moved, as an unopposed motion—

seconded.

Agreed to.

stated that the report [Annexure No. 143—’22] was on the Table.

moved—

seconded.

Agreed to.

moved—

He said: I stated towards the end of last session that the financial position as we estimated it then would be that we would have revenue to the extent of £23,870,000 and expenditure of £24,070,000. That would leave a deficit of £200,000. and that deficit was to be left uncovered by taxation measures with a view to further economies and the reduction of expenditure generally. Of the revenue figure of £23,870,000 we assume that on the 31st March we shall have the whole of it plus £10,000. Our revenue, £23,870,000, will show now as £23,880,000, so that we have £10,000 on the revised estimates, so far as revenue is concerned, to the good. With regard to the expenditure I said that we left a deficit of £200,000 estimated to be made up by further reduction on our expenditure. We have saved, in the course of this current year, not merely £200,000 but £365,000. And, as far as we can see at this stage, the year’s operations for the Union would have resulted in our having a small surplus but for unforeseen expenditure of a very heavy nature. £365,000 were saved in addition to the position which was set out at the end of last session. Those savings were made up of reductions of interest on public debt, £38,000; prisons and reformatories, £21,000; police, £45,000; mental hospitals, £18,000; printing and stationery, £9,000; native affairs, £20,000; post office, £65,000; public works, £25,000; agriculture (in respect of the unclaimed money for beef bounties), £52,000; and unemployment, £20,000. On other votes which I need not specify in detail we have also saved £52,000. Those figures which I have given you, you will see total up to £365,000. Unfortunately, wo could not foresee one of the worst invasions of locusts which this country has known for many, many years, and instead of the original estimate of expenditure under this head which was £60,000 we have had to face an expenditure of £300,000. I do not suppose anybody, even our most vigorous opponents, would blame the Government for not having foreseen that my right hon. friend on my right, the Minister of Agriculture, instead of spending £60,000 on this head would have to spend an additional £240,000. No one could foresee that. The invasion itself has been of an absolutely unprecedented character at least for many years. There has also been a shortfall, or rather an additional expenditure on the pensions vote of £74,000, that is due to the reorganization of the service in which, a number of public servants having been retrenched under reorganization and matters of that sort, additional supplies had to be provided for pensions. There have also been under the new Act of 1923 large payments to pension funds, so that we have got to provide an additional sum to meet these charges. These two amounts together account for an extra £314,000 above the expenditure which we were committed to last year. There have been some other smaller items. For instance we have put down £8,000 for a little enterprise of my right hon. friend, the Minister of Agriculture, in the way of propaganda on behalf of ostrich feathers; on behalf of the improvement of our feathers.

That is coming back.

I trust that it will, but I do not suppose my right hon. friend—

It will.

The Minister of Agriculture says that it will. I hone he is right. It was to be raised by a levy on the people interested in the ostrich feather industry. There have been some extra charges in the public debt to the extent of £17,000, and we have had extra legal charges of £10,000 on the Justice votes, and there is a small additional item in the Mines Department of £3,000, so that we have got an additional expenditure of £352,000. When you set that off against the savings we have made you will see that our position is improved to the extent of £13,000. Now let me turn for a moment to the revenue. I won’t trouble the House with all the details, but will give it a few of the leading figures in respect of the revenue from which, as I have said, we estimated we shall get about £10,000 more than we expected to. There have been a few substantial variations, but the total result as you have seen from the figures I have quoted remain very much the same. Customs and excise together show an increase of £122,000. That is made up of an increase of £260,000 on our customs duties—one of the brightest features of our present situation—owing to the improvement in imports, but I regret to say there will be a decrease of £138,000 on the excise head. The customs duties have kept up fairly well throughout the year, and I am happy to say that apparently the tendency is for the improvement to be maintained. It seems that merchants throughout the country have, during the last year, come to the end of their stocks and that in the ordinary course they must order for replacement, and it is anticipated, I am happy to think, that the improvement in our customs receipts will continue. But of course there are many things which one cannot calculate upon in connection with matters of that sort, and I only hope our anticipations will be realized. The decrease on excise is accounted for under the heads of beer, £33,000. The people of the Union have evidently drunk less beer during the last year. Tobacco and cigarettes, £80,000, due to over-estimates and to some extent to the evasion of the law. The patent medicines tax is less by £25,000 owing to the very large number of articles exempted during the course of the year from the operation of the tax. Posts and telegraphs together show an increase of £28,000, but there is a drop of £50,000 in telegraphs explained to some extent by the Postmaster-General as being due to greater use being made of the improved telephone service. Postage shows £48,000, and telephones £30,000, so that the net increase under the whole head is £23,000. The inland revenue shows a shortfall, a net short-fall, of £140,000. The decreases are in the income tax, £330,000. I need not however at this stage trouble the House with all the details, but some of the heads show a decreased revenue and others show more. For instance, we have got £65,000 more from the gold mines and £60,000 in the dividend tax from the gold mines. The shortfall under the heading of income tax is £330,000. Then we have had less excess profits duty. There was an over estimate of £70.000. The death duties are also short by £50,000, and departmental receipts £36,000. Under the heading of Government ownership diamond mines show an increase of £150,000. Stamp duties and fees, which are always regarded by the Treasury as a fair index of the financial position, perhaps the best they have, £20,000. Native taxes are up by £40,000 owing to the improved methods of collection. Interest by £26,000; recoveries of advances, £60,000—that is, repayment of the Transvaal Cold Storage loan—and general increases under various heads, £50,000. The net shortfall, when all these things are taken into account under the head of inland revenue is, as I have said, £10,000; that shows that, apparently, unless something further unforeseen should happen in the course of this financial year, we should come out instead of with this deficit of £200,000 with a deficit of £177,000, and we see that these deficits could have been wiped out except for this unforeseen locust invasion, and we would have had a substantial little surplus. The treasury takes a hopeful view of this £177,000 final deficit, and thinks that, in all probability, as accounting officers are cautious about their prognostications, this deficit will not materialize, and that we should be able to show expenditure is still less, and I hope revenue will be somewhat greater. It may be that our deficit after all by the end of the financial year will be something in the neighbourhood of £100,000. Hon. members should however always recollect this that we should not be in such a comparatively favourable position if we had not taken to revenue for the current year £525,000 from the Loans Fund. That has to be borne in mind, this being the third time we have appropriated a proportion of this fund to revenue purposes as not being an unreasonable line to take during a transition period of considerable difficulty and stress not only in South Africa but throughout the world. Our position is affected by our taking that £525,000 from the Loans Fund. I need not trouble hon. members with any details of the Estimates themselves. They will be gone into in Committee in full, but I do wish to say it looks as though by March 31st we shall show a deficit of £100,000 instead of showing a considerable surplus of the year’s workings. I beg to move.

Voordat die Huis in Komitee gaan op die Addisionele Begroting wil ek eers ’n paar woorde daaroor sê, en ook omtrent die algemene oorsig van die financiële posiesie soas gegee deur die edelagbare die Minister. Ek dink ons almal het met ’n sekere mate van verligting verneem, dat ons in elk geval hierdie jaar baie naby ’n sluiting van uitgawe en inkomste in die Begroting sal kom. Ek sê met ’n sekere mate van verligting, want ons weet hoe onbetroubaar die raminge van die teenwoordige Minister altoos geblyk het in die verlede. Die Minister het up die end die aanmerking gemaak dat dit alleen bereik is deur in een opsig ernstig af te wyk van gesonde finansiële politiek; dit is deur die £525,000, die vir normale ontwikkeling bestem is te gebruik vir die dekking van gewone uitgawe. Ek sê, ons kan bly wees dat die posiesie nie so sleg is as verlede jaar nie, toe die Minister sy oorsig van die posiesie gegee het. Dog daar is alweer ’n vlieg in die apoteker se salf, want die Minister kom met ’n aansienlike bedrag vir addisionele uitgawes. Verlede jaar was dit £69,000, wat op die manier uitgegee was, en hy het toe verklaar dat ons gaat ’n beweging maak in die regte rigting en in die vervolg sou ons waarskynlik beter doen. Sy kantoor sou ’n strenge hand daaraan hou ten einde addisionele begrotings te vermy. Hy het erken, dat alhoewel ’n onmiddellike oplossing onmoontlik was, die euwel bestry sou word. Die Begroting wys byna altoos die slegte kontrôle en beraming van die Minister. Eh wat kry ons in hierdie Addisionele Begroting? Dat daar ’n bedrag van byna driekwart miljoen bokant die beraming uitgegee is, waar die Minister gesê het, dat daar ’n aansienlike besparing sou wees. Maar wat is die nut daarvan, wanneer op sekere poste besuinig word as ons tog telkens ’n addisionele bedrag moet stem? Hy het gesê, die grootste bedrag was voorsien en hy het daar genoem sprinkane en het daarby gevoeg dat die erns van die plaag nie voorsien kon word nie. Ek dink daar is baie min mense, wat daar met die Minister sal instem; die onderskatting het ongelukkig ernstige gevolge vir die land gehad. Ten eerste ’n verkwisting van geld, omdat daar nie die nodige kontrôle was nie weens gebrek aan voorbereiding. Die Landboudepartement is skuldig aan ’n misdadige gebrek aan voorbereiding in verband met die kampanje. Ongelukkig het een van die hoofde gesê, dat dit die skuld van die boere is, omdat hulle geen rapport gemaak het van die uitbraak van sprinkane nie. Ek kan die versekering gee dat dit boere op die platteland hierdie bewering baie kwalik neem. Hier in die Huis, op kongresse en elders is gewaarsku, dat daar die jaar ’n uitbraak van sprinkane verwag moes word soas nog nooit tevore gesien was nie. Wat het daardie gebrek aan voorbereiding tengevolge gehad, dit, siet ons hier, terwyl die Minister £60,000 daarvoor uitgetrek het op die Begroting, is daar £30,000 aan uitgegee. Ons Wet lê neer dat die boer verplig is om die sprinkane dood te maak, maar die Regering moet sorg vir gif en die nodige organisasie. Die saak is ernstig omdat die Regering in gebreke gebly het om hulle deel van die ooreenkoms na te kom. Daar het so’n toestand geheers dat aan die Minister vele telegramme gestuur is, ten effekte dat die Regering of sy verpligtings moes nakom, of anders, so het hulle gedreig, sou hulle staak. Ons het die posiesie gekry dat die geld verkwis is en dat waar ons ’n gewillige volk had om te help by die bestryding van die plaag, daar nou ’n onwillige bevolking is, onwillig om in die toekoms mee te werk, omdat die Departement nie die nodige voorbereidings wil maak nie. Hierteen is gewaarsku. Dis ’n kwessie wat in Komitee behandel sal word en ek sal daar nou nie verder op ingaan nie. Maar ek verseker dat daardie gebrek van organisasie gevoel word in die land van wege die nalatigheid van die Departement. ’n Ander item van belang is die bedrag wat uitgetrek word tot versterking van die fondse van die Landbank. Ons is bly dat die Regering in die kritieke tyd die nodige voorsiening maak, maar ek moet opmerk hoe ek vrees dat onder die Wet soas die tans is, die Landbank nie heeltemal aan sy doel beantwoord nie. Een van die vernaamste funksies van die Landbank is om die boer te help om sy grond te behou, deur hom uit tydelike moeilikhede te help. Aan die anderkant is daar die Nedersettingsdeparteroent, wat ten doel het om die mense te help om hulle op die land te vestig, maar ek dink dit is van meer belang en dringender noodsaaklikheid om die mense wat daar is daar te hou, as om geld te bestee ten einde andere daar te kry. Onder die Landbank-wet word ’n lening beperk tot £2,000; maar sedert die aanneming van daardie wet is die waarde van grond gestyg en die meeste artiekels wat die boer nodig het is ook duurder geword, met die gevolg, dat wie vroeër met £2,000 kon rondkom, daarmee tans nie meer gehelp is nie. Dit is ’n gebrek en die Regering moet in oorweging neem om daardie bedrag aansienlik te verhoog, aangesien veel mense daarmee nie meer gehelp word nie. Nie alleen wat betref die teenwoordige bedrag is die toestand onbevredigend nie, maar aan die anderkant gee die Nedersettingsdepartement 60 persent voorskot met die gevolg dat as ’n man, wat by die Landbank geld geleen het, daaruit raak, hy weer ’n 80 persent lening kan kry van die Nedersettingsdepartement en sodoende weer op die land gesit word. Ons kan veel doen deur die mense te red en die Minister weet hoe die toestand is waarin die boer verkeer as gevolg van die droogte en sprinkane en dat nie ’n kleine aantal nie, maar vele bedreig word met ondergang. As ons nie iets doen in hierdie sitting nie, sal onse armblanke vraagstuk baie vererger word; die mense sal by troppe na die dorpe toe vlug. Ek is bly, dat die edelagbare die Eerste Minister deur middel van ko-operasie, die mense te hulp gekom het, maar daar is die grote moeilikheid van borgstaan. Die mense wil nie vir ’n buurman borg staan nie en dit is die wesenlike en grote gevaar. Ek vrees, dat die Eerste Minister se plan nie veel sukses het nie. Ons moet hieroor ook probeer om die mense te help op hulle eie besitting; ons moet die Wet so neerlê, dat die Regering reg van verhaal kry op al wat die man besit, dus ook op sy losse ware. Miskien sal die Staat deur hierdie stelsel skade ly, maar daar sal tog darem baie mense gehelp word en die skade sal nie te aansienlik wees nie. By die uitgawe uit leningsfondse sien ek dat verskillende bedrae aansienlik verminder is. Die Minister noem dit besparing, maar hoe word dit opgemaak? Het ons die geld nie gestem vir ontwikkelingswerke nie en is dit besparing, as die geld nie daarvoor uitgegee is nie? Die lede dink miskien dat die werke nie uitgevoer is nie of dat ons teveel gestem het. Ek sal daarop wys, dat meer geld uitgeneem is as wat nodig is en dat dit misbruik geword is. Die Minister het by die begin gesê, dat alle tekens aanwesig was dat die finansiële posiesie aan verbetere is, en dat hy byna daarin geslaag is om die Begroting te laat sluit. Ek wil op ’n paar faktore wys, wat altyd onthou moet word, wanneer die finansiële posiesie beskou word en soas blyk uit die syfers. Ten eerste onder administrasie en dat seifs hoe die Minister ook al probeer om die te laat sluit, sit ons tog met ’n aansienlike ongehoopte tekort van £2,000,000. wat tussen hemel en aarde hang en waaroor die Huis moet beslis. Die twede feit is, dat behalwe £525,000 wat geneem is uit leningsfondse, het ons in 1921-1922 geneem byna ’n miljoen of om die korrekte syfer te noem £934.106, en in 1922-1923 is geneem £826,424, makende ’n totaal van £2,285,500, wat ons op ongeoorloofde wyse afgewend sien van die eintlike doel en by inkomste gestort. Van gesonde finansiewese het ons afgestap en in teendeel het ons ’n tekort van £2.000.000. Iets anders wat ek graag sou wil verneem is, welk bedrag van inkomsbelasting, wat in vorige jare nie gekollekteer werd nie, is vanjaar ingesamel, word dus gereken by vanjaar se inkomste en sal in die toekoms nie weer gekry word nie, as “carried over.” As die nie meer beskikbaar is nie, hoe sal dit die posiesie affekteer? Tothiertoe werd dit altoos as ’n neseier beskou, wat die inkomste sou vermeerder en die posiesie sal in ernstige oorweging geneem moet word, ’n Ander onrusbarende aangelegenheid is die politiek om die uitgawe nie te laat sluit nie en kom omdat ons verlede jaar geen voorsiening gemaak het vir skulddelging nie en laaste jaar is daar ook niks aan gedaan nie en dit noem ek onrusbarend. In verband met hierdie toestand is die posisie korteliks dit, dat volgens die teenwoordige finansiële politiek word die leningsrekening gebalanseer met leningsfondse. Ek denk die Minister sal met my instem, dat die posisie baie onbevredigend is. Ek reken, dat die Minister van Finansies moet dieselfde gedragslyn volg as sy kollega van Spoorwege, deur uit inkomste op die skulde af te betaal, of wil hy dit eenvoudig voeg by die nonproduktiewe uitgave? As ons dit so laat voortgaan en maar telkens toesien, dat gelde, wat gestem word vir ontwikkeling, nie daarvoor te laat gebruik nie, maar op andere wyse gebruik eenvoudig omdat die Minister van Finansies dit nodig het ter dekking van finansiële tekorte, dan weet ons nie waar dit heengaan nie. As lede geweet het, dat die geld op die wyse aangewend sou word, dan is ek daar seker van, dat die aangevraagde bedrage nie toegestaan sou geword het nie. Soas dit nou aangaat, is dit onderhevig aan die misbruik van aangewend te word eenvoudig ter dekking van tekorte. Ons behoort dit nie te laat voortduur nie. Hoe dit ook sy, dit is ’n feit, dat die Minister van Finansies verlede jaar erken het, dat ons met die geldsake van die land op ongesonde wege beland het en dat dit so nie kan voortduur nie en hy het beloof pm terug te keer tot gesonde finansiële metodes toe. Dit sal op hierdie stadium egter moeilik gaan om daartoe terug te keer, want onder die teenwoordige Minister van Finansies is al onse hulpbronne uitgeput, dat ons hie maklik sal kan terugkeer tot gesonde finansiële wege nie. Hoewel die Minister tot die besluit gekom het om in die toekoms eerlik en reg te wil handel, is die posisie tog ernstig met die grote uitgawe en beteken die syfers wat hy ter Tafel leg nie veel nie. Dit beteken, dat hy van plan is, volgens eige verklaring om so min as molik belasting op te lê en die uitgawe te probeer dek met die normale inkomste van die skatkis, van welke metode hy in die verlede sterk afgewyk het. Die posisie van die land in die algemeen en van die boer in die besonder is sodanig, dat ons nie geregvêrdig is die gevolgtrekking temaak, dat die finansies van die land in ’n bevredigende staat verkeer nie.

Wat betref die uitings oor die uitroeiïng van sprinkane en die bewering, dat daar verkwisting plaasgevind het, moet ek eerlik verklaar, dat die geld wat in my kiesafdeling uitgee is hiervoor, nie verkwis gewora is nie, want die gevolg van die daar uitgegewe geld is, dat onse oes so na aan normaal is as wat mens kan verwag. Dit is ook die gevolg in Dordrecht en ander aangrensende dele. Ek sien, dat hier ook ’n som uitgetrek is vir nedersetting. Ek was van vier tot sewe uur nie instaat om Mnr. Speaker se oog te vang en ek wou graag ’n paar aanmerkings maak, nie oor die arme blanke nie, maar oor die manier waarop die arme blanke kwessie ontstaan in Suidafrika. Die saak word elke jaar voor die Huis gebreng en die kerk doet ook veel.

Waar kom dit voor? Ek glo nie die saak is voor die Huis nie.

Ek wens te verklaar, dat in my omgewing het die amptenare in verband met die uitroeiïng alle molike hulp van die kant van die bewoners geniet, dog nietemin werd gevoel, dat die onkoste veels te hoog geloop het. Praktiese boere het aan die hand gegee, dat liewer in sulke tye van dringende nood die skietverenigings georganiseer moet word, nie om die sprinkane met die geweer te gaan platskiet nie, maar dit is ’n goed georganiseerde vereniging van mense van die distrik self; hulle het offciere en die veldkornet kan dan eenvoudig optree as sprinkhaanbeambte. Die veldkornet kry net 12s. 6d. per dag en die manskappe heelwat minder, dit sou die staat op heelwat minder uitkom as wat hulle tans betaal het.

Ek wil iets sê na aanleiding van die £70,000 wat daar vir pensioene op die Begroting uitgetrek is en met name van twee gevalle. Dit was twee posmeesters, die een van Fordsburg en die andereen van Jeppes. Toevallig was die twee here bloedverwante. Nou het hulle in Transvaal ’n stelsel volgens diewelke hulle mense soms laat aftree, voordat hulle die nodige ouderdom bereik het en dan word die mense “ redundant,” oortollig, genoem. In hierdie geval sou die twee persone die ouderdom na tien maande bereik het en dan sou dit die Regering daardie geld bespaar het, maar toe word hulle dan tien maande te vroeg op pensioen gestel en kry toe £1,500 vergoeding en die pensioen. Ek wil nou weet waarom is hulle afgeset voordat hulle die ouderdom bereik het. Ek wens die Huis daarop attent te maak, dat £70,000 ’n groot som is en ons is besig om duisende ponde te spandeer vir die uitroeiïng van sprinkane en elke volgende jaar word dit groter en die gevaar wat ek sien is, dat waar ons nou reeds £300,000 daaraan gespandeer het, is daar ’n groter gevaar en wel die rotte en muise, wat die pes ronddraag. Die gevaar dreig nie net Burgersdorp nie, maar die hele westelike Transvaal en Vrystaat net so goed. Ek wens die Huis daarop attent te maak, dat dit ’n groter gevaar is as die sprinkane, want dit betref direkt die lewe en welsyn van die bevolking en nie van die gesaaide, die gras en die vee nie. Mnr. Speaker, daar word in die Begroting gesê, dat geld uitgegee is vir sprinkane.

I want to say a few words on these Estimates and I will coniine myself to three points. One is, and it is the least important, the Minister mentioned here—

I think the hon. member commenced his speech in Dutch.

’n Groot gevaar vir die mensdom in Suid-Afrika is die sprinkaanplaag, maar ek dink van groter belang vir die volk van Suid-Afrika dan die uitroeiïng van sprinkane is die uitroeiïng van plae. Ek hoop ek is in orde as ek die vergelyking maak.

Alleen onderwerpe wat deel vorm van poste mag behandel word, maar daar is nie ’n pos wat betrekking het tot publieke gesondheid. Ek vrees ek kan dit me toelaat nie. Die edele lid mag dit effentjies aanraak, maar daar nie oor debateer nie.

Ek wil net die Huis daarop wys welk ’n groot gevaar vir ons land daarin lê en hoop dat die Minister van Binnelandse Sake op my woorde sal ag en vertrou dat hy met sy hoofamptenare van Gesondheid die saak sal ondersoek, want daar lê ’n groot gevaar vir die toekoms van ons volk in die verspreiding van peste van verskillende aard. Ek hoop die Minister van Binnenlandse sake sal ag daarop slaan. Ek spreek nie alleen as volksverteenwoordiger, maar ook as medikus en weet wat die gevaar is. En nou kom ek aan die kwessie van sprinkane. Die boere sal sê, wat weet die dokter nou van sprinkane? Ja, maar ongelukkig vir die boere wanneer hulle so praat, want ek is ook ’n boerseun en ek het die ontwikkeling van sprinkane bestudeer. Die ander dag vertel ’n kerel my dat ’n sprinkaan as volg gebore word! Hy kom uit die kluit en die eerste ding is, hy veeg sy oë uit en dan buig hy sy kop voor die voorsienigheid en dan maak hy ’n eed en sê: “ ek sweer getrou om alles te verniel wat voor my kom.” Dis volgens die kerel die oorsprong van die sprinkaan, maar dis ’n punt waarop ek nou net sal kom.

Daar moet baie kluite wees.

Die ander dag het hulle my vertel, dat iemand na hom gekom het en vir hom gesê het, dorpenaars is die oorsaak van al die versoekinge in die land en die dorpenaar sê: “Ja, en die Here kasty die man wat hy lief het.” “Die sprinkane kom nie in Johannesburg, maar net op die platteland. Daarom is julle meer sondaars as ons in die stad.”

Wanner kom nou die argumente? Laat staan daardie stories.

Kyk as jy dinge het van kommersieie waarde, dan het jy myns insiens nie die reg om die dinge te verniel nie. Ek is teen die vernieling van sprinkane deur vergifting. Ek hoor een van die vriende sê: “maar dokter, waar haal jy die kommersiële waarde vandaan.” Ek het in Johannesburg gewees in ’n fabriek waar hulle meel maak van sprinkane. En die fabriek in Johannesburg koop die sprinkane teen 10s. vir twee honderd pond en hulle fabriseer meel daarvan. Dis ’n nuwe industrie.

Hulle kom seker later beskerming daarvoor vra.

Ek hoop die elelagbare die Minister en andere edele lede van die Huis sal net ’n bietjie die plek besoek, want dis interessant en hulle Kan sien wat gedaan kan word. Die mense maak meel van die eprinkane en hulle betaal 10s. vir twee honderd pond gelewer op die naaste stasie, met andere woorde 5s. per mud of omtrent honderd pond, gelewer op die stasie.

Daar gaan die sak af.

Nou ja, laat maar die sak staan. Ek wens die Regering sou meer waarde heg aan die feit dat sprinkane kommersiële waarde het. Die direkteur van die fabriek, waar meel gemaak word van sprinkane, het vir my vertel dat hy honderd pond van die meel na Holland gestuur het. Op die honderd pond het hy ’n order gekry van ’n ton, of twee duisend pond gewig. Hy stuur die ton en kry ’n order van vyftien ton van sprinkaan-meel en na die order skry die man aan wie hy die meel gestuur het, dat hy ’n mark opgerig het vir sprínkaan-meel en hy sê, jy kan maar net soveel sprinkaah-meel stuur as jy wil. Hulle gebruik dit as voedset vir diere in Holland en Europa, as voedsel vir hoenders, beeste en enig andere diere en so groot is die voedsame-waarde dat jy nie die sprinkaan-meel allenig kan voer nie, maar jy moet net een-derde sprinkaan-meel neem.

Hulle kan daar miskien ook bier van maak.

Ek is jammer, oor die aanval van die lede, maar ek weet nie of hulle dit kan besef nie. Dit is vleis. In die wetenskaplike wereld word dit nitrogenos genoem.

Praat nou Hollands.

Ek praat nou Latyn. Ek is baie jammer om te sien dat die lede my nie volg nie, ek kan dit nie help nie. Dit is so ryk, die nitrogenos voedsel, dat jy moet een-derde van die sprinkaan-meel vat en twee-derde van semels of mieliemeel byvoeg om ’n geskikte voedsel te maak. Is dit nou wenslik vir die Regering om so ’n waardevolle voedsel te verniel? Is dit raadsaam dat die sprinkane vergiftig word, waardeur hulle nie meer as meel kan verwerk word nie? My is vertel geword, dat as jy vandag ’n swerm sprinkane vergiftig, dan sterf hulle more twintig myl verder en die mense kollekteer die sprinkane en maak meel daarvan of voer die diere daarvan. My is vertel dat nie alleen vee, maar ook mense doodgaan van die vergiftigde sprinkane. Die edele lid vir Prieska (de hr. Coetzee) het my vertel dat hy onlangs ’n onderhoud gehad het met mense wat absoluut seker daarvan was dat vee doodgegaan het tengevolge van die eet van vergiftigde sprinkane. Waarom moet ons dan die kommersiële-waarde vergiftig? Ek hoop dat die Regering ’n andere manier sal uitvind om sprinkane te vernietig. Waarom nie meer die vang van sprinkane aanmoedig?

“Put salt on their tails.”

Ek bedoel nie die vliegende sprinkane nie, maar die voetganger. My vriende daar sê: “ hoe is dit moontlik,” laat daar net ’n ondersoek ingestel word en dan sal uitgevind word, dat dit nie nodig is om besondere maatreëls te neem nie. Die Minister van Landbou is ook ’n medies geleerde en hy sal weet dat die vergif waarmee die sprinkane vergewe word is arsenicum. Hy kan self bereken hoe nadelig dit kan wees en hoeveel sprinkane jy nodig het om vee of mense te vergiftig. Dis onnodig vir ons om sprinkane te vergiftig, waar hulle kommersiële waarde het en ek dink die tyd sal nog kom dat boere sal wens dat as daar weer droogte is, dat daar sprinkane moet kom. Die ander dag het daar berigte in die koerante gestaan, dat hulle in Amerika probeer om sprinkane uit te roei deur middel van vergiftige gasse. Die Minister van Landbouw het gesê dit kan nie gedoen word nie, want jou propeller sal vasloop in die sprinkane. Maar jy kan die vliegmachine so hoog sit, dat die glad bo die sprinkane uitkom. Maar waarom vernietig ons sprinkane met vergif? Waarom nie net so gedoen as met die jakkalse. Vir elke jakkals wat ’n boer doodmaak kry hy ’n premie van die magistraat. Waarom nie ’n voorstel maak om die boer vir elke sak sprinkane—

Sprinkaansterte!

Ek is jammer dat daar sulke opmerkinge gemaak word. Ek werk vir die toekoms van die land en daar moet geen grap van gemaak word nie. Ek sê waarom nie vir elke sak sprinkane ook ’n sekere premie te betaal nie, en die jakals stelsel toe te pas nie, wat ’n groot sukses gewees het. Ek kom van die distrik Jagersfontein en daar is baie kaffers wat nutteloos rondloop en wat geen werk kan vind nie. As die kaffers weet dat hulle op my plaas, sê twee shilling vir elke sak sprinkane sal kry, dan sal hulle baie sprinkane vernietig, die Staat sal daar ook voordeel van hê en die sprinkaanplaag sal baie verminder word. Ek het al daarop gewys dat in Johannesburg tien shilling per sak betaal word vir sprinkane. Daar is in die verlede baie boere gewees wat te bly gewees sou het om tien shillings per sak vir mielies te kry. Die edele lid vir Hopetown (Kapt. P. S. Cilliers) het aanmerking daarop gemaak dat die bedrag wat gespandeer is so groot is. Dit is baie groot en wat die mense in my distrik aangaan, hulle sê dat dit nie behoorlik gespandeer is nie. Die meeste boere weet vandaag wat hulle plig is. Ek wil nou nog oor die aanstelling van inspekteurs praat. Jy vind die hoof-inspekteurs gaan van dag tot dag honderde van myle of laat ek sê, meer as honderd myl in die distrikte rond. Die hoof-inspekteur sien nooit ’n sprinkaan wat dood gemaak is nie, hy gaan net sien wat die andere inspekteurs doen. Die verskillende inspekteurs gaan net rond waar sprinkane is en probeer of hulle nie boere kan vind nie wat hulle kan beskuldig van nalatigheid in die uitroei van sprinkane en hulle bring die boere in die moeilikheid. Dis ’n verkeerde stelsel. Ons weet as daar op ’n plek sprinkane is en hulle trek, dan gaan hulle myle ver af en dan kom die inspekteur en probeer uitsoek waar die sprinkane vandaan kom en as daar boere is wat nie kan aantoon dat hul nie nalatig gewees het nie dan kom hulle in moeilikheid. Is ’t nie ’n verkeerde stelsel nie? Ek was voor enige maande in die distrik van die edele lid vir Wolmaransstad (Gen. Kemp), vek het daar op ’n plaas gewoon en gesien wat die posisie daar is. Een dag het in die vroeë oggend daar ’n buurman-boer gekom en hy was verskriklik kwaad. Nog voor hy van sy perd gespring het, het hy uitgeroep: “Gen. Smuts het naar Engeland gegaan om vrede te maak en daar is nie vrede in sy eie land nie.” Een van die Goewernement inspekteurs het na my toe gekom en gesê ek moet sprinkane dood maak. Maar ek het nie ’n enkele man om dit te doen nie. Ek het die dip voor hom geset en vir die man gesê: “gaan nou maar aan die spuit en sien hoe jy klaar kom.” Mnr. Speaker, ek dink seker as ons die sprinkane wil beveg moet ons ’n ander stelsel maak, die inspekteurs wat rond gaan, doen geen goed nie en die inspekteur wat net gaan om te sien of die sprinkane dood gemaak word, lyk vir my ’n verkwisting. Die boer verstaat sy plek vandaag. Daar is baie mense wat wil samewerk en ek is seker daarvan as die samewerking word bevorder, dan is dit nie modig om £300,000 te spandeer nie. Dan is daar nog ’n ander punt. Die boere daar in die noord-westelike distrikt het dit aan die grens of die Kalahari seker swaarder gehad as enig ander deel van die Unie, en hulle het hulle bes gedoen, hulle uiterste beste. En ek weet hoe mismoedig hulle word as hulle hul beste gedoen het en dan die sprinkane kom soos ’n miswolk van uit die Kalahari. Alles wat hulle gedoen het, is verniet gewees. Dan is daar nog een punt waarop ek die aandag van die Regering wil vestig. Al moet daar ook £50,000 nog verder op die Begroting kom, die boer wat sy beste gedoen het en deur dat hy sy beste gedoen het verliese gely het aan vee, ens., behoor ’n behoorlike kompensasie te kry. Ek hoop die Minister sal dit in gunstige oorweging neem. Ek weet van ’n man in die transport bedryf wat tien en van andere wat tien of twaalf goeie beeste verloor het, en waarom? Die mense het hul plig gedoen en daarom die verlies gely. Ek beskou die gewillige persone wat hul plig gedoen het het reg op ’n behoorlike kompensatie. Ek het gesien dat in die noord-westelike distrikte wat daar grens aan die Kalahari hulle beste gedoen het. En in die poging om die sprinkane nit te roei het ook die voorsienigheid gehelp. Daar is sommige plekke waar die sprinkane mekaar opgeëet het, waar die ou sprinkane die jonge opgeëet het, so gou as hulle uit de kluitjes gekom het. Net so met die vlieg ook. Die vlieg het ook baie gehelp. Ek hoop ook dat die Minister sy aandag sal gee aan die petiesie wat ek gister ingelewer het en wat ek hoop deur mosie te laat volg. Die voornaamste ding is dat ’n behoorlike kompensasie moet betaal word aan die mense wat die verliese gehad het. Ek het op plekke gekom waar springbokke en steenbokke dood geval het, wat sprinkane geëet het wat deur vergif gedood was, en een van die edele lede aan die ander kant het vertel van vee wat doodgegaan het. In die twede plaas wil ek tog die Minister vra om daarvoor te sorg dat boere nie so gou na die Hof gebring wordt nie. Ek weet self van ’n paar sake waar mense voor die Hof gebring is wat nooit daar moes gekom het nie. Ek weet van ’n man wat £20 boete het moet betaal en ek is oortuig daarvan dat hy sy beste gedoen het. Twee andere boere het ook voor die Hof gewees. Hulle het nalatig gewees en is ook beboet met £20 maar die boete is gesuspendeerd. As die dinge plaas vind, dan is het nie te verwonder nie dat die boere moedeloos en ontevrede word. Daar is ook sommige distrikte—daar is nie in my kiesafdeling so ’n geval nie—waar magistrate is wat verkeerd optree, en wat die magistraat sê is evangelie. Die boer word nie geraadpleeg nie en as jy die boer nie raadpleeg dan gaan jy niks bereik nie. Nou het ons in al die distrikte van die Kaapprovinsie afdelingsrade en as die Minister en sy departement in oorleg wil tree met die afdelingsrade, dan is ek seker daarvan dat daar meer saamwerking sal wees in die verskillende distrikte. Ek het gedink, ek moes die paar punte onder die aandag van de Regering bring.

Die bedrag wat gespandeer is, is baie groot en wat die mense in my distrik aangaan, hulle sê, dis nie behoorlik gespandeer nie. Die boere verstaan teenwoordig hulle plig en daar is ook van die inspekteurs wat hulle plig doen, maar wat betref die aanstel van inspekteurs wil ik iets sê. Mens vind die hoofinspekteur ry elke dag honderde van myle, of laat ek se oor die 100 myl, en gaat net kyk wat die andere inspekteurs doen. En die andere inspekteurs sien net toe wat die boer doen en kyk of hy nie ’n boer kan vind nie wat sy plig nie doen, om die man in moeilikheid te bring. As jy op ’n plek sprinkane het en hul gaan trek, dan sak hulle myle ver af en nou kom die inspekteur sien waar die oor die lyn gekom het en as ’n boer nie kan nawys dat hy nie nalatig was nie, dan word hy in moeilykheid gebring. Ek sê, dis ’n verkeerde stelsel. Ek was voor enige maande in die Distrik van Wolmaransstad en ek het daar op ’n plaas gebly. Wat is die daar? Op ’n more kom een van die buurman-boere aangery hy was baie kwaad, en voor hy nog van sy perd afspring sê hy: “Generaal Smuts het na Engeland gegaan om vrede te maak en daar is nie vrede in ons eie land nie.” Daar het by my een van die goewernements amptenare gekom en hy het gesê ek moet sprinkane dood maak. Ek het nie ’n man om dit te doen nie. En ek het die dip voor die man gesit en gesê gaan nou maar spuit en sien dat jy klaar kom. Die inspekteur wat in die rondte gaan doen geen goed nie en die ander een wat net toesien of sprinkhane dood gemaak word, lyk vir my ’n verkwisting. Die boer verstaan sy plig vandag. Hulle wil saamwerk en dan is dit nie nodig om ‘n pos van £300,000 op die begroting te he nie. Dan is daar ’n ander punt. Daardie noordelike distrikte Postmasburg, Griquastad, ens., wat aan die randberge en die Kalahari grens het sonder twyfel harder gewerk as enige ander deel van die Unie om sprinkane dood te maak, maar wat hulle so mismoedig maak is, wanneer hulle hulle beste gedoen het en so goed moontlik die sprinkane uitgeroei het, dan kom nuwe swerme soos miswolke van uit die Kalahari en maak alles te niet wat hulle gedoen het. Die punt wat ek onder die aandag van die Regering wil bring is, dat al moet daar nog £50,000 op die begroting gebring word, die boer wat sy plig doen en wat daardeur verliese ly in sy vee, behoor ’n behoorlike kompensasie te kry. Ek wil dit die edelagbare Minister in gunstige oorweging gee. Ek weet van ’n man wat in die transportbedryf werk, wat 10 van sy beste diere verloor het en van ander boere wat 10 of 12 van hulle beste beeste het verloor. Die mense het hulle plig gedoen en daardeur die verlies gely. Ek beskou, dis nie meer as billik nie, dat die persone behoorlike vergoeding kry. Mnr. Speaker, ek het gesien, dat die mense in my distrik in die afgelope maande hulle plig gedoen het in die doodmaak van sprinkane, maar ook die Voorsienigheid het die boer gehelp. Daar is sommige plekke waar die sprinkane mekaar doodgemaak het en opgeëet, waar die ou sprinkane die jonge dadelik het opgeëet wanneer hy uit die kluitjie kruip. Net so met die vlieg ook. Die Voorsienigheid het ons ook gehelp en wys daardeur ook aan, dat dit ons plig is om sprinkane dood te maak. Ek hoop, dat die edelagbare Minister die paar punte wat ek genoem het sy aandag sal gee en ook die petiesie wat ek gister het ingelewer en wat ek miskien nog sal laat volg deur ’n mosie. Die voornaamste ding is, dat die mense wat hulle plig gedoen het, behoor ’n behoorlike kompensasie te kry. Ek het op plekke gekom waar springbokke en steenbokke doodgeval het van die eet van vergiftige sprinkane. Dan is daar nog ’n ander punt. Die mense wat nie kan aanwys, dat hulle hulle bes gedoen het, moet tog nie so gougou voor die magistraat gesleep word nie. Daar is ’n paar gevalle waar ek van weet, dat nooit voor die Hof moet gekom het nie. Ek weet van ’n man wat ek van oortuig is, dat hy sy beste gedoen het, wat voor die Hof gebring is en £20, boete het moet betaal. Twee ander persone wat nie hulle beste gedoen het nie, het ook voor die Hof gekom en is ook beboet met £20 maar die straf is gesuspendeerd. As die dinge plaas vind, dan kan jy begryp, dat daar ’n gevoele teen die Wet ontstaan. Die posisie is ook in sommige distrikte—nie by my nie—dat jy magistrate het wat nie hulle plig doen nie, maar wat die magistraat sê is evangelie. Hier in die Kaapprovinsie het jy jou Afdelingsrade oor ieder distrik. As die edelagbare Minister en sy Departement meer sou saamwerk met die verskillende afdelingsrade, dan sou baie meer bereik word. Maar my voornaamste punt is, dat de Regering behoor daar, waar skade gely is. ’n behoorlike kompensasie te gee. Ek weet van mense wat baie skade gely het aan beeste deur vergiftiging en dis nie meer as billik dat hulle ’n kompensasie kry.

Ek is nie van plan cm die Landboudepartement te veroordeel, omdat daar nie voldoende gif en spuite was nie. Ek wil sê dat ek oor die algemeen waardeer wat gedoen is deur die Departement om die mense te help en die poginge wat aangewend is om die plaag te bestry. Maar wat is die rede dat mnr. Graham Cross dit in sy rapport’ laat voorkom dat die boere verantwoordelik is dat daar nie genoeg spuite en gif was nie. Dis vir my geheel onverstaanbaar, dat die boere self verantwoordelik is. Ek herinner my toe die Minister van Landbou hier geld aangevra het, dat gesê is dat byna die hele land besmet is van eiers, waaruit sprinkane uitgebroei sal word. Nou kom mnr. Graham Cross op onverantwoordelike wyse—

Hy is een van die beste. Hy is ’n goeie kerel.

Ek weet dit nie, ek ken vir hom nie, maar as hy sê, dat die boere verantwoordelik is vir die tekort aan spuite en gif, dan sê ek dat dit nie so is nie. Dis ’n baie onbillike iets van mnr. Graham Cross. Maar waardeur ek besonder getref is, is die groot bedrag wat die inspekteure kry. In die meerderheid is dit baie onverantwoordelike persone, en wat is hulle betaling? Van verantwoordelike sy vemeem ek, dat dit £1 per dag is, en dan reis hy met ’n motor en kry 1s. per myl. Ek verneem dis nie die geval in andere dele van die land, maar in die Kaapprovinsie, en dit wil ek baie ernstig onder die aandag van die Regering bring. Ek weet van ’n geval waar ’n inspekteur elke aand in die dorp slaap en dat hy iedere dag op sy horlosie kyk om te sien of hy die 50 myl al vol gery het, want as hy 50 myl ry, kry hy omtrent £3 per dag. Ek wil, dat die beheer geleg moet word in die hande van die boere Die aanstelling van inspekteurs behoor geheel in die hande van die boere in die distrik te wees. Dan is daar nog ’n ander gedagte wat ek vir die uitroei van sprinkane aan die hand wil gee. Daar is gesê, jy kan alleen maar die voetgangers vang en daar is gelag oor die idee om vliegende sprinkane te vang. Ek het van ’n plan gehoor, om ’n tregter te maak van parafienblikke, die sprinkane word gelê in die tregter en die gevolg is dat hele dromme volg en op die manier gevang word. Ek erken met my vriende, dat die kondiesies ernstig is en ek hoop die edelagbare die Minister sal aan die sprinkaankwessie sy volle aandag gee. Maar die punt wat ek vandag veral onder die aandag will bring is die aanstelling van sprinkaanbeamptes en die manier waarop hulle geld maak uit die sak van die Regering. En ten slotte wens ek nog beaam wat hier al gesê is deur die edele lid vir Vrededorp (Dr. Visser), dat waar skade gely is, daar moet kompensasie gegee word. Ek weet van gevalle in die Transvaal en in my eie kiesafdeling waar groot skade gely is. Terwyl dit vir die heil en goed is van die hele land, dink ek, dat waar deur die gebruik van gif verlies gely is daar is dit nie meer as billyk dat ’n behoorlike kompensasie gegee word.

I am one of those who object to the Minister bringing in these additional estimates and such like to try and cover up the sins of which the Government are guilty. For instance, we find that the Minister of Finance has stated to this House that he has saved so much money. He has never done anything of the sort. He has spent less on public works and other matters than he should have done. On the other hand, he has wasted money, and the money which he has saved he balances to cover up his sins of omission. There is another matter to which I would like to draw the attention of the Cabinet. Why vote sums of money for unemployment when they refuse to spend money voted by this House for public works and other necessary objects. We have to realize that when this House votes money for public buildings we have a right to know why that money has not been spent, instead of the Minister saying that he has saved this amount. It is ridiculous to have the Government wasting money for the unemployed on unreproductive work, and yet, on the other hand, we have public works needed in this country which would not only be reproductive but which should necessarily be built. We have the statement repeatedly made in this House that a million is needed for the erection of telephones throughout the length and breadth of this country. That would also be reproductive. But my chief point in attacking the Government is this, that I absolutely refuse to believe that the electorate in this country is going to be bluffed much longer by the camouflage of the present Minister of Finance. I see you have on the Estimates for unemployment expenditure, £200,000. I see that under the heading, “Savings from Public Works Vote” you have also £200,000. Well, I think any person of common sense must realize that instead of having an expenditure vote, if the Ministers of the Crown of this Union had to act in accordance with the wishes of the members of this House, and use the money voted under specific headings, there would be no need for the unemployment vote. I hope and trust that we shall have no more of these additional estimates, but that the Minister of Finance will have the courage of his convictions and will come out with plain and untarnished estimates and abide by the decision of this House, and fulfil what this House requires; that is, spending the money legitimately for the object for which it was voted, instead of camouflaging, and so adding to his misdeeds by showing a statement of money ill-spent and wasted.

Ek sou graag van die edelagbare die Minister van Finansies wil weet: ek sien, dat daar £1,805,000 uitgegee is aan pensioen en op hierdie Begroting is £1,888,000 op die Addisionele Begroting en aangesien die pensioene vir burgers van die ou Republiek verminderd is, omdat die Kommissie byna al die ou burgers se toelages verminder of afgeskaf het, mense wat in die oorlog stukkend geskiet is, en dit net oor een of ander tegniese foutjie. Ek wil weet waarom dit is en hoop, dat die saak voor die Huis uitgeleg sal word deur die Minister.

Die poging deur die Regering aangewend om die sprinkane uit te roei is prysenswaardig, maar die aangestelde sprinkhaaninspekteurs is ’n geldverspilling. Carnarvon distrik se Boerevereniging is daarvan oortuig, dat die manier van uitroeiïng onprakties was hierdeur. Dit was ’n onnodige geldvermorsing en wel vernaamlik omdat die plek, waar die goed uitbroei is die Kalahari en Suidwes-Afrika. Dit behoort so danig verander te word, dat die gif aan die boere gegee word en dat hulle die werk doen. Die mense is nie teen uitroeiïng nie, maar teen die soort inspekteurs. Wat is die werk wat hulle doen? Hulle kom op ’n plaas en vra hoeveel swerms het jy uitgeroei, het jy gif by jou? Een vertel my, dat hy aan die beambte geseg het: Op my buurman se plaas is ’n groot swerm, gaat terug en help hom om die te vernietig. Sy antwoord was eenvoudig, dat dit nie sy werk is nie. Hy leer net die boere hoe hulle die gif moet aanmaak en verneem hoeveel swerms hulle uitroei en die voorskrifte is so eenvoudig, dat ’n kind van agt jaar dit kan verstaan en dan self die gif kan aanmaak. Dit is totaal onnodig, dat daarvoor inspekteurs hoef rond te gaan. Op mij plaas hoef hy nie te kom nie, dit is onnodig. Die beste plan, reken ek, sal wees om die mense self komitees te laat benoem en maak dan een man verantwoordelik. Sy werk moet nie wees om die boere te vervolg nie, maar om te kyk waar hulp nodig is, om dan mense te huur en daar te gaan help. Vanjaar is daar hope geld aan inspekteurs bestee en hulle ry rond en doet tog niks nie. Ek hoop die Regering sal ’n ander plan maak, want tot die einde van Desember was die uitgawe ruim £69,000 vir inspekteurs en nou sal dit seker al oor die £80,000 wees. Ek vertrou daarom regtig, dat die Minister ’n. ander plan sal maak met die saak.

Ek wil duidelik maak aam die Minister en hierdie Huis dat in my opinie waar geld uitgegee en grote somme gestem word soas nu weer, ek nie wil beweer nie, dat dit altoos vermors word. Ek besef ten voile die moeilikhede en dat waar miljoene uitgegee word, daar hier en daar ’n paar honderd’ duisend verkeerd aangewend word en dit tog nie as vermors aangeskryf kan word nie, maar aan die anderkant, dat een sekere bepaalde gedragslyn kan gevolg word en daardeur verbasend baie vermors word, wat op uitroeiïng uitloop. Ons het in hierdie land al gesien dat met die oplegging van belasting, die toestand sodanig verander, dat daar inplaas van vooruitgang agteruitgang is. Ons moet dus nie altyd op uitgawes kyk as verspilling van geld. Die kwessie is hoe sal die geld aangewend word en daarom is ek bly te sien dat daar voorsiening gemaak word om die Landbank meer fondse te verskaf, maar ek twyfel of die genoemde bedrag genoeg sal wees. Die edele lid van Fauresmith (de hr. Havenga) het die opmerking gemaak, dat die Landbank hulle meer sal moet toe lê om die boere in hierdie sware tye te red en die boere sal help om deur die moeilike periodes te kom. Die Bank moet dus haar geheel en al wy aan boerebelange en moet nie haar oë vestig op wins nie, maar op bevordering van boerebelange, sy moet nie probeer om meer en meer wins te maak, byvoorbeeld laaste jaar het hulle van £35,000 tot £40,000 wins opgestryk. Ons is almal bly dat die instelling een sukses is, maar die doel van die instelling is nie om wins te maak en die boer reken meer en meer, dat die Landbank in die eerste plaas tot sy nut daar geplaas is. Die wyse van geldverkryging van die Landbank is ongesond. Wanneer die Landbank geld nodig het, gaat hulle nie na die Reservebank nie, en vra die vereiste geld aan, dog na een van die handelsbanke, na die Standard of die Nasionale bank en die moet dan die geld weer van die Reservebank gaan verkry en hierdie instellinge geniet daarvoor ’n kommissie van een persent. Bedraag die aldus verkrege som £100,000. dan beteken dit dat die Landbank al dadelik ’n duisend pond aan kommissie moet afstaan vir ’n kleine werkie, wat die Bank best self kon gedaan het. Daardie wyse van besigheid doen keur ek ten sterkste af. In Suidafrika bestaat seker nie beter sekuriteit nie as die wat aan die Landbank verskaf word, maar die inrighting is so konservatief in die sware tye, dat in baie gevalle geen hulp verkrege kan word nie, waar dit tog met veiligheid gegee kon word. Die Minister sal seker een van sy moeilikste ure deurbreng, as hy sy berekening van inkomste vir die komende jaar maak. Want hoe volop die mense ook in die Kaap mag leef en hoe weelderig hulle dit mag he in Oostelik Transvaal, Natal en ander dele, ek kan die versekering gee, dat in Westelik Transvaal en Vrystaat is die toestand hopeloos. Die edelagbare die Eerste Minister het verlede jaar met die beste bedoeling hom die wereld in Westelik Transvaal die stelsel van kleine koöperatiewe verenigings aangeprys, en bevorder die stelsel namelik, dat ’n aantal grondeienaars borgstaan vir ’n aantal non-grondbesitters om laasgenoemde instaat te stel om osse en gereedskap te koop. Dit sou uitstekend gewerk het, maar toe kom daar die ongekende droogte, gevolg deur die sprinkane. Ek het jammer, dat dit gebeur is, want die voorstel het veel vir sigself te sê maar wat is gebeur die non-grondbesitter is gehelp deur die grondeienare, die grondeienare het hulle in die ding ingesteek, en tengevolge van die droogte en op sprinkane kan die non-grondbesitter geen gebruik maak van die hulp hom verleen deur die grondeienaar en die aldus geholpe mense gaan nou eenvoudig na die grondeienaar toe en sê: hier is jou osse en ploeg terug, ek kan dit nie betaal nie, want ek maak geen oes nie. Wel, daardie grondeienaars het by die Landbank vir die mense borg gestaan en vir die osse is ook nie ’n mark nie. Daar sit hulle nou met die osse opgeskeep daar is geen mark, en hulle moet skulde betaal en leef. Wat sal die Landbank maak? Die Landbank sorg altoos, dat hulle gedek is deur ’n stewige verband. Daarom ook weer wil ek en viral in hierdie tyd by die Minister van Finansies aandring om toe te sien dat die Landbank nie dieselfde gedragslyn gaat volg nie as sy kollega die Minister van Spoorwege en dit is, dat gestreef word na die maak van wins, daarvoor is die inrigting oorspronkelik nie bedoel nie. In die westelike dele van Transvaal sal die Regering eenvoudig biesondere voorsiening moet maak en hierdie bedrag, wat op die Begroting uitgetrek is, sal nie voldoende wees nie. Die boere scroom by duisenda na die deíwerye en tensy daar goeie voorsiening gemaak word met die Landbank of Landraad sal mens nooit weer daardie mense vir die platteland terugwin nie. Dit is tog so aanloklik om daar te staan met ’n sif en die hoop in die hart om enige oomblik, as jy die sif omslaan, daar ’n diamant van £500 of meer in te kry. Ons in die westelike Transvaal het sekere voorstelle gedaan, dit is later op ’n kongres te Potchefstroom bekragtig en ons vertrou, dat die Regering daar sy ernstige aandag aan sal gee, want ek kan daar nie genoeg klem op leg nie, dat die toestand hopeloos is. Die Minister van Finansies moet nie verwag om sy belasting daar vanjaar te in nie, want daar is geen inkomste nie. Daar is die berig, dat dit gereen het en dit is so, maar dit reen nie sommer dadelik gras nie en nog minder mielies, terwyl die reen te laat was om ons van veel nut te wees. Wat betref die kritiek op die Minister van Landbou, wil ek verwelkom die aanstelling van die hr. Graham Cross as hoofsprinkaanbeambte, sy bevoegdheid vir die werk is eenvoudig uitstekend. Was die hr. Cross ’n paar maande vroeger aangestel, dan sou seker ’n groot deel van die tans vermorste geld bespaar gewees het en daar sou beter werk gedaan gewees het op baie plekke—ek meen was hy b.v. aangestel in Julie. Maar die Regering het ongelukkig allerhande onbekwame en ongeskikte ambtenare aangestel en hulle het gespandeer en hulle is afgesit op organisasie werk, maar aangehou vir administrasie werk nieteenstaande dit bekend is dat hulle onbekwaam is. Waar die hr. Cross die gelegenheid had om sy aandag aan die sprinkane te bestee, hoef die boere nie bang te wees nie dat daar nie met energie sal gewerk word nie. Hy sal in ’n jaar se tyd met £60,000 meer uitroei as ander met £200,000 en £300,000. Dit sal egter meer as dit kos om van die pes heeltemal ontslaë te raak. Ons besef dit in westelik Transvaal. Ek voel baie met wat die edele lid vir Fordsburg (de hr. Pretorius) gesê het, want ek het ook die hoop gekoester, dat daar ’n grote besparing op pensioene sou gewees het. Ek het hier ’n brief oor die rondgaan van die kommissaris. Hy gaat rond en dit heet ’n mediese ondersoek, maar hy neem twoe minute om te ondersoek of ’n man so gebreklik is dat hy pensioen moet kry of nie. Daar word net aan hom gevra: waar kom jy vandaan en waar is jy geskiet en later kom ’n brief, dat hy meer gekry het as waarop hy geregtig was en daarmee is die saak uit. Skryf die pen sionaris aan die Departement, dan kry hy meestal eenvoudig geen antwoord nie. Die behandeling is van die aard, dat dit meer en meer die skyn kry van voortrekkery in die sin, dat die man wat gedurende die europese oorlog gewond is of ’n letsel gekry het, voorgetrek word by die burger, wat gedurende die Anglo-Boereoorlog gewond werd. Hier leg die kieme van twis en verdagmakery. Ek vertrou dat die Minister sal toesien, dat die nie tot ontwikkeling kom nie en hy kan dit doen, deur te sorg, dat daar geen onderskeid gemaak word tussen mense, wat vir die Empire geveg het en dies, wat hulle vir die Republiek laat stukkend skiet het nie. Laat ons een gevoel van wrevel op hierdie sake vermy.

Die finansiële toestand van die land is van so ’n aard dat strenge toesig gehou moet word op die uitgawe. Vyf jaar na die oorlog moet ons vind dat ons nog nie terug is na normale toestande toe nie, en in verband met die uitgawe heers daar nog steeds dieselfde toestande as gedurende die oorlog. Die uitgave van die Minister van Finansies neem nie af nie, maar toe. Hulle seg dat die inkomstebelasting die barometer is van die toestand van ’n land en volgens die gegewen van die Minister is daar weer ’n daling daarin in hierdie jaar. Dit toon aan, dat wat die al gemene uitgawe van die land betref is ons vooruitgegaan, maar op die gebied van inkomste agteruit. Ek seg met andere lede saam, dat daar sterkere toesig gehou moet word op die gewone uitgawe en cok op die van die Addisionele Begroting. Neem die geval van publieke skuld wat hier weer vermeerder is met £17,000. As ons die ding nagaan sedert 1922-23 dan sien ons, dat dit vermeerder word jaar na jaar. In 1921-22 het ons gestem £28,700 maar verlede jaar is uitgegee £45,000 en die uitleg is, dat die vermeerdering tewyte is aan die verlening van hulp, maar intussen gaat die uitgawe maar steeds bokant die toegestane bedrag. Daarom sou daar verlede jaar £17,000 meer uitgegee gewees het nl. £46,000 en vanjaar is die bedrag weer nog groter: £63,000, weer £17,000 meer as verlede iaar. Hoe enorm neem die uitgawe toe, sommer met 30 tot 40 persent per jaar neem dit toe. Hier het ons weer dieselfde as in 1922, ’n vermeerdering van £28,000 tot £46,000 en in 1923 van £46,000 tot £63,000. Dit is noodsaaklik vir die Huis om noukeuriger toesig te hou op die uitgawe. Neem die volgende item pensioene, ’n vermeerdering van £83,000 op die begroting. ’n Land kan op die manier nie voortgaan nie. Mens moet jou ambtenare betaal, maar die bedrag van twee miljoen vir die ambtenarepersoneel vir pensioene is ontsettend. Ek wil nie net kritiseer nie, maar daarop wys, dat onder die huidige omstandighede die toestand sorgwekkend is. Elke jaar neem ons pensioen en uitgawes toe. As ons die syfers nagaan van 1914 tot nou toe dan vind ons dat ons noual £2,000,000 per jaar uitgegee het. Ek wil nou net een item neem, die van oorlog pensioene. In 1914 was dit maar £27,000—

Die edele lid kan maar net praat met betrekking tot pensioene wat val order L.1 en L.2. Oorlogs pensioene val nie daaronder nie.

Ek wil maar net in voorbygaan daarop wys. In 1914 het ons aan oorlogs pensioene betaal £27,000 en vandag betaal ons aan oorlogs pensioene, ek neem die jaar 1922-1923, £1,038,000. Nou wil ek die Minister vra of ons nie iets kan doen om op die pos te besuinig. Daar kom nou weer ’n vermeerdering op die pos van £83,000 op die Begroting voor.

Wil die edele lid minder pensioene betaal?

Ek wil net die Minister aan die hand gee, wat ek dink dat ons kan doen. Ons betaal op ’n onekonomiese basis. Elke jaar word daar meer mense op pensioen gesit. Ek wil hê dat die mense wat die diens verlaat met pensioen, nuttige burgers van die maatskappy sal bly.

Maar hoe?

Ons het hier die laaste paar daê, so baie gehoor oor die geroep “terug na die land”. Wat ek wil is dat ons die mense wat op pensioen gaan, na die land bring. Gee vir die mense ’n stukkie grond. Ons het al die Kroonlande en besproeiensgronde waar ons mense nodig het. Waar nou ’n man op pensioen gaan en b.v. £300 kry, sê dan vir hom ons sal vir jou £150 gee en vir die ander £150 kry jy ’n stukkie grond in die land wat die Staat vir jou sal bewerk. Daarmee help ons die man en ons help die Staat. Dink die Minister nie dat dit moontlik sal wees om op die manier, al was dit maar £50,000 of £60,000’ te spaar nie? Wat kan ’n man met £200 of £300 in die stad maak? Hy kan niks daarmee doen nie. Dis te veel om van dood te gaan en te min om van te lewe. Maar op die deur my voorgestelde manier, sal hy ’n behoorlike bestaan kan vind en ’n nuttige burger van die land bly. Ek het al met verskeie amptenare gepraat, wat die wens uitgespreek het om tog al voor dat hul die diens verlaat so’n stukkie grond aangewys en bewerk te kry, sodat wanneer hul die diens verlaat hul dadelik op die grond kan gaan en kan produseer. Op diemanier kan die Goewernement die man gedeeltelik betaal in kontant en gedeeltelik met grond wat daar anders nutteloos lê en help om onse land ontwikkeld te kry. Verskillende van die amptenare sal net te bly wees om op die manier gehelp te word, en dit sal hulle ’n direkte belang in die land gee. Ons help ons self en die mense. Ek wil nou niks sê cor die uitgawe van landbou nie. Ek weet daar het baie geld nodig gewees voor die van sprinkane, maar ek wil nog ’n paar woorde sê oor die Landbank. Die toestand van die binneland is van so’n aard dat die Landbank meer fondse beheor te hê om die boere deur die depressie te help. Ek hoop die Minister sal ’n aansienlike vermeerdering in die fondse bring by die volgende begroting.

Ek wil net ’n paar aanmerkinge maak in verband met wat die edele lid vir Somerset (de hr. A. P. J. Fourie) gesê het omtrent toekenning van grond aan mense wat die diens verlaat met pensioen. Ek het lang gelede al met ’n amptenaar daaroor gepraat, en hy vertel my, dat hy met die volgende maand die diens moet verlaat. Hy wou baie graag nog ’n iaar aanbly en het ’n versoek daarvoor ingedien. Hy het al ’n gedeelte van die koopsom om ’n stukkie grond te koop by mekaar en as hy nog een jaar aan kon bly dan sou hy ook die restant kon verdien. En as die Regering hom dan ’n paar honderd pond voorskot sou gee, kon hy vry en lekker lewe. Dan wil ek ook nog ’n paar aanmerkinge maak oor die uitroei van sprinkane. Lede in die Huis wat nie in aanraking kom met die boer bevolking en met landbou, het geen idee van die moeilikhede waarniee die boer te kampe het. Baie mense weet daar niks vanaf in die stede en dorpe nie en by veel edele lede van die Huis is daar nie genoeg belangstelling vir landbou nie. Dit blyk ook daaruit dat as daar ’n landbou onderwerp behandel word, loop die Huis leeg. Ek vrees seifs die edelagbare die Minister van Landbou wat homself vir so ’n groot outoriteit van landbou hou, het in die opsig nog baie inligting nodig en dit sou goed vir hom wees as hy ’n bietjie meer in die land sou gaan en meer in persoonlike aanraking kom met die boere. Hy kom amper net so veel in aanraking met die landbou as ons laaste Goewerneur-generaal. Daar word so baie gepraat oof die uitroei van sprinkane, maar iy kan volgens my opinie die woord uitroei gerus opsy sit. Ek glo, daar bestaan geen moontlikheid om die sprinkaan uit te roei nie, vooral nie so lank die broeineste hly buitekant die Unie. Voor ek naar die Parlement afgekom het, het ek ’n vergadering gehad met my kiesers en ek het hulle aangeraai om tog hulle beste te doen om soveel moontlik sprinkane uit te roei en hulle heltemaal nie te stoor aan die foute wat deur die Regering gemaak word nie. Ek het hulle gesê, hulle uiterste beste te doen, dan het hulle tenminste die satisfaksie, dat hulle hul plig gedoen het. Baie kan bereik word deur organisasie en saamwerking onder die boere. Ek hou nie baie van vergifting van sprinkane nie, vooral nie om hulle te spuit nie; ek hoor van mense wat so groot skade gely het deur vergiftiging van sprinkane. Ek moet eerlik se, ek het nog nooit geen skade gely nie en ek het baie met sprinkane te doen gehad. Laatste jaar het ek nog meer as ’n maand niks anders op my plaas kan laat doen nie, as sprinkhane doodmaak. En ek het die satisfaksie dat ek my plig gedoen het, maar ek moet sê, ek het nog nooit skade gely nie en tog het my vee altoos rondgeloop waar die sprinkane doodgemaak is. Hul het gesê, dat gedurende my afwesigheid aaar ’n vark dood gegaan het tengevolge van die eet van vergiftige sprinkane, maar ik twvfel daar nog aan. Wel het daar ’n tekorl aan gif gekom. Maar ek kan nie verstaan, hoe die meneer Cross dit agtermekaar kry om te sê, dat die boere die skuld is van die tekort aan spuite en gif. Maar waarteen ek objekteer, is teen die aanstelling van so baie beamptes. Dis in my oog net ’n verkwisting van geld, byna ’n klugspel. Dis die moeite waard om te sien hoe dat hulle rondgaan. In my distrik het die ander dag die inspekteur ook nog die magistraat saamgeneem en hulle het duisende van myle rondgery. En toe ek een dag gekla het, dat daar so baie sprinkane by by buurman was, het ek die antwoord gekry, dat hy daar gewees het en dat dit glad nie so erg is nie. Dat ek dit veél te erg gemaak het. Net die volgende dag het ek daar langs gekom en het vir ’n lang afstand oor die veld van my buurman gery en al die tyd het ek die grond bedek gesien met sprinkane. Maar die beampte het maar net na die boer toe gegaan en hom gevra hoeveel sprinkhane daar op sy grond was. Die boer het gesê “nie baie nie.” Ek het gehoor, dat in die distrik van Beaufort daar een hoofamptenaar en ’n half dosyn ander amptenare aangestel is en een van die wat daar aangestel is, het net voor dat hy aangestel geword het aangekla gewees omdat hy nalatig is gewees in die uitroeing van sprinkane. En die rapporte en die berigte in die koerante is absoluut vals. As jy ’n swerm sprinkhane in die more het, dan gaan hulle teen die middag miskien uit mekaar in honderd of meer klein swermpies en teen die aand is hulle weer één swerm. Met die rapporte gaan dit so, die amptenaar gaan na die boer en vra vir hom hoe veel swerms daar op die plaas gewees het en hoeveel dood gemaak is. Die amptenaar gaan met die syfers naar die magistraat toe en maak daar onderweg miskien nog ’n bietjie meer van en daarop word die rapport gebaseer. Die idee van enige honderde of duisende van swerme dood gemaak te he, is eenvoudig belaggelik. Nou, ek wil die Minister net vra, of hy nou regtig van mening is, dat die uitroei van sprinkane ’n sukses gewees het en of hy daarvan oortuig is dat die gifspuitery die mees doeltreffende metode is wat ons kan gebruik en of hy al informasie ingewin het omtrent andere beproefde metodes van uitroei. Ek dink as die edelagbare die Minister minder op die rapporte sal let en meer die boere sal vertrou, dan sal meer bereik word. Ek is ook daarvoor dat die aanstel van amptenare in hande van die boere gelaat te word. Die boer vandag besef sy plig dat die doodmaak van sprinkane sy eie belang is. Daarom is daar heeltemaal nie die noodsakelikheid van al die amptenare.

Ek gaan nie in die algemeen oor die Begroting praat nie, maar ek wil net ’n paar aanmerkinge maak oor die sprinkaan kwessie. Die som wat bestee is vir die uitroei van sprinkhane is baie. £248,000 is nie ’n bietjie nie, maar die groot vraag is kry ons waarde vir die geld. Kry ons die waarde vir die geld wat gespandeer word aan die uitroei van sprinkane. Die twede vraag is of die Minister van mening is, dat by sprinkane kan uitroei. Ek beweer jy kan die nie uitroei nie. Ek is oortuig, dat jy dit nie kan nie, al spandeer jy 1 miljoen in die jaar, dit sal nie gaan me, Solank as jy die broeiplase van sprinkane het in die Kalahari, sal iy die sprinkhane nie kan uitroei nie. Toe ek klein was het ek die sprinkane sien kom en ook weer gaan. Toe het hulle geen gif gebruik nie, maar die sprinkane het vanself weer weggetrek. Hulle kom maar net tydelik en trek dan weer terug. Nee, Mnr. Speaker, ek beweer, jy kan nie sprinkane uitroei nie. Wat jy die eerste uitroei is die natuurlik vriend van die boere, die vlieg en voël. Die twede wat iy sal dood maak is die boer in Bechuanaland. En die derde die algemene belastingbetaler. Die sal jy almaal uitgeroei kry, voordat jy die sprinkane sal uitroei. Ek voel oortuig dat die Department ’n pragtige geleentheid gehad het om sprinkane in Bechuanaland dood te maak dog dit was ’n hopelose mislukking. In Vryburg het hul in die strate geleef as voetganger en as vliegers het hulle weggegaan. In Vryburg het die winkeliers kaffers gehad om die voetgangers in die deure van hul winkels te keer. Ek het gehoor dat Mnr. Cross die boere die skuld gegee het van die tekort aan gif en spuite. Ek wens Mnr. Cross was die tyd in Bechuanaland gewees, dan kan hy gesien het hoe die stelsel van uitroeiïng gewerk het. Ek wens ook die edelagbare die Minister kon gesien het dat die uitroei van sprinkane onder die wet ’n hopelose mislukking gewees het. Ek sê die rapporte wat ons kry van die Departement is geheel onbetrouhaar. Wanneer sy lees van 20,000 swerme, dan is dit gewoon belaggelik. Nee, die stelsel van vergiftiging het, ’n mislukking gewees. En wat gaan vandag aan in Bechuanaland? Oor die hele Bechuanaland teken die boere petieses om die Wet te herroep. Die boere was nie onwillig in die verlede maar vandag is hulle onwillig. Dit was in die verlede ’n mislukking gewees. Gaan gewillige boere die minister eenige sukses behaal met onwillige boere? Nog ’n groter mislukking gaan die gevolg wees, en die spandeer van nog meer geld. Ons boere in Bechuanaland aan die rand van die Kalahari het baie gedoen en groot hoeveelhede van sprinkane dood gemaak, sonder dat hul ’n penny gekry het van al die geld wat gespaneer Is aan die uitroei van sprinkane. Maar waar beland al die geld wat uitgegee word? By die offisiere. Maar die boer moet al die werk vir niks doen en die man wat kyk naar die werk, ontvang die betaling. Dis nie billik nie. Dis ’n groot onbillikheid vooral teenoor die boere van Bechuanaland wat moet werk vir die res van die land. Ons woon aan die Kalahari. Ek sê, dis onbillik om te verwag, dat ’n deel van die Unie die werk sal doen vir die hele land sonder betaling en as die Minister van Landbou nie die boer in Bechuanaland tegemoet kom, dan gaan ons ’n groot aantal arm blankes maak daar. Daar is baie gepraat oor die arm-blanke vraagstuk. Daar het jy ’n voorbeeld hoe arm blankes gemaak word. Nou mis ons in eerste instansie die naturel sê saamwerking in Bechuanaland, waar daar 10 kaffers is teenoor een wit man. Die kaffir wil nie sprinkane dood maak nie en die Wet verplig hom natuurlik daartoe ook nie. Ek woon daar net langs die Taungs lokasie, maar die kaffers daar raak die sprinkane nie aan nie, omdat hul bang is vir vergifting. Dus, ons mis in eerste instansie die hulp van die naturel. Ek sê, dat as die edelagbare die Minister van Landbou sou heengaan, en in Bechuanaland die verpligting om te spuit sou ophef, dan sou daar baie meer bereik word. As jy dit doen sal jy weer die saamwerking van die naturel kry, wat baie beteken en jy sal jou diere kan voer met sprinkane en ook die sprinkane kan verhandel. Die grooste sukses le in die saamwerking van die boere en die kafferhulp Selfs in die Kalahari sal die kaffer die sprinkane versamel, as hul net ’n bietjie aangemoedig word deur ’n seker bedrag per sak te betaal, sodat hulle ’n lewensbestaan daaruit kan maak. Dit word gesê dat diere nie dood gaan van vergiftigde sprinkane als die gif volgens voorskrif aangemaak word, by ons het een boer op een dag negentien beeste verloor aan vergiftigde springkane.

Dit is nie die feite nie.

’n Uitgaaf van £240,000 is te groot. Dat die boer skade ly tengevolge van die vrek van beeste maak dit nog erger. Ons word aan twee kante gevang: aan die een kant die belasting en aan die ander die verlies, en ek reken, dat as die bestrydingsmetode omgedraai word en ’n proef geneem word met die vang van sprinkane, dat daar meer sukses behaal sal word as nou.

Ek het met belangstelling geluister na die toesprake over die addisionele begroting en veral na die van die edele lid van Fauresmith (de hr. Havenga). Hy het twee beskuldigings geuit in die loop van sy kritiek op die toespraak van die Minister van Finansie. Die eerste is, dat die Minister van Landbou sy plig versuim het deur nie te sorg vir ’n genoegsame voorraad gif nie vir die uitroeiïng van sprinkane, en die ander is dat hy geld verspil het by daardie uitroeiïng. Wat betref die beskuldiging dat er nie gesorg werd voor een genoegsame voorraad van gif, wil ek die edele lid vir Fauresmith (de hr. Havenga) en die Huis daarop wys, dat my verseker is deur die Landbou Departement, dat laaste jaar voorsorg geneem werd vir ’n groter voorraad gif dan die vorige jaar.

Die voorraad was nie groot genoeg nie.

Wie het verwag, dat die sprinkane in sulke swerms sou uitbroei verlede jaar? Ook nie die lid vir Hoopstad (de hr. Conroy) nie. Hy sal moet toegee, dat my argument korrek is. As die Regering voorsiening gemaak had vir voldoende gif vir so’n uitbreek van sprinkane as wat ons beleef het en die swerms was toevallig me so talryk nie, sodat daar ’n groot surplus aan gif was, wat sou die edele lid vir Hoopstad (de hr. Conroy) dan gesê het? Dan sou hij gesê het, dat die Regering moes geweet ’t om net genoeg gif te bestel. Die edele lid en vele andere leden van die andere sy van die Huis herinner my aan my ou broer. As ek kwaad gedaan het dan was hy gewoon te vra: waarom het jy dit gedaan? en as ek dan ’n uitleg gee, dan stryk hy my met de vinger onder die neus en seg “Praat jy nog?” As ek dan weer op sy vraag stilbly, dan seg hy weer: “Hoekom praat jy nie?” Die kritiek van die opposiesie herinner my verder aan ’n gediggie, wat ek verlede jaar in ’n koerant gesien het en wat as volg lui—

Ek kom tot die twee vrage, wat die lid vir Bechuanaland (de hr. Raubenheimer) gestel het. Die eerste is: kan die Regering die sprinkane uitroei? Ek weet nie wat die antwoord van die Minister van Landbou daarop sal wees nie. Maar ek glo nie dat die bedoe ling uitroeiïng was nie, maar om die plaag te bestry en dit is die plig van elke boer op elke plaas, om daaraan te help ten einde soveel as molik is van die vee en die gesaaide van die land te red. En dit breng my tot sy tweede vraag n.l. het ons vir die uitgawe waarde gekry? Ek denk, en ek vertrou, dat die lede aan die oorkant ridderlik genoeg sal wees om dit te erken, dat ons baie waarde vir daardie geld gekry het wat aan die uitroeiïng van sprinkane besteed was. Ek en my bure het mekaar die hand gereik en die gevolg is, dat ons al die landeryen behou het en ook die veld is tamelik behoue gebly en dus ook ons vee. Daar word gesê, dat tensy ons die sprinkane in die Kalahari kan uitroei, dit nooit ’n sukses kan wees nie. Niemand is beter instaat om hieroor te oordeel nie as ek, want my kiesafdeling loop tot diep in die Kalahari en ek is bly om te kan verklaar, dat daardie objeksie daar nooit gehoor was nie. Elke boer het daar die hande uit die mouw gesteek en gehelp aan die uitroeiïng en van alle syde word my deur die boere verseker, dat die resultate bevredigend was. Enkele swerms, dit is waar, het die vliegerstadium bereik, voordat ons hulle kon kafloop, maar denk maar net vir een oomblik hoeveel daar sou ontkom het, as ons nie mekaar die hand gereik het en flink uitgeroei het nie. Desnieteenstaande wil ek tog op enkele onregelmatighede wys. Dog vooraf wil ek verklaar dat die Minister van Landbou nie daarvoor verantwoordelik gehou kan word nie; die soort onregelmatighede waarby ek non die aandag wil bepaal geskied op elke gebied en by iedere departement wat ’n uitgebreide gebied het. Toe dit blyk, dat in my distrik die boere nie alleen by magte was om die sprinkane op doeltreffende manier te bestry nie, het hulle daar offisiere aangestel met ploege (gangs) werkmense. Die aanstellings is nie deur die Minister van Landbou gedaan nie maar het van die magistrate afgehang en hulle het so gehandel, dat terwyl die ploeg besig was, kan die boer geen gif kry nie en die landerye van die boer was afgevreet. Ek vertrou, dat die Minister aan die saak die nodige aandag sal skenk. Dit word ons gesê dat deur die gif die vogels weggedryf word naar die woestyn, met die gevolg dat die sprinkane vandaar door die vools weer uitgedryf word naar onse bewaarbare streke hier, en dat ons daarom nooit die goed sal kan nitroei nie. Of die bewering korrekt is weet ik nie, doch dit verdien niettemin die aandag van die Minister van Landbou, en ek sal bly wees as hy die zaak wil laat onderscek. Op een vergadering te De Kuilen by gelegenheid van die viering van Dingaansdag, werd een besluit geneem, ten effekte dat die Regering die uitroeiïng van die sprinkane moet staak, en liefst een algemene biddag moet bepaal. Ek het met die resolusie sympathie, maar het aan die mense daar gesê dat ofskoon ek niks tegen een biddag het nie, een mens nie alleen moet bid nie maar ook moet werk. Ek het evenwel belowe die resolusie aan die Regering oor te bring, soas ek nou doen.

Ek het nie gemeen om aan die bespreking deel te neem nie, maar aangesien die debat uitsluitend oor sprinkane en die lid vir Barkly (de hr. Scholtz) my uitsonder vir kritiek, voel ek geroepe ’n paar woorde te seg. Dit is my duidelik, dat my vriend en die Regering nie verstaan wat ons meen met die verkwisting van die geld nie. Elkeen voel dat in ’n land as Suidafrika die sprinkane bestry moet word en die afgelope tyd het getoon, dat die boer hartelik wil saamwerk in die verband met die Departement van Landbou. Dus daar kan geen kwessie wees, dat hy teen uitroeiïng sou wees nie, maar die grief is, dat ons het nie waarde gekry vir die £300,000 wat uitgegee is nie en ons staaf onse grief met hierdie feite: ten eerste het die Departement nie in alle gevalle die regte ambtenare aangestel nie en nou roep die Minister verontwaardigd uit asof dit nie waar is nie. Toe die reen val in die Vrystaat, het die sprinkane begint uit te kom. Ek het in die tyd op Theunissen gekom en werd daar deur boere tehulp geroep: hulle seg, dat hulle vraag om gif, maar die vrederegter, wat verklaar, dat hy op instruksie van die magistraat handel, laat hulle net so omdraai. Die magistraat van Winburg, verklaar hy, het hom gelas om geen gif en spuit uit te gee nie, tensy die aansoekers 10s. deponeer vir elke spuit. Sommige moes twee uur te perd ver ry om daardie beskeid te ontvang. Die vrederegter wou nie die moeite doen om die telefoon te vat en die magistraat op te lui nie; ek het dit toe gedaan en gevraag waar hy aan die reg kom om so te handel. Hy moes dadelik erken, dat hy geen reg daartoe had nie—daar moes net geteken word, dat die man ’n spuit ontvang het. As die magistraat wou saamwerk, sou ’t baie beter gegaan het, maar dit was weer een van die eentalige magistrate; as hij die boere wil toespreek dan moet daar eers ’n tolk gehaal word. In ander gevalle ry die ambtenaar met ’n motor kar deur die distrik rond van die een plaas na die ander, hy verkoop slimstories en vra: hoe lyk dit met die sprinkane, het jy al baie doodgemaak? Daar is enkele boere wat nie die springkane wil doodmaak nie, maar om by die Wet virby te kom, verklaar hy dat hy sus en soveel swerms doodgemaak het en die ambtenaar maak dienooreenkomstig rapport. Ons wat wil saamwerk, voel dat dit nie reg is, dat die ambtenaar wat £1 per dag trek—en ek noem dit ’n hoge salaris—kan ry van plaas tot plaas en verder feitelik niks uitrig nie. As hy moet ry, dan reken ek, moet hy dit te perd doen en nie padlangs nie, maar hy moet aan elke plaasbewoner kan vertel waar die sprinkaanswerms is, wat moet doodgemaak word; daartoe moet hy toehgang he tot alle kampe en as hy by die boer kom, moet hy nie vra nie maar seg waar die swerms is. Die toestand van die land regvaardig die uitgawe nie. Ons moet die sprinkaan doodmaak en ek sal ’n plan aan die hand gee wat tegelyk ekonomies en doelmatig is. Die Wet verplig alleen die man waar die sprinkane uitgebroei is om uit te roei, maar as dit by die buurman nie gebeur het nie dan hoef hy niks te doen nie. Dit is ’n nasionale plaag oor die hele land en ons wil die Minister help, maar hy moet dit ’n algemene plig maak om daaraan te help. In elke distrik hoort die magistraat dit te verdeel in sirkels van 10-12 plase; die eienaars kom bymekaar en kies ’n hoof en sodra daar sprinkane gewaar word, moet dit aan die hoofman gerapporteer word; hy moet op sy beurt weer die reg besit om die gewone lede op te roep. Daardeur sal ons onnodige uitgawe voorkom en ten tweede word elkeen verplig om te help. Ons grootste grief, ek herhaal dit, is dat ons geen waarde kry vir onse geld nie. In my distrik het ons doodgemaak. My plaas was besmet van baken tot baken en met vyftien gehuurde manne het ek dit doodgemaak, maar hier kom die edelagbare Minister met ’n uitgaaf van £300.000 en ek moet bydraag. Ons seg, dat as die Minister dit verander, dan kry hy die medewerking van die publiek in die aigemeen. Die tekort aan gif het ’n ernstige nasleep gehad. In onse buurt was tamelik gif, maar nouweliks had ons in erns begin om uit te roei, toe daar skielik vir geen geld of goeie woorde meer gif te kry was nie in die noordweste van die Vrystaat. As een van die boere onwillig word, dan word hy voor die magistraat gesleep en beboet en die magistraat, die grootste misdadiger in die verband, kan die skouers optrek en verklaar: ek het geen gif nie. Ons het verlede jaar hier verklaar, dat vanjaar die grootste uitbraak van sprinkane sou voorkom vir lange jare en nou kom die ambtenare en verklaar dat die boer die skuldige is en die boere is verontwaardigd daaroor. Ons het ons bes gedaan en dag en nag gewerk en toe moes dit misluk deur die nalatigheid van ’n ambtenaar en is baie lande opgevreet deur die slordigheid van die Departement van Landbou. Ons sal erken waar ons ’n fout gemaak het, maar die Minister van Landbou moet ook erken die nalatigheid van sy departement.

Mens moet toegee, dat die bedrag, wat vir sprinkaanbestryding uitgegee is groot was, maar dit was die begin van ’n saak en die organisasie was nie dadelik agtermekaar nie, maar aangesien die ding nou eenmaal beproef is, kan daar ’n beter plan gemaak word. Die edele lid vir Hoopstad (de hr. Conroy) verklaar dat hy ’n beter plan aan die hand kan doen, maar as die organisasie so gereeld was as in my distrik, dan sou daar gladnie rede gewees het om te kla nie. Ons het nie te doen gehad met voetgangers nie, maar met vliegers. Toe ons hoor, dat hulle aan kom was, het ons degelik georganiseer in sirkels en ambtenare aangesteld. Toe die eerste swerm aanland kon ons dadelik optree, met die tweede dieselfde en weinig het vrygekom, maar ek leg daar nadruk op: ons het georganiseer. Maar nou kom mense en hamer op die Regering en verklaar dat teveel uitgawe gedaan is. Dit gaat so as almal nie wil help nie; die Regering moet uitvind waar die swerms is as daar dan geld uitgegee word, dan word geklaag dat dit teveel was. Ek stem saam, dat dit goed sou wees, as die Regering in die eerste instansie by die Verdediging Skietverenigings aanklop, aangesien dit ’n georganiseerde liggaam is, wat dadelik kan optree. Ek neem aan, dat die werk dan beter gedaan sou word. Maar aangesien die ambtenare nie die nodige invloed het nie, maar die officier wel, sou dit beter gewees het as die weg ingeslaan word. Ek reken, dat die edelagbare Minister dit in die toekoms meer in aanmerking moet neem. By ons was goeie mense aangestel, maar ons neem aan, dat by ander dit nie so was nie. Ek is baie dankbaar, dat die geld gespandeer is. Dan is daar nog een belangrike punt en dis die hulp wat verleen word deur die boer nie alleen, maar deur die boer met al sy huurvolk. As die boer die heel dag hard gewerk het, dan is dit veel van die Naturel verlang, om in die nag te kom help sprinkane dood maak, want jy kan sprinkane alleen in die nag dood maak. Wat vlieg dan jy die rollers gebruik en jou vee om dood te trap. Maar ek wil nou net, dat die Regering iets sal betaal aan die mense wat gehuur word. Ek praat nie van die eienaar self nie, die produsent, maar van die volk wat hy moet huur. Dit sal die bywoner aanmoedig om as hy geroep word om te help, te kom. Dan sal daar geen moeilikhede wees nie om die mense te kry, as hul weet dat hul dit nie heeltemaal vir niks doen nie. Ek hoop die Regering sal die punt in oorweging neem.

Daar is net ’n paar aanmerkinge wat ek wil maak op die Begroting. Ek kon dit miskien beter in die komitee-stadium gedoen het, maar waarskynlik sal ek dan nie hier wees nie en daarom doen ek dit nou. Feitelik het die debat uitgeloop op ’n sprinkaanmiddag, maar miskien is dit toe te skrywe daaraan, dat die Minister van Finansies nie in die Huis is nie en ons dus waarskynlik nie eens sy antwoord kon kry nie en die Minister van Landbou sit hier en daarom val ons op die sorinkaan-kwessie en ek wil ook ’n paar woorde sê in die lyn, en ’n paar dinge onder die aandag van die edelagbare die Minister bring. Ek wil hom nie kritiseer nie. Sy tekortkominge in die verlede is miskien toe te skrywe aan omhandigheid, takteloosheid. Die boere in my kiesafdeling verwelkom die Wet. My kiesers wil nie, dat die Wet terug geroep word nie maar dis die handhawing van die Wet, die administrasie wat gefaal het en dis waarop ek die edelagbare die Minister sy aandag wil bepaal. Dit lyk vir my, dat die Minister die vang van sprinkane minag. Onder die ou Vrystaatse Regering in 1907 en 1908, ek glo dis die jare, het ons ’n invasie van sprinkane gehad. Duisende van ponde is daar uitgegee en dit het baie uitwerking gehad. Daar is die tyd 2s. per sak betaal vir voetgangers en ek weet van mense in my distrik wat bul daarop toegelê het en ’n mooi kar van die opbrengs gekoop het. As daar aanmoediging gegee word, kan daar baie gedoen word. Vandag word daar baie uitgegee aan spuite en gif. Waarom nie ook ’n aanmoediging gegee vir die vang van sprinkane? of waarom nie die boere te help aan markte om sprinkane te verkoop? En waarom nie ook die kaffer aangemoedig? Ek weet wat hulle kan doen. Ek weet van gevalle, waar daar ’n goot swerm van sprinkane gekom het in Banseta en daar geslaap het, maar die volgende nag het die daar nie meer geslaap nie. Alles was weg. Vanjaar doen die kaffer niks nie. Die kafferkapteins het hulle gewaarskuu, dat hulle die sprinkane nie moet vang nie, omdat die vergewe is. As die kaffers aangemoedig word, al kry hul maar 3d. vir elke sak, dan kan iy baie bereik. Ek is miskien die enigste in die Huis hier, wat ’n groot voorraad van sprinkane het vir voer. Die ander dag het ek in ’n oomblikkie tyd ek dink dit was ’n half uur 150 sakke sprinkane by mekaar gekry. As daar net ’n klein aanmoediging kom van die kant van die Regering, of markte gevind word, om sprinkane te verkoop dan sal sy baie resultate sien. As die Minister sprinkane wil uitroei—ek dink nie dat dit moontlik is nie—maar as hy sukses wil he dan moet hy saamwerk met die boere. As hy dit nie doen nie, sal dit altoos ’n mislukking wees. Die Minister moet baie simpatiek wees teenoor die boer en die boer op sy hand kry om sprinkane uit te roei. Dan kan die boere hom met hul ondervinding steun, hy kan met die voormanne konfereer en planne beraam en deur saamwerking sal baie kan bereik word. En waar amptenare aangestel word, daar moet ook die boere geraadpleeg word. Daar moet nie amptenare aangestel word, waar boere nie mee kan saamwerk nie. As dit die geval is, dan bereik jy niks nie en sy verkwis meer geld. Ek is jammer dat die Minister van Finansies op die oomblik nie hier is nie, maar ek hoop hy sal dit by ’n ander geleentheid ook hoor, wat ek nog wil sê in verband met die Landbank. Die Landbank moet van beter fondse voorsien word en die beperking van £2,000—aan voorskotte moet opgehef word, anders sal baie van ons mense gedryf word naar bankrotskap en sy kry meer arm blankes. Dis ’n paar punte wat ek onder die aandag van die Regering het wil bring.

Daar is deur verskillende lede in die Huis die opmerking gemaak, dat die debat op Begroting afgeloop het in ’n sprinkaan-debat Dit bewys die erns van die saak, en ek kan die Minister van Landbou verseker, dat ons nie onverskillig kan wees nie. Ons het hier ’n Wet gepasseer, maar laat my sê, dat die ondervinding van persone wat met die Wet te doen gehad het, is, dat die onuitvoerbaar is. So is dit altans in my kiesafdeling en ons het ondervinding gehad. Die laaste tyd het ons sprinkane volop gehad. Ek moet sê, ons magistrate het hul uiterste bes gedoen om die boerebevolking behulpsaam te wees sover as hulle kan. Maar toe ons met die derde invasie besig was het een van die magistrate erken: “I must admit that the farmers have been overpowered and all they can do, that we can expect of them, is that they must try to save their gardens and their lands.” Dit is wat die magistraat gesê het, wat belang gestel het in die saak en ons boere gehelp het soveel as moontlik. In my kiesafdeling wens hulle daar moet veranderinge gemaak word en van Hanover het ek ’n petiesie gekry met die wens om gehele opheffing van die Wet. Ek wil nie sê, dat ons so ver moet gaan nie, maar ek hoop die Minister sal sien, dat daar sekere veranderinge gemaak word. Wat eis die Wet? Die Wet eis, dat as daar sprinkane verskyn op die plaas, dan moet die word uitgeroei. Dis my nie duidelik nie. Wanneer verskyn ’n sprinkaan. As die kleintjie daar uit die grond kruip en sy ogies uitveeg, of verskyn hy ook wanneer swerms van my buurman se grond op my grond kom?

Natuurlik die jongetjie.

Nee, maar die wyfie is ook van belang. Sy kry nou ook al die kiesreg. En dis die wyfie wat die eitjies lê.

Ek bedoel natuurlik jong van leeftyd.

Nou is die ou gedagte van ons boere, dat die wyfie dood gaan, as dit eenmaal eiers gelê het, maar na ondersoek is nou uitgevind, dat ’n sprinkaan tot 10 maal toe eitjies kan lê en elke maal—glo ek—van 50, of 60 tot 80. Dis dit wat die moeite veroorsaak. Ek verseker die edelagbare die Minister, dat wanneer iemand eienaar is van, ’n tamelik uitgebreide stuk grond, ek praat nie eens van 10,000 of 20,000, maar van 5 of 6 duisend more, dan is dit feitelik vir hom onmoontlik om sprinkane dood te maak. Ek spreek van die dele waar ek woon. En dan sê die Wet dat ons nie alleen die sprinkane moet uitroei wat op ons grond uitbroei maar ook nog wat van bure kom. Dit maak dit nog moeiliker. Laaste jaar toen die hoofdsprinkaan inspekteur by my kom het ek aan hom gesê dat die vorige jaar het ons moet sprinkane dood maak van ons tweede en derde bure en hy moet probeer om dit voortekom want dit ontmoedig die boere. Hy sê toen “Ek vrees van jaar sal julle te doen kry met die sprinkane van julle vyf, ses en sewe bure.” En die boer word gestraf en seifs voor die magistraat gebring. En beskou, dat ’n persoon wat nie persoonlik met die moeilikhede te doen gehad het nie, kan daar geen oordeel oor hê nie. Om sprinkane dood te maak is baie eenvoudig. As jy trap is die sprinkaan dood. Jy hoef nie eens gif te gee nie. Maar die ding is die baie, daar is so baie, hulle is ontelbaar, sonder einde, en hulle kom in sulke getalle, dat jy magteloos staan. Nee dis nie die regte metode nie wat ons nou het. Ek dink die Minister moet meer in verbinding tree met die boere self en nie te veel gaan by die rapporte. As jy ’n stuk grond het van 6,000 more, dan het jy alleen vir soon plaas ’n amptenaar nodig. Die amptenaar kan sy werk nie behoorlik doen nie, want hy het ’n hele klomp plase onder hom en sover my ondervinding gaan, gaat die amptenaar rond van plaas tot plaas. Die hoofamptenaar met) ’n motor-kar—daar sê ek niks van nie—en die andere amptenare met perd of kar, maar sover my ondervinding gaat, kom hulle nie self in die veld nie. Hulle vra inligtinge van die boere en daarop word die rapporte gebaseer. Ek weet van ’n amtenaar wat nie eens op die plaas gekom het nie maar oor die telefoon gevra het hoe dit lyk met die saak. Sommige boere is gewillig en doen hulle werk. Andere is onwillig en steeks en geef dan verkeerde informasie aan die inspekteur. En dan, Mnr. Speaker, wat is ’n swerm sprinkane? Daar is geen definisie daarvan nie. As ek ’n klein klompie dood maak, tel ek dit as ’n swerm. Dan is daar ook aansienlik groot swerme wat ek gif gee. Die Departement gee net aan hoeveel swerme dood gemaak is. Maar as ek soon groot swerm het en die spuit, dan tel ek die. Maar die swerm of ’n gedeelte daarvan trek naar my buurman en die spuit ook en reken ook dat hy ’n swerm doodgemaak het en dit gebeur dus dat dieselfde swerm 3 of 4 maal getel word. Ek weet van ’n amptenaar wat op ’n plaas gekom het en daar ’n jong seun gekry het. Hy vra vir hom of hy weet hoeveel swerms daar op die plaas is. Die seun sê, hy weet nie, want hy is op vakansie tuis. Dan vra die amptenaar of hy dit nie kan skat nie. Nee sê die seun, ek kan die nie skat nie. Nou, sê die amptenaar, dan moet ek maar self skat. Dis dan die rapport wat die Minister kry. Maar die boer wat werkelik ondervinding het, heg geen waarde daaraan nie om te lees dat so en soveel duisend swerme doodgemaak is. En ek het van een hoof inspekteur gehoor—die man het gesê ek moet dit maar noem—want hy het hom dit tweemal gesê dat die hoofamptenaar sê: “Ek sorg net dat ek elke dag my 100 myl ry, dan het ek vanaand 6 guineas in my sak.” ’n Ander het op ’n plaas gekom en die helfte van die dag lekker gesels en hy wou ry toe het hy gevra hoeveel sprinkaan-swerme daar gewees het en hoeveel doodgemaak is en dit aangeteken in sy sak boek, daarna is hy vort. Nee ek sê die berigte in die krante en in die rapporte is absoluut vals en onvertroubaar. Daar word gesê, dis ’n nasionale saak, maar waarom verwag jy dan, dat die ongelukkige persone wat sprinkane op hulle grond kry, alles alleen doen. Dis nie reg nie. Dit moet deur die volk aangepak word en nie deur enkele persone wat so ongelukkig is nie. Die persoon by wie die sprinkaan uitgebroei word, het nie die grootste skade nie, want die voetgangers gaan dadelik trek en die man waar hulle naar toe trek het die grooste skade en hulle doen nog altoos skade as hul in die vliegende stadium gekom het. Dis nie reg nie, dat die een deel al die moeite moet doen, sonder ’n penny betaling te kry en die ander deel al die voordele daarvan het. Verlede jaar nog skrywe iemand vir my dat ontelbare swerms sprinkane oor sy grond vlieg. Hy skrywe, dat dit nou al 1 maand en 2 weke duur dat hulle ooswaarts trek maar hulle vlieg baie hoog. Nou as die vir 6 weke elke dag trek en as hulle so hoog vlieg, dan kom die sprinkane nie uit die Unie nie, maar ergens elder vandaan, miskien uit Suidwest of die Kalahari. En so lank as daar die broeiplekke bestaan, sal jy die sprinkaan nie kan uitroei nie. En die boere word laste opgelê, wat onmoontlik is terwyl die sprinkane van daardie dele kom. Ek vertrou, die Minister sal nog voor die reses die saak in ernstige oorweging neem, want ons wat ondervinding het is daarvan oortuig, dat die Minister nie sy doel bereik onder die Wet soos die nou is.

Ek staan nie op om te kritiseer nie, want ek is een van die wat sê, dat ons alles moet doen wat moontlik is om soveel moontlik sprinkane uit te roei. Ek weet nie of die edelagbare die Minister die brief gelees het van mnr. Matabele Thompson wat in die pers verskyn het, waarin hy duidelik gesê het, dat dit absoluut onmoontlik is om sprinkane uit te roei, al spandeer jy ook ’n miljoen. Ek glo nie, dat die Minister die brief gelees het nie. Ek wil net daarop wys, dat daar in my kiesafdeling sprinkane doodgemaak is op ’n metode, waar jy nie die effekte het waaromtrent ek in die koerant rapporte gesien het. In my kiesafdeling is duisende van sprinkane uitgeroei deur die voetgangers te verbrand. Daar was volop mielie-blare en die sprinkane het uitgeroel geword sonder enige risiko om mense en diere te vergewe. Een ander punt, wat die edele lid vir Rouxville (de hr. Hugo) aangehaal het wil ek net beaam en dis die kwessie van die kaffer meewerking. Ek het gehoor dat die kaffers, wat duisende en duisende van sprinkane vernietig het in die verlede, nou nie meer sprinkane vang nie. Nou het die edele lid van Rouxville (de hr. Hugo) al gesê, dat die kaffers instruksie gekry het as ’n volk om nie meer sprinkane te gebruik nie, want hulle loop die gevaar om siek te word. Ek gevoel, dat die edelagbare die Minister ’n bietjie ondersoek moet instel of daar nou nie ’n ander middel gevind kan word wat ewe doeltreffend is, wat nie soveel geld kos en wat geen gevaar oplewer nie. Ek wil hê, ons moet die sprinkane uitroei soveel as moontlik, maar dit moet doeltreffend gebeur en die landsgeld moe nie verkwis word nie. Dis van groot belang dat die kaffer weer sprinkane vang, maar nou is hy bang om vergewe te word. Die volk in die land praat oor die geld wat uitgegee is en hul vra of dit doeltreffend aangewend is of dit die geld werd is wat bereik word. Ek dink die Minister moet dit ’n bietjie ondersoek. Dan is daar die metode om sprinkane dood te trap. Ek weet van ’n boer in my kiesafdeling wat in ’n kort tydjie van 60 to 70 sakke vol gemaak het van sprinkane wat dood gertap was. Maar nou kan hy sy beeste daar nie mee voer nie en ook nie na Johannesburg stuur nie, want daar is die gevaar van vergiftiging of die sprinkane moet nie gespuit gewees het nie. Ek is nie eintlik teen vergiftiging nie, maar ek dink, dat as daar ’n ander middel gevind kan word, wat ewe doeltreffend is, dan moet ons dat die voorkeur gee. Die vliegende sprinkane het by ons self verdwyn sonder hulp van die Minister en ek hoop die Minister sal ondersoek doen, want die volk is nie teen op uitroeiïng nie, maar op die som van £300,000 wat daaraan bestee is en daar is nie waarde voar. Ek spreek van wat ek hier in die Huis hoor van die lede.

Van horen zeggen liegt men veel.

Die Minister wil tog nie sê, dat die lede o.a. die van Cradock hier dinge sal kom vertel, waar hulle nie seker van is nie. “Die ambtenaar sit in die hotel en kyk op sy horlosie en sê: ‘Ek het nog nie my £2 10s. verdien nie, ek moet nog eers soveel myl gaan afry.’” Dit vertel die lid van Cradock (de hr. I. P. van Heerden), ons en die Huis glo hom.

Waarom het hulle dit nie daar die tyd gerapporteer nie?

Dit word gesê van horen zeggen liegt men veel; maar my viend glo wat die inspekteurs sê en ek wat die lede hier verseker.

Moge die Here hom dan genadig wees.

Hy sê hy moet eers sy £2 10s. verdien en hy gaat ’n end ry. So sê die lid van Cradock (de hr. I. P. van Heerden) ons.

Hy sê dit, maar het dit nie bewys nie.

Die Minister het daartoe aanleiding gegee, want hy het gesê, dat van horen zeggen liegt men veel, en hy glo al wat sy inspekteurs sê en vertel dit hier in die Huis vir waarheid, is dit nie ook horen zeggen en val dit nie ook onder die selfde ou spreekword?

Daar word gesê, dat die voorskotte van die Landbank nie voldoende is nie, ek is bly dat daar so ’n groot som up die Begroting geplaas is vir die Landbank, want ek kan die adelagbare die Minister die versekering gee, dat vele boere dit nodig het, hulle is die Regering ook dankbaar voor die stelsel van ko-operasie, waardeur die boere, wat deur droogte en op ander wyse agteruitgegaan het, geholpe raak en weer op hulle bene geplaas word. In meer as een geval is heelwat onnodige vrage aan die mense gestel en waar b.v. ’n stylfout gemaak is, word die hele boel papiere teruggestuur en moet die man dit verbeter, waardeur aansienlik tyd verlore gaan. Die mense van die Landbank moet nie nousiende wees nie en ek is daar seker van, dat as die stelsel van koöpersie goed verstaan word, honderde en seifs duisende gehelp sal word. Dit spyt my, dat die sprinkhane die hele middag in beslag geneem het. Daar is kritiek uitgeoefen op die stelsel van bestryding en daar is veel voor en veel teen te sê. Daar word verklaar dat sekere afdelings meer geteister is as wat die mense weet maar nergens meer as die noordweste nie. Dit word voorgestel dat die platteland georganiseer sal word in kringe van tien en twaalf plase; maar dit sal vir sulke uitgestrekte en dunbewoonde streke as waar ek vandaan kom onprakties wees, waar die plase van 15 tot 30,000 morge groot is en dikwels net bewoond deur een man en sy famielie. Ek wil die Minister vra wat hy van daardie organisasie in dergelike distrikte kan verwag, waar ’n man dikwels net een put en pomp op die hele plaas het en waarvandaan dus die water gery sal moet word myle en myle ver. As jy die mense daar sou oproep, en verplig sal hulle die skouers optrek. Ons sal die Regering moet vra om hier behulpsaam op te tree. Die meerderheid is ten gunste van uitroeiïng en die Regering het wys gehandel deur de heer Graham Cross aan te stel als hoofsprinkaanbeambte. Hy het praktiese boere aangestel en gesê, gaan kyk wat die moeilikheid is en gee planne aan die hand. Dit werk tamelik suksesvol, maar sommige gaan van die een plek na die ander en zy ontsein geen koste nie, maar sê nie hoe gewerk moet word. Ek hoop, dat die Minister meer aandag sal gee waar uitvoerbare en praktiese planne aan die hand gegee word.

Business suspended at 6 p.m. and resumed at 8.10 p.m.

Ek wil ’n paar woorde sê oor die Begroting. Daar is al so baie gepraat oor sprinkane, want elke toespraak is net sprinkane. In my afdeling het die mense ook gely onder die besoeking; dit was vliegers maar wat van buitekant die Unie gekom het. Die boere het hulle plig gedaan en geprobeer om die goed volgens wet uit te roei daar het maar min vrygekom. Wat ontkom en wegvlieg, die gaan ander mense skade aandoen. Al klagte van onse kant is, dat dit teveel kos en dat die meeste daarvan gaat in die sakke van die inspekteurs en ander amptenare, wat moes toesien dat die dinge uitgeroei word en wat nie hulle plig gedaan het nie in baie gevalle. Hier is aangehaal van mense, wat verklaar het, dat hulle wil sien hoeveel kan hulle kry en hoeveel verdien; dit is onder die Minister sy aandag gebring en ek hoop, dat hy strenge ondersoek sal doen en sware straf toepas. Dit is ’n verwoestende plaag en as die Minister nie die baste manne daar gesit het nie, sou die plaag nog verwoestender gewees het. Ek sien, dat voorgestel word om aan die Landbank £300,000 meer toe te staan om die mense te help. Dit is absoluut een van die beste inrigtings, wat daar in die Unie bestaan; dit het duisende mense gered van ondergang. Ek het self op die Raad van die Landbank gesit en moeilike tye en weet wat ek van praat. Maar ek is op Pretoria en daar kom baie mense, wat reeds ’n eerste verband het, om te sien of hulle nie ’n twede verband ook kan kry nie en sover as ek weet, het die bestuurder al sy kragte ingespan om die mense te help en baie is nie ten ondergegaan nie, omdat die Landbank kon help. Maar ons het laaste jaar gesien, dat die geld te min was en daar moet reeds ’n £330,000 ekstra bygevoeg word. Ek hoop die Minister sal die saak goed deurkyk, dat die Landbank genoeg geld kry om die mense goed te help. Van die lede het gesê, dat £2,000 nie genoeg is om ’n plaaseienaar te help nie. Ek was op die direksie en reken, dat wie meer as £2,000 aanvra, ’n ryk man is, wat homself kan help sonder hulp van die Landbank. Wie £2,000 kry het ons erken, kry genoeg om sy boerdery te versterk en grond aan te koop. Ek sou nie daarop aandring, nie, dat meer aan ’n man gegee word nie, maar ek vertrou, dat die Minister sal sorg, dat die Landbank genoeg geld kry om mense te help, wat daar werkelik behoefte aan het. Dit het so gegaan, dat hulle moes inkrimp en vele gevalle kon mense nie gehelp word nie, en hulle kom ook dikwels nie £2,000 gee nie.

Ek het gesê dat dit baie wenslik is dat die Departement van Landbou soveel moontlik met die boere moet saamwerk. Ek weet dat die aanstelling op party plekke nie goed was nie omdat die magistraat verkeerde mense aangestel het. Daar word aangehaal van verkwisting, daar is ook veel waarheid in, maar dit is nogtans baie noodsaaklik dat die minister ’n hoofdamptenaar aanstel wat sy bes doen voor die uitroeiïng. In my kiesafdeling het verskillende mense daarop gewys, hoe sekere hoofamptenare van plaas tot plaas ry en aantekeninge maak sonder die feite te ondersoek. Dit is vir nogtans die maeristraat self moeilik om alles op te spoor wat ek vanmiddag in verband met saarnwerk met die boer gesê het, reken ek dat grote besparing kan bewerkstellig word, nl., deur die aanstelling van skaapinspekteurs in sekere areas in verband met sprinkaan uitroeiïng. Sonder dat sy gewone werk sal verhinder word, maar hy moet voile gesag he want anders kry jy weer die gevalle soos ons dit reeds gehad het, dat die een inspekteur sê so en so moet jy handel, maar dan kom daar weer ’n ander amptenaar en gee ander instruksies met die gevolg dat waar die skaapinspekteur las kry om op te tree, weier die boere sy instruksies uit te voer. Dit het laaste jaar alreeds gebeur, daar moet bepaal word, dat die kringe (of cirkels) uit minder as b.v. twaalf plase moet wees vir saamwerk, want neem in die noord-weste waar die plase van 15 tot 30,000 morge is en dit deur die afstande onmoontlik is om saam te span. Die Departement moet liewers sê dat vyf of ses kan saamwerk, want dan sou dit betere resultate he. In verband met die vee wat doodgaan van gif weet ek van ’n paar gevalle. In een geval was dit veroorzaak deur gif wat versprei was deur die hoof sprinkaan inspekteur. Ik reken dat grondige ondersoek moet ingestel word. Die man het op ’n publieke uitspanning uitgespan en nege uit sy twaalf osse is dood. Hy het aan die magistraat geskryf, dog die antwoord lui dat die Regering nie verantwoordlik is nie. Ek reken dat die Regering moet beter ondersoek laat instel in dergelike gevalle, want ek reken dat die man nie so behandel moet word nie. Ek vertrou dat daardie aanstellings van Transvaal en Vrystaat inspekteurs ’n beter verstandhouding sal voorbring tussen die twee seksies, en ook tussen die boer en die man wat toesig hou. Soveel staat vas, dat die mense dit nie op eie koste kan uitroei nie.

In regard to the question which has been occupying the House this afternoon, whilst we admit the justice of the Government spending as much money as possible on the extermination of the locusts, we consider it is essential that when they start on a campaign like this they ought to have a definite policy. They ought to have something really in front of them whereby they are going to get the greatest benefit from this expenditure. When one considers that there has been an expenditure of £300,000 in this direction, and very little success has been shown for it, we are entitled to know what was the system which was adopted by the Agricultural Department, and the manner in which the officers entrusted with this work carried out their duties, also the manner in which they bought the various poisons, and the methods by which these poisons were distributed in order to wipe out this pest. But we are entitled to know these things considering that £300,000 was expended in this direction, and when we think that better results should have been achieved. It was regrettable that the Minister of Finance, when he introduced his additional expenditure, did not dwell on this matter and tell us how the money was being spent. Whilst, no doubt, it was a matter for the Minister of Agriculture to explain, still at the same time, when the Minister of Finance introduces an item entailing a total expenditure of £300,000 he should have been able to give some facts to us before we debated this point. The point which members have raised may perhaps be easily explained by the Minister of Agriculture, but a great deal of time in this House is possibly wasted through the House not being placed in possession of the facts before we start a debate. The position that has appealed to me during the last twelve months has been that whilst the Agricultural Department take up a certain line of attitude in dealing with this pest, they do not accept the advice and offers that are made by other individuals, who believe they can help them in fighting this locust pest. I know quite well that the Minister and his officials are no doubt annoyed by many people who have got, what some may term cracked-brain ideas in combating this pest. That may be so, but at the same time there are men in this country who have given the question of fighting the locust plague a great deal of thought and a great deal of consideration, and when they have approached the Agricultural Department they were told: “You can go to a certain district and try your scheme there, and when we have seen the result of that we will deal with you further.” They have then asked for a railway warrant to go to the place where they were told to go and experiment, but they were informed that no warrant would be given to them and that they must pay their own railway fare. I submit a matter like that should not be taken up in that way. It might be that you would issue warrants uselessly in many cases, but there might easily be something found in this manner which may be of great use in fighting the plague. But the Agricultural Department resent any suggestions from outside in regard to dealing with this matter. The Department do not ask, in fact, they even rebuff suggestions from outside people as to what should be done to fight this plague. I believe that when we spend £300,000 as has been spent during the last twelve months, it would be well worth while to adopt a definite policy, and I believe we should probably get four or five times the results that have been obtained during the past twelve months. I feel that the House has not been taken into the confidence of the Minister of Finance in this matter. Hon. members have been detailing their personal experiences, but the Department itself has not told the House how it has been dealing with this matter, and how it has been rebuffing the offers of people, who have come along offering to demonstrate the systems they have got. It may be said that these people want to make money. These things, however, are not done nowadays for nothing, in these commercial days everybody is mercenary. I do not suggest that any person should be able to make a great deal of money in this direction, but I do feel at the same time that there is no excuse for the Department giving these people rebuffs and refusing them warrants, so that they could demonstrate their particular schemes. Another item which I think ought to have been more definitely explained is that of the saving of the Public Works Department of £200,000. I do think that in times like these, when we have had all this unemployment before us, and the debates we have had in this House and the assurances by the Minister of Lands in regard to the problem—it has been stated from the Government benches that he has done a great deal for unemployment and that we are grateful for what he has done—still, I want to know why there has been this saving. The Minister of Finance did not tell us, was it due to the cutting down of wages, or the substitution of white labour by cheap native labour? I do certainly think, at a time like this, when so many doles are being given out by the Government through the Agricultural Department and the Lands Department, and in the Vote for special relief works, I do think that there should not have been any saving in this direction. Of course, £200,000 might easily have been, explained away. I quite understand that when estimates are prepared, it is an easy matter for one to over-estimate or underestimate, but this is an over-estimate of 33 per cent., and if this is possible in an item such as this, it should have been fully explained. I met a deputation from Johannesburg the other day and they told me that the Minister of Justice had a waiting list so far as the erection of magistrates’ courts were concerned, which would never be completed in our life-time, and yet in spite of that fact, the Public Works Department has saved £200,000. I would like to know what those people think of this, who are practically starving for want of work. I would like to know what the Johannesburg Municipality thinks in view of this saving of £200,000. I confess that that should not be at all. It is not sound finance—it is what any schoolboy could do—that any business man who has just started could do—simply cut down expenses, and this is the only solution given on this occasion. This is what could be done by any man—reduce wages, take away bonuses so as to cut down expenses. There is nothing of the financial genius about that, and the Minister himself, by doing it, is doing a great injustice to the country and to every section of the industrial people, as it is establishing a precedent for them. The Government, by cutting down in this way, are perpetuating the forces for unemployment. The Government and the Minister of Finance are working entirely along the wrong lines by trying to save in these matters. We quite admit that the Minister of Finance has to be guided by information given by the various Departments, but I beg to submit that the saving, £200,000, that is 33 per cent. of the total amount estimated for public works and the giving of extra employment, is a matter that should be explained by the Minister.

I do not think that anybody can contend that we have not had an interesting and fairly long discussion on the important question of locusts. I can only say to the hon. member for Langlaagte (Mr. Christie) that I would only be too pleased to have got the benefit of his practical experience, and to find it would be possible to have eradicated the locust. He says that he has gone to a great deal of experiments, and I would be only too happy to have given him an opportunity to try some of his patent nostrums on the locusts in the invaded portions of the country. The Department has been inundated day after day, and almost hour after hour, with proposals from gentlemen who considered they have invented some method of dealing with the destructions of locusts, and consider that the officers of the Department and the practical officers in the field should at any cost have enquired into the matter. Everyone who knocks at the door of the Agricultural Department comes with the extraordinary idea that any invention he has must be accepted by the Agricultural Department. I do not think the House or any farmer would tolerate conditions of that kind for one minute. I think it will be generally acknowledged, although many members have refused to recognize it, the enormity of the pest which we have had to deal with. It extended from Lake Ngami to the borders of the south-western districts of the Cape Province, and from the Kalahari and South-West Protectorate to the Drakensberg. Many do not thoroughly realize the enormity of the area, many parts of which are sparsely inhabited, and which makes it extremely difficult to deal with the situation; and there must be mistakes—it would be impossible if mistakes did not take place—in dealing with an invasion of the present character. I do think hon. members have been rather unjust on the officials of the Agricultural Department, who have not had the opportunity of defending themselves, as well as to many of the representative farmers of the country, who, at the request of the Agricultural Department, have come forward and offered their services in dealing with what is a national calamity. I take this opportunity to tender to them, on the behalf of the Government and myself, our appreciation of the services which they have rendered. They are men who were chosen irrespective of any party political considerations.

Why mention that now?

Has my hon. friend any objection to my mentioning it? Why should the hon. gentleman, the financial leader of the other side of the House, be so opposed to my making a statement of this character?

Answer the question.

Does the hon. member also object to my mentioning the matter? Has he not recovered from the preliminary discourse that took place in this House yesterday afternoon?

What about?

I think the hon. gentleman ought to know. What I do object to is hon. members getting up in this House and, one after another, casting aspersions on the work done by people who are attempting to cope with one of the greatest difficulties that has ever confronted the Agricultural Department or any other Department. Last year we had an invasion of locusts which was supposed to be very severe. I would ask hon. members who have practical knowledge of the seriousness of the invasion this year, and I would ask the hon. member for Langlaagte (Mr. Christie) if he does realize that the invasion this year is the gravest and severest invasion ever known in this country? Last year the invasion was considered to be very severe—I mean up to June 30, when I am speaking of last year, and during that year everything possible had been done to deal with the flying swarms of locusts coming from the Kalahari and inaccessible portions of the South-West Protectorate, where steps could not at that time have been taken to deal with them. There may have been in some cases a certain amount of extravagance, and inspectors may have been appointed who were not competent. It was difficult when an invasion of this character had to be dealt with, to be able to put our hand upon the most efficient inspectors, but although some of those appointed did not do as well as we imagined they should, the vast majority has done extremely good work. I would say that in the interest of the country we had to do our best to stop the invasion, and the question I would ask the House, and especially the representatives of the grain districts, especially in the Free State and the Transvaal, what would be the condition to-day if we had not carried out the campaign and destroyed hundreds of thousands of swarms and instead had allowed the eggs to hatch out. What would then the condition of the farmers in this country have been? [An Hon. Member: “Terrible.”] Notwithstanding the devastation of the locusts, the farmers to-day will be able to produce 50 per cent. of the crop of last year in these districts, and if the campaign had not been carried out, the condition would be, very much worse indeed than it is. The hon. member for Cradock (Mr. I. P. van Heerden), who is a farming representative, has made aspersions about the work of the inspectors, and about Mr. Graham Cross. It is a pity he was not in the House when the hon. member for Klerksdorp, (Mr. Smit) told the House of the qualifications of Mr. Graham Cross.

There was no aspersion against the qualifications of Mr. Graham Cross.

Is it no aspersion on his character to say that he has made a misstatement of a deliberate character? If not, I do not know what you would call an attack of an unjustifiable character. The hon. member for Klerksdorp (Mr. Smit) will tell the hon. member (Mr. I. P. van Heerden) of the value of the work done by Mr. Graham Cross. When Mr. Graham Cross was appointed, owing to the enormity of the invasion, the interests of the country demanded the desirability of getting of the best possible man in the field. The Minister of Lands kindly placed Mr. Graham Cross at my disposal, and not only had he perfect organization and control of the field operations, but he is a man who has the complete confidence of every section (of the farming community. I make bold to say that be has more than justified the expectations which we had formed of him. When the invasion broke out, we had in stock something in the vicinity of 200,000 gallons of arsenic solution, and at Bloemfontein, where it was made, something in the vicinity of 30,000 gallons. From our experience in the past, we thought that the amount of poison in stock would have been sufficient, but no previous outbreak had been anything like this, and there was a time, owing to the large number of swarms coming into the country, that the Department found it a very difficult thing to cope with the dispatch of poison. In the beginning of the campaign, 750 gallons daily met our requirements. Well, hon. members will be surprised to learn that in October of last year we had to turn out 4,500 gallons, and in September, 7,500 gallons daily, and there was a great difficulty in securing this poison, because there was a shortage of arsenic all over the world, and although we had erected during the campaign of last year, mixing works at Bloemfontein so as to be able to deal with this more expeditiously, it was found to be impossible with the use of these works, and calling upon Kynochs, the Transvaal Chemical Co., De Beers Explosive Works and telegraphing to Europe to get possession of all the arsenic which could be secured. It was very difficult, in view of the world shortage to secure what we required. We needed the arsenic badly to deal not only with this disease, but it was also required for East Coast fever, and the local production in this country, Rhodesia, and the Union, fell far short. Something like 45 tons a month were produced in Rhodesia and 5 tons a month at one of the mines in the Union, and with all these supplies there was a period of time when it was very difficult to meet our requirements. And I shall tell the House, and I think the House ought to know, of another difficulty which the Government also had in supplying the demand, and the hon. member for Hoopstad (Mr. Conroy) will know what I am referring to—the Government found that many people were using this poison in excessive strength.

It was under strength; I proved it.

The hon. member cannot prove it; but the hon. member himself told people that instead of following the instructions they should use 1½ bottles of poison to 4 gallons of water. One and a half bottles of poison to 4 gallons of water is 1 gallon of poison to 16 gallons of water, whereas the instructions are that one in 50, as stated on the tins, is the proper strength to use the poison, and when gentlemen in the position of the hon. member for Hoopstad (Mr. Conroy)—who is supposed to be a leader—should take advantage of a public meeting to say that they should use 1½ bottles of poison to 4 gallons of water, is it any wonder that week after week claims are coming in to the Department of Agriculture for the poisoning of cattle through the excessive strength of the poison? That is the reason why so many complaints as to the loss of stock have been made—the reason is that people have been using too much poison.

Was that in Hoopstad only?

I do not say so, but with the influence and the position of the hon. member for Hoopstad (Mr. Conroy), naturally the views which he expressed were circulated broadcast through the Union, and people said: “What is good enough for the hon. member for Hoopstad is good enough for us.”

Nonsense.

Well, Mr. Speaker, we have had the fullest investigations carried out, and the Department and the officers in the field are convinced that if the poison is made as directed, there is no danger to stock or to birds in any way whatever. Now, I am not expressing my own opinion. Among the senior locust officers the president of the Agricultural Union of the Cape, the president of the Agricultural Union of the Free State, one of the executive of the Agricultural Union of the Transvaal, are among those gentlemen to whom I have referred, and to whose services I am deeply indebted—who left their farming operations to come and give us their assistance in this work. And these gentlemen were appointed a committee, with Mr. Graham Cross as chairman. They have appointed from their own members a committee, of whom I shall give you the names. I am not mentioning the names of the officials, but I am mentioning these others, and I am giving you the names of the committee, with Mr. Graham Cross in charge. They are Messrs. Kolbe—is he a practical farmer?

Yes, quite.

Mr. Labuschagne, Mr. Manson, one of the executive of the Transvaal Agricultural Union; Mr. Hockley, president of the Cape Province Agricultural Union; Mr. Mckenzie, Mr. Wilkins, of the Western Transvaal, who will be well known to the hon. member for Klerksdorp (Mr. Smit); Mr. Frew, Mr. Blignaut, Mr. Grobbelaar, Mr. de Jager and Col. Hughes. Hon. members will realize that the Agricultural Department, in taking practical advice from these gentlemen, should be able to believe what these practical gentlemen told them. Now, the hon. member for Cradock (Mr. I. P. van Heerden) told the House this afternoon that these gentlemen were getting £3 per day. They do nothing of the kind, they are getting £30 per month and certain out-of-pocket expenses, and when you have gentlemen like that, who leave their farms to come and help us, surely one has to admit that remuneration of that kind is very slight indeed.

Do you deny that there are locust officers who are drawing £3 per day?

Yes, I deny it.

Inclusive of motor car allowance of 1s. per mile. That is what I said.

Does the hon. member imagine that if a, chief locust officer has to be away 250 miles to-morrow, that he should pay his own transport expenses?

I said inclusive of motor allowance.

Does the hon. member desire that the chief locust officers should sit on their stools and not go through the country? These officers had gone round night and day, and they had not spared themselves, nor has Mr. Williams, who is chief of the organization in Pretoria, spared himself, nor have the officials, who have had to deal with this pest. Now, I would like to say a few words with regard to the statements of the destruction—excepting, of course, when you use the poison, as the hon. member for Hoopstad (Mr. Conroy) uses it.

I can speak from experience and the right hon. the Minister cannot.

I am perfectly certain that even the hon. member’s own Party will not weigh his experience in the balance against the experience of the gentlemen whose names I have mentioned. And this is what they say. That is the resolution. There was a meeting of all these people at Pretoria on the 28th and 29th of January, when all these matters were discussed, and this is one of the things they say: “That this meeting does not know of any cases of animals or birds being destroyed by eating poisoned locusts, and if any are so destroyed, it is only in exceptional cases.” It must be in Hoopstad, where they are using a poison of too strong a character.

Nonsense.

Now there is another difficulty as I have said. There are a certain number of farmers who do not believe in the destruction of locusts, and who do not hold the same views as I do with regard to the necessity of the destruction of locusts.

I did not say that at all.

My hon. friend said that at a meeting at Colesberg the Magistrate said how difficult it was to deal with this question. We have found that throughout the country we have received a great deal of assistance from many magistrates, but we have recognized that the magistrates have many duties to perform. They are changed from district to district, and we thought that instead of leaving the control of the locust campaign in the hands of the magistrate it would be better to leave it in the hands of these gentlemen, to whom I have referred, with Mr. Graham Cross as chairman. Now, as regards incapable inspectors, Mr. Graham Cross has it from me, in writing, that he has complete authority instantaneously to dismiss or employ any one he considers necessary as circumstances change from day to day, and I would like to say here that although I have occasional disputes with the Treasury, in connection with the money which the Agricultural Department finds it necessary to draw from the Treasury, I would like to avail myself of this opportunity of saying that in connection with the campaign, no matter how great the depression the Treasury has never refused to meet us in any way. Instructions of this character, as a result of this co-operation, could be issued, because you are dealing with an extremely serious condition of affairs, and though we have had during the last season much more help from the farming population in the country than we have ever had before, which I am pleased to acknowledge, there is unfortunately a certain section of farmers in this country who do not consider it necessary that there should be anything in the way of compulsion in dealing with a visitation of this character. Now it is extremely pleasant for me to be able to agree with the hon. member for Hoopstad (Mr. Conroy).

Yes once in a while.

The hon. member this afternoon said we had arrived at a time when it was necessary to put an amendment in the law making it compulsory on the neighbour of a man on whose farm locusts had appeared to do his duty and give whatever aid is possible in their destruction. That is also one of the recommendations of this meeting of locust officers and of the committee to which I have referred. Because there are also another class of farmers in this House representing certain parts of the country where these views are held. They are pastural farmers and they have no interest in agriculture, and all these farms are found in areas where, after good rains, you often come across thousands of morgen of steek gras. This is a sort of grass which gets into the wool of sheep, and it is very deleterious so far as the value of the wool and condition of the sheep are concerned. I know myself from experience that in certain portions the steek gras is so bad that when you take the skin off the sheep you can’t find a single piece which is not full of that grass and which is not through the skin. Some people say that the locusts are of great assistance to them because they eat the steek grass. I ask the hon. member for Barkly (Mr. Scholtz) if that is not the case?

Yes it is.

Yes my hon. friend knows, and I may say that he made perhaps one of the most enlightened speeches on this subject this afternoon. Well a large number of these people say that the locusts are their friends. I am not talking of the people now who say that the locusts are “’n straf van onse lieve Heer vir onse sonde.” But those people one comes across. And those people have not the same incentive to destroy the locusts as the farmers in the agricultural areas in the Western Transvaal or the western part of the Free State. I say that it should be the duty of this House to say that when you are dealing with a national calamity, there may be a certain number of people to whom a certain amount of inconvenience may be caused in their own personal interests, but when you are dealing with a scourge which is a menace to the whole country, then I do say that it is the duty by your legislature to say that everyone shall do his part in stamping out this scourge. There are some of these farms where it is a hardship. Now I wish to draw attention again to the report of the Committee, which says that there should be certain cases in which, owing to the large area—which the hon. members for. Prieska (Mr. Coetzee) and Hopetown (Capt. S. Cilliers) have referred to—there should be discretion vested in the field officers to be able to bear a certain proportion of the expenditure. We did bear a certain proportion of that expenditure in connection with the flying locusts. There are, as hon. members know, great difficulty in dealing with flying locusts. Last year we tried crushing them, poisoning them, and bagging them; and I may say to the hon. member who spoke so feelingly of bagging them this afternoon—I thing the hon. member for Bechuanaland (Mr. Raubenheimer)—that we are not putting any obstacles in the way of people bagging these locusts. I have had representations from certain firms in Johannesburg and elsewhere, and the Department said they would give them every possible assistance. But you cannot cease the destruction of huge swarms of locusts, in some cases extending for miles and miles, almost hundreds of miles, over the country in broken swarms. You cannot cease the destruction of those swarms while people are putting up the necessary paraphernalia, canvas and so on, to drive them into pits and into bags. They have bagged a certain amount, but I am surprised to hear that only about 50 or 60 tons have been bagged altogether. There is no doubt there has been a great demand for bagged locusts; I think in Europe locust meal would be fetching about £14 or £16 a ton. Unless we know of a better means of dealing with them than arsenate of soda, I do not see how we can adopt any other method. I saw a couple of days ago in the paper a statement that in connection with the visitation of locusts in the Philippines they have been using the air motor, which has been referred to this afternoon—not the air motor for destroying flying swarms, but the air motor for destroying voetgangers, and they have found in the inaccessible portions of that country that by using aeroplanes, they were able to spread, or at least to distribute, powder from the plane over swarms of voetgangers, which it was impossible by any other; means to get at. I asked the Agricultural Department to cable to the Agricultural Department at Washington and asked them if they would kindly give us the fullest information, and let us know the character of the poison they were using; and Col. van Ryneveld has also had this matter brought to his attention to see that, if the reports we get are of a favourable character, there would be any means of dealing with them in the way they are supposed to be dealing with them in the Philippines. There is great difficulty in getting at the inaccessible portions of the country. I know the conditions of Bechuanaland and some of the conditions of the Kalahari, and I know how difficult it is, owing to want of water, to be able to locate these swarms; but the House will be very pleased to know that it is only to-day I was discussing with a couple of these chief locust officers, who happened to be here at the meeting of the Agricultural Advisory Board, and they gave me the most hopeful account. They do not say that mistakes had not be made. In a campaign of this sort you cannot help having mistakes made, and getting now and then an inefficient individual, but we are getting rid of them as soon as we know they are inefficient, and if any member, like the hon. member for Cradock (Mr. I. P. van Heerden) knows of inefficiency in an officer and does no? report it to the Agricultural Department, then the hon. member is not doing his duty to himself or the State. It is only by getting these reports that it is possible to know the men who are inefficient. But I am informed that, notwithstanding these inefficients, who have been referred to, or the difficulty which there was at one time in getting the poison, the position would have been much better had it not been for the enormous waste, largely due to the fact that many people, as the poison was distributed free, did not read the instructions of the Government, and considered that if they used it stronger they would kill the locusts better; and in that way we have lost a great deal of poison which we otherwise would have had. We have had very often telegrams from a district asking a thousand drums of poison, and we found afterwards that if they got 200 drums it was more than they required, and after they got hold of the poison itself, it was an impossibility to get them to give it up again. Frequently we receive reports that—“Die sprinkane is nie hier nie.” But they did not know what was going to come within the next month or the month after. It was much the same with the pumps. We had to inspan the Railway Department and all the implement makers in this country to make pumps for us night and day, not because there were no pumps, but because a certain number of people who held them did not want to give them up. They said, “There are no sprinkhane here, but they may come, and then we shall require the pumps.”

Because when they wanted them the Department could not supply them.

Yes, but that makes a great difference in a campaign like this. There was one magistrate, I forget where—

But the magistrate had such a poor opinion of his people in this that—

Because his word is taken before mine.

I did not express an opinion on that.

I thought the Minister said he would query it.

I would give him an opportunity to be heard.

Quite so.

And I would not condemn him unheard as many of the officers of the Department have been condemned this afternoon by hon. members. They have not an opportunity of defending themselves. It is unfortunate in this House, that hon. members, while criticizing the Government as they have the right, have criticized the officers who have not an opportunity on the floor of this House of defending themselves from the criticisms which are of a most ill-judged character. Both the officers of the Government and all those gentlemen whom we have asked to come to our assistance are of the opinion that we have got the invasion well in hand, and are also of the opinion that if we did not spend this money that the condition of this country next year might have been deplorable. Last month, until these last rains had fallen, as hon. members know, voetgangers had almost disappeared. Since these rains have fallen voetgangers have come out again.

And become fliers!

But it was only to-day I found that in certain districts of the Free State that everyone of the swarms which have hatched out during the last rains have been accounted for and destroyed. Surely that is most satisfactory, and I know that in large areas of the Free State the farmers have been very good, as many of the Transvaal farmers have been very good, in turning out and helping to destroy these locusts because they know it is ruination to them if they do not do so. What the hon. member for Hopetown (Capt. P. S. Cilliers) says is correct. I have had the same reports. The rains which fell a month ago made the grass shoot up and a certain number of the locusts hatched out. When the next lot came out there was nothing for them to eat, and after a few days they died, and the ones which hatched out ate up the ones which were 2 or 3 days their seniors. That is rather an interesting thing. There is another interesting thing. I was told to-day by one of these locust officers—I am not sure which—that with the small rains that have fallen in large portions of the country only a certain proportion of the eggs in the tubes have hatched out. We were expecting that with heavier rains the rest of the eggs would hatch out, but I have been told that owing to there being just moisture sufficient not to germinate the egg, just to start it, but not to carry it through, that a large number of these tubes have been found in many cases to contain eggs with mole disease and that the eggs did not hatch out. That I think is a very satisfactory thing. The birds are also doing a great deal of good, so are the flies in certain places, and I would like again to say, so far as the hon. member for Bechuanaland (Mr. Raubenheimer) asked me whether it was a fact that we were driving the birds away, and that they were being poisoned, that that is not a fact. The birds are doing a very good service, and if the locust poison is made up to the proper strength it will not kill the birds or the cattle who feed where the locusts have been. When you get a drum of poison, and the farmer knocks a hole in the top and pours it out, the poison that remains is four or five times the strength of the poison which was first used. I don’t want to take up any longer the time of the House, but I thought it was better that I should refer to this matter before this Bill went into Committee, as I hope we will not have the same discussion again in Committee. I would appeal to hon. members on every side of the House to use their influence to persuade the people, that so long as there are invasions of locusts it is essential in the interests of the agricultural, and I will also say the pastoral, population of this country to destroy them. But if we do not destroy them, and allow the locusts to get the upper hand, we will go on for years and years expending money and we will never get rid of the plague. Nobody has the idea that we are out to stamp the scourge absolutely out. Many people think that that is an impossibility, but it is not an impossibility to keep the scourge in check so that it will not be a continual scourge to the farmers of this country. Our organization has got so far advanced that when the necessity of an active campaign ceases, then we will be able to call the whole organization into active practice when necessary, within twenty-four hours’ notice. I hope hon. members will assist us in the final efforts which are now being made to get rid of the pest in this country, and next year I hope it will not be necessary to ask my hon. friend the Minister of Finance for the amount of money which we have had to ask for this time. While we have spent a great deal of money, it can be said that that money has been spent to the great advantage of the farming population of this country and has saved us from the greatest calamity.

Ek hoop dat deur wat ek gaan sê nie aanleiding gevind sal word om nog veel langer oor hierdie saak te praat nie. Ek wil geen waarborg gee nie na die toespraak van die edelagbare die Minister, dat hieroor nie meergespreek sal word nie en ek hoop alleen dat ek sal in staat wees om misverstand uit die weg te ruim. Die edelagbare die Minister spreek net ’n paar woorde oor die toestand en ek wens dadelik te sê, hoe ek geloof dat nog nooit in die Vrystaat met soveel eendrag en erns gevoel werd dat almal moes saamspan om die swerm sprinkane te verniel en ek kan die Huis verseker dat ek weet van distrik tot distrik hoe hulle met geesdrif gewerk het en ek moet verklaar dat niks kon beter wees nie; geen gees en inspanning kon groter gewees het nie. Maar ongelukkig tot dit op sy hoogste nunt was, en hulle mooi die eerste broeisel, die tamelik erg was, baasgeraak het en die moed tot op sy toppunt gestyg was, kom die twede swerm en die met net soveel moed aangepak. Dit was ’n plesier om die mense te hoor en die hoopvolle gees op te merk, maar toe dit op sy ergste kom, werd die hele veld tog verlam—daar was geen gif en geen spuite nie. Ek wil die Departement van Landbou nie blameer nie; ek wil net onder die aandag van die Minister bring. Ons beskuldig hulle nie. As hulle sê dat hulle nie gewaarsku was nie dat die sprinkane in grote aantalle aan kom was, dan moet ek dit ontken. Laas toe ons hiergesit het, het ons gewaarsku en dis ’n erg versuim, gesien die informasie wat die Regering toe reeds had. Dit is duidelik dat hulle beter voorsiening moes gemaak het. Die gevolge was erg en verskriklik nadelig. Wat betref die sprinkane, daar is ’n groot aantal persone wat, toe hulle die wete kry van die sprinkane se nadering, nie wis hoe om dit dood te maak nie, ander het godsdienstige beswaring, maar daaroor wil ek niks sê nie. Dit is in elk geval ontmoediging dat van owerheidswege niks meer gedaan is nie en verskillende menses het met hullr gepraat en vertel wat die mense als probeer het. Sommige sê dit is ’n plaag van die Heer, ons sondig as ons verder gaan en die gevolg is, dat ons wat vir uitroeiïng is, moet weer van vooraf begin om die stroom te keer. Nou kan jy verstaan watter nadeel daardeur veroorsaak word. Dit maak onteenseggelik—ek behoef dit noueliks te herhaal—dat spring-kaanswerme wat anders sou dood gemaak wees, nou ongestoord verder trek. Dis wat dit betref. Wat nou die Departement aangaan, ek kan nie anders dink nie, as dat daar rede is om die Departement te blameen Wie daarvoor te blameer is, weet ek nie. Ek wil ook nie iemand blameer nie. Maar daar is seker wat verkeerd. Ek verstaan ook goed, dat die Minister sy Departement en sy amptenare beskerm waar dit persoonlike aanvalle op hulle betref. Hulle is nie hier nie en dus moet die edelagbare die Minister hulle beskerm. Ook is dit die plig van die Minister om waar valse blaam op die amptenare gewerp is, om die te ontsenuw. Maar ek kan my nie helemaal verenig met die wyse waarop die edelagbare die Minister die amptenare en die Departement beskerm het nie. Ek glo nie dit gaan strek tot voordeel van die Departement nie, omdat die griewe wat aangebring is, te algemeen is. Hy het al die tekortkominge van die Departement geregver-dig en niemand in die land sal se dat daar nie tekortkominge is nie en die Minister behoor—ek beskou dit so—die kritiek te verwelkom. Dit vestig sy attensie op wat in die land aangaan, en hy kan die sake van die Departement ondersoek. Nou wil ek nog dit sê, en dis ’n baie grote saak, ek weet nie of die Minister die helemaal waardeer, wat dit eientlik beteken, om die boere op te roep in die westelike dele waar die sprinkane uitge-broei word, om die sprinkane dood to maak. Ek weet nie of hy dit helemaal waardeer nie. Uit die woorde wat die edelagbare die Minister vandag gebruik het—en ek dink hy was heeltemaal reg, het die duidelik geblyk, dat dit vooral was die koringboer en die mielieboer in die eerste plaas moes geprotekteer word deur die uitroei van sprinkane, en dat die Wet nodig was—en ek denk weer was die Minister reg, om die mealieboer en die graanboer in die algemeen te red. Hy was daar weer reg. Maar ek glo nie, hy het gepraat oor die ander boere wat geen belang het by die uitroei van sprinkane. Hy het alleen gepraat van graanboere, maar nie van veeboere nie. Jy het plase waar baie steekgras groei en die het glad geen belang by die uitroei van sprinkane. Ek glo nie dat die Minister daaroor gepraat het nie. Wat bewys dit. Dat vir iou veeboere in die Westelike Provinsie die sprinkane ’n seen is en ons eis en verwag ook van hulle dat hulle sprinkane dood maak in die belang van die mielieboer en die koringboer. Seker, ons moet kyk naar die belang van die algemeen, en die belang van mielieboer en koringboer is groter as die van die boer in die Westelike Provincie. Ek het daar al vroeer op gewys. Maar besef die Minister wel goed, wat die beteken as hy die boere ook oproep, die boere met die steekgras om die boerman wat koring gesaai het, te kom help? Ek dink hy moet dit baie in aanmerking neem. Dit geld vir die heel streek in die westelike deel van die Vrystaat. Hulle moet uitroei ten behoewe van die groot res. Ek het van die boere gesien wat hulle boerdery het laat staan, en wat 8 daë lang sprinkhane uitgeroei het. My vriend hier sê hy weet van ’n geval van twee maande. Dan kan jy besef, dat dit nie ’n klein ding is nie. En dit wil ek tuisbring, ons boermense is baie gewillig om te help. En as daardie boere wat die minste daarby gebaat is hulle bes doen, om andere te beskerm, dan moet die andere ook opkom vir hulle deel. Die Staat sal daarop moet toesien. Daar bestaan ’n wens by ’n heel groot party mense in die land, dat die Regering behoor toesien, dat daar mense beskikbaar is van plek tot plek om te help doodmaak. Of dit prakties is, weet ek nie. Maar ek plaas dit onder die aandag van die edelagbare die Minister. Ons mense moet daarvan oortuig wees, dat hulle geen onreg aangedoen word nie. Die grootste bondgenoot van die Departement is die welwillendheid van die boere, dis die groot vriend wat op die sy van die Minister staat. En hy moet oppas, dat hy die welwillendheid gaan behou. As jy dit nie doen nie en gaan die welwillendheid verloor, dan kan jy nog soveel wette maak, maar die sal vir jou niks help nie. Ek het net die paar woorde wil sê en dan wil ek nog net sê, dat ek jammer is, dat die Minister so hard was op die edele lid vir Hoopstad (de hr. Conroy). Daar is nie een van die lede aan daardie kant wat een-vyftigste gedeelte gedoen het van wat die edele lid gedoen het.

Dis ’n bietjie oordrewe!

Ek het rondgekyk daar op die banke en daar is nie een van die westelike deel nie. Dit spyt my en ek wil nog daar byvoeg, dat die edele lid vir Hoopstad (de hr. Conroy) ’n paar maande gelede geveg het op die spoorweg by Kroonstald met kaffers om hul aan te spoor om sprinkane doed te maak. Dis ongelukkig net vir die gif wat die Regering gegee het, dat hulle nie wil help nie. Dan wil ek die Regering nog net dit se. Ek het nie self sprinkane hie. Ek woon gelukkig in ’n arie waardaar geen sprinkane is nie. Maar ek weet daar is manne, van ons beste, wat se, dat die gif nie altoos dieselfde sterkte het nie en wat daarom geen groot vertroue meer daarin het nie. Daar wil ek graag die Minister moet ondersoek doen.—[’n Edele Lid: “Die lid vir Hoopstad (de hr. Conroy) het dit ook al aangehaal.”] Ek wis nie dat die edele lid daar al die Minister op attent gemaak het, maar ek hoop die edelagbare die Minister sal dit in oorweging neem, sodat die boere nie die indruk kry, dat hulle met slegte gif afgeskeep word nie.

Motion put and agreed to; House to go into Committee now.

House in Committee.