Toen die Komitee gister aand besigheid het opgeskort, was ek besig gewees te antwoord op die beskuldiginge wat die Minister van Landbou teen my het gemaak, toe hy gesê het dat ek gedurende die laaste seisoen misbruik van my pcsisie gemaak het en dat ek die publiek beinvloed het om die sprinkhaan gif sterker te maak as nodig was. Die eerste gif wat deur die Departement uitgereik was, was nie van dieselfde sterkte as die gif wat later uitgereik was. Toe ek die eerste blik vergif gekry het was die werk onder my persoonlike supervisie uitgevoer en was die gif net so aangemaak as die voorskrifte op die blik dit het gesê. Die gevolg het gewees, dat ek begin het cm spinkhane dood te maak met daardie oplossing sonder enig gevolg, en nadat ek ’n paar dae besig was gewees? het die sprinkhaan amptenaar by my gekom en ek het by hom gekla, dat die gif my glad geen resultate gegee het nie, en die antwoord van die amptenaar was, dat dit ook sy ondervinding was en hy het vir my gesê, dat as die gif so aangemaak was, dat dit dan geen uitslag het nie. Ek het daarna ’n bottel in plaas van ’n halve bottel gebruik en ek het gevind dat nadat ek die gif aan ’n swerm sprinkhane gegee het, ek betere resultate het gekry dan met ’n halve bottel. Ek het toen anderhalf bottel geneem en nadat ek anderhalf bottel teen één petrol tin water het gevat, het ek gevind dat nie ’n enkele swerm ontkom het, maar dat hul allemaal dood was. Mens sal nou sê, en dit word gesê, dat die sprinkhane meestal die derde dag nadat mens hul die gif gegee het, sterf. Daar was so baje sprinkhane op my plaas, dat die plaas oortrek was en nadat ek die gif twee of driemaal bedien het, het ek die gif moet sterker maak. As die Minister eerlik is en as hy die gegevens het, dan sal hy in die rapporte van sy sprinkhaan amptenare aan die magistrate sien, dat hul gesê het dat die gif nie die sterkte het gehad nie wat dit moet gehad het. En hy sal sien, dat die amptenare gesê het, dat as die publiek in my nabyheid gedoen het wat ek gedoen het, dan sou daar geen noodsaaklikheid gewees het vir ’n sprinkhaan amptenaar, en dan sou al die sprinkhane uitgeroei gewees het. Die Minister het gesê, dat ek my invloed by die publiek gebruik het en dat hul allemaal gedoen het wat ek gedoen het, met die gevolg dat daar groct verliese in hul vee plaas gevind het. Weet die edelagbare die Minister dat ek oor 300 sakke paardemes met gif op my plaas gebruik het en dat daar nie ’n enkel bees of iets op my plaas dood is? Wat ek aan die mense gesê het, het ek in die teenwoordigheid van die sprinkhaan ambtenaar gesê te Ventersburg, en ek het vir die mense gesê: “jul moet nie jul gif so aanmaak nie—maar dis my bevinding”, en ek het hul gesê dat dit nodig was voorsorgsmaatreëls te neem sodat die vee nie sal lij nie. Is die Minister van Landbou nou geregtig om zulke pertinente aanvalle op my te maak? Ek het gedink, dat hy vir my bedank sou het vir die voorbeeld wat ek gegee het hoe die sprinkhane te verniel, maar edele lede het gesien waiter dank ek van hom gekry het. Die edele lid vir Smithfield (Gen. Hertzog) het gister gesê, dat die beste vrind van die Minister waar dit die uitvoer van die wet betref, die boer is, maar die Minister handel nie as of hy dit besef. Mens kan die boere nie dryf nie—hy sal hul net van hom wegja. As hy probeer die boere te ja, dan sal hy sien dat hy verkeerd is en alles sal op mislukking uitloop.

Ek sou liever gesien het, dat ’n groter bedrag hier opgeset was vir ondersoek. Ons het hier te doen met een van die grootste vraagstukke sover as dit die boer raak, en alhoewel die ene Regering na die ander vir die laaste twintig jaar die pes het bestry, en grote onkoste het moet aangaan, weet ons nie van ’n enkel geval nie waar ’n Minister gesê het “ons gaat ’n man aanstel om ’n ondersoek in te stel na die lewensloop van die sprinkhaan.” Wanneer Ngana uitbreek in Natal, dan word daar dadelik ’n amptenaar aangestel, ’n deskundige om ’n ondersoek in te stel. As daar ’n siekte onder bome uitbreek, dan word daar dadelik ’n amptenaar aangestel—en ons dank die Regering dat hul dit doen; maar hier het ons te doen met iets, wat ons ons lewe lang geken het, en tog word daar nooit iemand aangestel om ’n ondersoek in te stel na die hele lewensloop van die sprinkhaan. Jare lank het ons nie ’n enkele sprinkhaan gesien nie, en dan plotseling, alhoewel ons reen, baie reen gehad het, reen jaar op jaar, dan plotseling nadat ons nie sprinkhane gesien het, dan kom hul terug. Dan kry ons tallose swerme oor die hele land. Dit lyk vir my dat die wetenskappelike kant veronagsaam is, en ek wens dit aan die Regering aan die hand te gee, dat hul ’n ondersoek hierna behoor in te stel. Ek erken, dit kan nie in een enkel jaar gedoen word nie, dit behoor oor een aantal jare gedoen te word, maar ons sal weet waar ’n begin te maak. Miskien kan ons die sprinkhaan aanval voor dat hy nog ’n voetganger geword het. As ons sy lewensloop ken en as ons weet waar hom aan te vat, dan sal ons miskien in staat wees om baie te doen. Ek weet daar is ’n Meneer Faure wat verwag word ’n ondersoek in te stel—maar dit word van hom verwag om sy ondersoek in sy agterplaas te maak, en die sprinkhane waar hy mee werk is nie onder natuurlike kondiesies nie. Dan word daar proefneminge gemaak in dele wat nie geskik is vir die werk, dele waar hul jare lank nie reen het gehad nie. Dit sal miskien jare vat om ’n ondersoek te maak, maar die Regering kan ’n amptenaar aanstel om ’n ondersoek in te stel en hierdie kant van die Huis sal nie objeksies maak nie teen koste wat daar aan verbind sal wees. Daar is net een vraag wat ek aan die Minister van Finansies wil stel; dit het nie so baie te doen met die sprinkhane self, maar met die finansiële kwessie van die begroting. Daar is in my wyk boere wat so hard as moontlik gewerk het om die sprinkane uit te roei en hulle het die nie kon baas raak nie en die Regerings amptenaar maak ’n rekening op vir hulp aan die boer verleen en die boer moet betaal. Die uitroei van sprinkane was vir hom ’n onmoontlikheid, hy kon dit nie baas raak nie en die Regering het hom toe hulp gestuur en die boer moet betaal. Ek weet van ’n lid hier in die Huis—hy sit aan die anderkant, maar is op die oomblik nie hier nie—wat ook so ’n rekening moet betaal het. Dit gee ’n verkeerde indruk en as hierdie groot onkoste gemaak word van £340,000, dan moet die publiek en ons weet waaroor gestem word. Hoeveel kom daar weer terug wat die boer betaal? Ek weet van ’n geval waar ’n man alle kragte ingespan het, maar die Regering moes te hulp kom. Sy vrou en kinders het gehelp om die sprinkane baas te raak en in die geval het die man ’n rekening gekry en die boere moet betaal. Ek wil weet hoeveel die boere aan die Minister terug betaal. Ek sien die Minister slaap en weet nie hoe om hom opmerksaam te maak nie, maar ek wil ’n antword he op die vrae wat ek hom stel. Ek wil weet hoeveel geld terug betaal is in die afgelope jaar en wat uitstaande is wat die boere in die distrikte nog moet betaal, sodat ons weet waaroor ons gaan stem en opdat die publiek weet wat aangaan.

Wanneer ons praat oor die uitroeiïng van sprinkhane, dan moet ons gaan na die mense wat in direkte aanraking, is met die kwessie, na die boer. Niemand weet soveel omtrent uitroeiïng van sprinkhane, want vir hom staan ongetwyfeld alles op die spel. Van hom kan verwag word, dat hy sal die bestemaatreëls weet om die plaag te bestry en ons wil die Minister van Landbou sterk aanbeveel om meer notiesie te neem van die advies van dieboer. As die edelagbare die Minister hom meer sal laat lei deur die raad van die boer, dan sal hy nie verkeerd gaan nie. Daar is mense wat hulle beste gedoen het maar tot wanhoop gekom is, omdat die Regering nie altyd die nodige gif kon verskaf nie toe dit vereis was. Die Regering kon tog geweet het watter omvang die plaag sou neem. Die Minister van Finansies het gesé hy het dit nie geweet nie. Hoekom nie? Waarvoor is dan al die amptenare wat van die een eind van die land na die ander reis? Hulle kan weet en uitvind waar die sprinkhane broei en waar die eiers gelê word en dus moes die Regering klaar gewees het met genoegsaam gif. As daar nie genoeg spuite en gif gewees het niedan is alleen die Regering te blameer. Ek het gesien, dat die boer sy beste gedoen het om die sprinkhaanplaag te bestry en dat hy naderhand in wanhoop verval het en uitgeroep het: “Die Regering kom my nie meer te hulp nie.” Ek kan geen spuite meer kry nie en geen gif. Waarom nie daarvoor gesorg, dat daar genoeg was, waar al die amptenare in die land rondreis oor die lengte en die breedte? Net in die later stadium het die Regering in staat geweet om enigsins aan die behoefte tegemoet te kom. ’n Baie belangrike punt is die aanstelling van amptenare. Die edelagbare die Minister bly hardkoppig op die punt. Hy hou op sy eie amptenare, maar daar is geen nadeliger ding nie, as wanneer die Regering aan ’n distrik ’n amptenaar opdring, wat nie gewild is nie. Ek was in Smithfield en daar het die hoofsprinkhaan amptenaar ’n vergadering met die boere gehou en dit aan hulle oorgelaat om self uit hulle midde ’n amptenaar te kies, wat die voile vertroue het van die mense vir sy distrik. Ek is seker daarvan, dat die uitroeiïng daar nou baie meer effektief is. Dis die punt wat ek tuis wil bring by die edelagbare die Minister. Die boer is gewillig om sy beste te doen om sprinkhane uit te roei, maar dan verwag hy ook van die kant van die Regering dat alles gedoen word wat moontlik is. Dan sal hy hartelik saamwerk met die Regering.

Ek wil net ’n paar opmerkinge maak omtrent die wyse waarop die personeel van die Department gewerk het. Ek kan die Minister die versekering gee dat ons boere gewillig is om sprinkane uit te roei, maar daar bestaan ’n groot gevoel van ontevredenheid. Die amptenare wat aangestel is ry lekker rond en trek groot salarisse en die arm boer moet die werk doen, en kry niks daarvoor nie. Die boere het trou hulle plig gedoen, maar as hulle alles gedoen het in hul vermoë om die sprinkane uit te roei, dan kom swerme nit die ander distrikte en alles wat die boer gedoen het is weer te niet gedoen. Ons kan dink wat die gevoel van die boer is. Alles wat hulle gedoen het is nutteloos, want sodra hulle geslaag het in die uitroei in hulle eie distrik, dan kom swerme van ander dele en al die geld is vermors. En verder, die Minister het gesê, dat as die gif op behoorlike wyse aangemaak word, dan gaan daar nie beeste van dood nie. En dit sê die mense in my kiesafdeling ook. Maar hoe met die amptenare. Daar het een geval gewees op ’n plaas van ’n sekere heer Roos. Daar het vijf amptenare gekom. Hulle het die gif daar uitgepak en die papiere waarin die gif gewees het, het hul weggegooi. Daardeur het die boer 12 van die beste beeste verloor en ook nog ’n heel klomp skape ook. Wat gaan die Departement doen? Gaan hulle die man die skade laat ly? Moet daardie man die skade ly? Ek dink dit sal baie onbillik wees, waar dit die skuld van die amptenare is. Daar is baie goeie amptenare, maar sekere amptenare doen hulle plig nie. Daar is egter ook wat baie hul bes doen en self ook die hande uit die mou steek en meehelp as dit daarop aankom. Die Minister moet in die rigting ’n ondersoek instel en daar moet manne aangestel word, wat die vertroue verdien. Ek hoop die Minister sal sien dat die uitwarking van die wet nie is soos dit behoort te wees nie. Ek hoop hy sal ’n ander manier vind, dat nie altyd die ongelukkige man, wat die plaag kry, alleen alles moet doen nie. Die werk behoort nie alleen kosteloos gedoen te word deur sekere distrikte nie, maar hulle behoort gesteun te word.

Ik hoop, dat die Minister de wenken, die gegeven zijn in verband met de aanstelling van ambtenaren in ernstige overweging zal nemen, en ik hoop, dat wanneer hij een ambtenaar in een distrikt aanstelt, hij dat in overleg met de boeren daar zal doen. Dit kan door de Magistraat gedaan worden, maar ik meen, dat het raadzaam voor hem is om de boeren te raadplegen, want het is waar, dat als men de boeren krijgt om mee te werken, dan kan men sukses verwachten. Als de boeren gekant zijn tegen een of andere maatregel of tegen een ambtenaar, dan krijgt men geen samenwerking en dan zal wat men onderneemt dp mislukking uitlopen. Ik wens net een paar woorden te zeggen aangaande de vraag van het vergift zelf, en ik hoop dat de edelachtbare de Minister het voorbeeld van het edele lid voor Hoopstad (de hr. Conroy) niet zal volgen in het aanmaken van het vergift zoals hij gedaan heeft. Ik heb het recht om te zeggen, dat ik ondervinding gehad heb in die laatste paar jaar; ik heb zelf proefnemingen gemaakt en ik ben tegenwoordig geweest wanneer de sprinkhanen bespoten zijn. Het is waar, dat als men vanavond bespuit met het vergift, volgens de voorschriften op het blik, dan zal men morgen vinden dat er hier en daar een paar sprinkhanen zijn, die ziek zijn, die op hun rug liggen en die hun poten maar nauweliks kunnen bewegen, maar men zal geen dode sprinkhanen vinden. Die sprinkhanen zullen later, de volgende dag, weer beginnen te trekken, maar een paar uur nadat de zou opgegaan is zal men hier en daar klompies zien zitten en men kan die zwerm opvolgen, en als men behoorlik gespoten heeft, dan zal men ten slotte vinden dat elke sprinkhaan zal sterven. Wanneer die sprinkhanen ziek worden en beginnen te zitten, dan zal men zien, dat de gezonde sprinkhaan de dode sprinkhanen zal beginnen te eten, en ten slotte zullen al die sprinkhanen sterven. Ik kan getuigen, dat als het vergift behoorlik, overeenkomstig de voorschriften, aangemaakt is, er geen gevaar is dat men enig verlies of enige schade in zijn vee zal lijden. In de onmiddellike nabijheid van mijn huis hebben wij ongeveer 5 of 6 zwermen vernietigd, en het vee, hoenders, honden, klein vee en alles kan vrij rondlopen en eet de sprinkhanen, en ek heb geen enkel geval gehad dat een van die dieren ziek geworden is. Als men voorzichtig te werk gaat, dan ben ik tevreden en ik heb niet het minste bezwaar om mijn vee daar te laten rond lopen. En ik geloof niet, dan men enig gevaar zal lopen. Maar als een man haastig is—en ik voel zeker, dat het edele lid voor Hoopstad (de hr. Conroy) haastig was—en hij dadelik de resultaten van het vergift wil zien, en als hij dan een sterker vergift aanmaakt, dan is het natuurlik gevaarlik, zeer gevaarlik zelfs, maar ik hoop, dat het publiek dat voorbeeld niet zal volgen.

One has heard so much about locusts, one is rather inclined to pass on to something else. It is quite necessary I should state what the position was in our district. Large swarms of locusts came early into our district, and they did not act as in Dordrecht—they did not stay there three days, but three months, with the result that everything was eaten off. It was computed that parts of our district were more infested with eggs than any part of the Province. Steps were taken to destroy them, and with the assistance of the much-abused officials and the co-operation of European and natives, no less than 7.421 swarms of locusts were destroyed in Kingwilliamstown, and at an expense less than in any other part of the Union. We were not always able to get poison when we wanted it, but the people did not wait for poison, but turned out with bushes and other things, with the result that not one single locust took wing from Kingwilliamstown. Imagine what would have happened if they had not been destroyed, I consider the money the Government spent in the destruction of locusts has been extremely well spent indeed.

Ek wens die Minister te vra om, wanneer hy antwoord op hier die debat, die Komitee te vertel hoe sy Departement te werk gaan wanneer hul ’n skatting maak welke bedrag boere terug moet betaal. Ek verstaan, dat in die distrikt van Pietersburg ’n fyele “block” plase as één beskou word en dat daar dan ’n skatting gemaak word hoeveel dit sal kost om die sprinkhane uit te roei, en dan moet die mense op die plase, seifs al is daar nie sprinkhane, vir die uitroeing betaal oor die hele “block.” Hoeveel moet die mense terug betaal, die hele bedrag, of hoeveel? Ek weet van gevalle van plase waar daar nooit ’n sprinkhaan was nie, maar daar was sprinkhane op die aangrensende plaas gewees, en die man op die ene plaas, het sy aandeel moet betaal omdat hy in die “block” van plase was. Hoekom moet nou die plase wat reeds swaar geteister is vir alles betaal, en hoeveel moet daardie mense betaal? Ek sou bly wees as die Minister die posiesie sal uitlê. Boere in dele waar daar nie sprinkhane, hul moet moeite doen om die mense wat ongelukkig is en wat sprinkhane het en wat miskien geruineer word deur die sprnkhane, hul moet moeite doen om die sprinkhane uit te roei en dan moet hul nog betaal. Ek sal bly wees as die Minister dit heeltemaal duidelik sal maak hoe dit uitgewerk word.

Ongetwyfel is die sprinkhaan plaag die jaar weergaloos gewees. Ons het nog nooit ’n jaar gehad nie, dat ons so ’n besoeking gehad het as hierdie jaar; maar die boere bevolking was heeltemaal gewillig gewees om hul deel van die werk te doen; hul wil yverig werk om die sprinkhane dood te maak, maar ongelukkig—en dis ’n punt wat ek later op terug wil kom—was daar ’n ernstig tekort aan pompe en gif. Ek wil nie die Departement daarvoor blameer nie; ek voel hul het alles gedoen wat hul het kan doen, en miskien was hul ooral, want die plaag was veel erger as verwag was. Ek wil dit in aanmerking neem, want dit was die geval. Maar ek dink die Minister moet ernstige oorweging hieraan gee, dan in geval hul weer so ’n besoeking sal kry, daar nie so ’n tekort behoor te wees nie. Maar daar is dinge wat ons boere moedeloos maak. In my distrik werd daar oor 20,000 swerme uitgeroei. Ek het sorgvuldig ondersoek gemaak; net een swerm het so ver gekom dat die sprinkhane het kan vlieg. Maar nadat die boere hul hande uitgesteek het en hul best gedoen heti om die sprinkhane te vernietig, hulle het ook nie gekyk nie van watter plaas die swerme gekom het. Op my plaas was daar twintig swerme dood gemaak—nie ’n enkele swerm is op ons plaas uitgebroei. Ons het niks daaroor gesê; dit kan gebeur dat dit onmoontlik is om ’n swerm dood te maak; voordat ’n mens ’n swerm dood kan maak is hul weg. Maar nadat ons die voetgangers dood het gemaak, kom honderde swerme, mens kan eintlik nie sê dat dit ’n swerm is want hul kom van elke kant, hul kom van die Kalihari, hul kom van die westelike dele van die Unie en mense sê “wat sal dit help om die voetgangers dood te maak wanneer uit die Kalahari swerms kom en al ons gezaaide en dinge op vreet?” Ek het die Minister van Verdediging verledé jaar gevra of hy nie vlieg masjienes kan gebruik nie om die vlug van die sprinkhane te volg en om hul dood te maak en om te sien of hul uit die Kalahari kom. Ek sê dat tensy mens iets van die aard kan doen, boere heeltemaal moedeloos sal word. Ek hoop, dat die Minister en die heer Graham Cross sal sien of daar nie iets gedoen kan word nie om die sprinkhane in die Kalahari en in Suid-West Afrika, waar die bevolking skaars is, te bestry, sodat die sprinkhane nie hier sal kom nie om ons gesaaide en dinge op te vreet nie. Dan is daar nog ’n ander punt. Ek hoor dat mense by die Minister aangedring het, dat hy stappe sal neem om die vlieg sprinkhaan te vernietig. Die dood slepery van sprinkhane in die verlede het glad nie goed beantwoord nie. In die verlede het ons altyd sprinkhane gehad, maar ’n swerm trek, en mense probeer hul te keer van die lande, maar die doodslepery het nie goed gewerkr want die sprinkhane het verwar geraak, en sommige is dood en sommige het bly le en was nie dood nie. Die resultaat het gewees dat daar ooral sprinkhane uitgebroei is wat anders verniel het kan word. [Gelach.] Ja, die Minister kan lag, maar dis ernstig.

Nee, ek lag nie; ek weet dat dit ’n ernstige saak is.

Sprinkhane broei ooral uit en mens kan hul nie dood kry op die manier. As hul eenmaal die stadium bereik het dat hul vliegers is dan kan mens niks doen nie, en die doodslepery betaal nie. Die Minister sal uitvind dat hy meer daarvoor betaal as dit werd is. En die gevolg daarvan is dat hul ooral verspreid raak. Wat die gif betref, stem, ek in met die eaele lid vir Marico (Brig.-Gen. Lemmer). In my distrikt het ek gevind dat as die instrukties van die Departement opgevolg word, as mens die gif een in 50 gebruik, dan is daar nie die minste gevaar nie vir vee, maar natuurlik as mens die gif sterker maak, dan handel mens teen die regulaties en dan moet mens die gevolge verwag. Daar is mense wat sê, dat dit die sprinkhane nie doodmaak nie. Ek het ’n inspekteur gevra en hy het gesê dat die gif hul nie dadelik doodmaak nie, maar ten slotte gaat hul dood. Ons moet voorsigtig wees om die instrukties van die Departement uit te voer en dan is daar nie rede om bang te wees. Ek het net maar die paar puntjies voor die Minister wil bring sodat hy sal sien, dat daar in die vervolg nie weer ’n tekort sail wees aan spuite. Ons het dikwils kort gewees daaraan en ons het vier of vyf dae moet wag en in die tussetyd het die sprinkhane verder getrek. Dis my eerste punt: my twede punt is, dat die Minister die sprinkhane nie moet jaag nie—as hul eenmaal die vlieg stadium het bereik, dan help dit nie, Dan is my derde punt, dat die Regering iemand moet aanstel om die sprinkhane te bestudeer. Dis iets waarop ons geld moet spandeer; en dan moet ons die voëls wat die sprinkhane dood maak beskerm; daar is baje voëls wait die sprinkhane volg en hul vernietig. Ek weet nie of daardie voëls by Wet beskerm word.

Ja, hul is beskerm.

Ja, ek weet die sprinkhaan voël is beskerm, maar daar is baie ander voëls wat die sprinkhaan ook vernietig, en dit sou goed wees om die voëls deur Wet te beskerm. Dan was daar in die verlede die kwessie van die fungus.

Yes, that is no use.

Die idee was, dat dit ingeënt kon word en deur die sprinkhaan versprei worden dit sou dan die swerm vernietig. Ek weet nie of die so is. Maar ek hoop die Minister sal hierop ingaan; die entomologist kan hierop ingaan. Ons moet ’n plan maak om die sprinkhaan te bestry, om hom effektief te bestry en ons moet sien wat gedoen kan word. Maar ek is bang, dat tensy ons sterk optree, ons die sprinkhaan nie sal verminder, maar dat hy sal voortgaan ’n vloek te wees. Ons kan aangaan die sprinkhaan te bestry, maar ons moeilikhede is groot en dis nie asof dit ’n klein eiland is soos Cyprus waar hul die pest kan uitroei. Dis ’n groot land en dis veel moeiliker hier.

Dit lyk vir my asof daar twee groot klagtes is; die eerste klagte is, dat daar te veel geld gespandeer is op sprinkhane en die twede is die amptenare. Ek meen ons behoor nie te veel te hamer nie op die bedrag wat op sprinkhane gespandeer word nie, want as die sprinkhane me op hierdie manier bestry was en as die geld nie gespandeer was gewees, dan sou dit maar ’n treurige toestand gewees het. Ek meen dat die geld verstandig besteed is en dat dit nuttig besteed is. Wat betref die klagte omtrent die amptenare—in my distrikt het die sprinkhaan amptenare hul best gedoen, maar ons het hier klagtes gehoor wat voor die Minister is gebring, en ek dink die Minister sal daar op let dat daar ander mense aangestel sal word as die amptenare nie hul pligte het gedoen nie. Waar daar klagtes gemaak word, daar meen ek moet daarop gelet word en as daar iets verkeerd is, dan moet ander mense aangestel word. Maar ek glo nie, dat ons te veel op die kwessie van die bedrag wat gespandeer is moet hamer nie.

Ons het nou so baje oor sprinkhane gepraat dat ek eintlik skaam voel om nog meer daaroor te praat, maar ek het net opgestaan om ’n praktiese wenk aan die Minister te gee. In Middelburg het dit goed gewerk so ver as ek weet, en ek het ’n versoek ontvang van die Landbouw Vereniging om nie met die spuitery te stop nie, want dit het goed beantwoord. Daar het geen beeste gevrek nie en die hele ding het goed gewerk. Ons is tevrede, maar Middelburg is ontevrede oor die kwessie van die sprinkhaan amptenaar. Ons sê nie, dat hy sy pligte nie gedoen het nie, maar ons sê, dat geld verkwis word omdat die amptenaar 1s. per myl kry, terwyl die Regering dit enige tyd kan gedoen kry vir 6d. of 7d. per myl. Nou sê ek vir die Minister “hoekom vra jy nie vir tenders sodat die sprinkhaan amptenaar van die ene kant van die distrikt na die ander kan ry soos in die Departement van Publieke Werken gedoen word?” Daar word tenders gevra in die stede en daar is altyd ’n paar dosyn mense wat bereid is die mense vir ’n baje klein prys te ry—bykans vir niks. As dit gedaan word en as tenders gevra word, dan sal die klagtes verdwyn dat die sprinkhaan amptenare net rond ry om die myle op te maak.

Ons ken die ou gesegde dat elke man ’n dief is in sy eie nering. Ons weet wat nou gebeur. Die amptenaar sal 50 myl ry om ’n spuit te bring na ’n plaas, en as hy daar is dan sal hy sien, dat die buurman ook ’n spuit nodig het en hy sal 50 myl terug ry en dan weer 50 myl uitry om die spuit na die buurman te bring. As die amptenaar weet, dat hy me geld daaruit kan maak nie en as die geld net alleen betaal word aan die man wat getender het, dan sal hy net soveel as nodig is ry, en hy sal nie probeer om geld te verdien uit die 1s. per myl, want hy sal dit nie kry nie. Ek meen dat dit ’n praktiese wenk is en as die Minister dit opvolg dan sal baje grieve weg val. Daar was die weg inspekteur op Middelburg; omtrent ’n maand terug was hy sonder motorkar en hy het vir tenders gevra en ny het een gekry van Middelburg vir 6½d. per myl om hom al die tyd lank rond te ry. As die weg inspekteur dit vir 6½d. per myl kan kry, dan vra ek waarom sal die Regering dan 1s. per myl betaal. Dis verkeerd. Ek wil die Minister net die wenk gee, want ek meen ons het alreeds te veel oor hierdie saak gepraat. Maar ek meen, dat dit baje noodsaaklik is, want boere is nou nie tevrede nie, en dit sal hul meer tevrede maak. Vandag sê boere dat hul baje hard moet werk om die sprinkhane uit te roei en hul kan nie sien nie waarom die regering al die geld vir motorkarre moet betaal.

Ik is nie van plan nie om nog verder oor die sprinkhaan uitroeiing te praat, maar ek het opgestaan om ’n persoonlike eksplanatie te maak op die verklaring wat gister deur die Minister gemaak is. Die Minister het gesê, dat ek ’n persoonlike aanval gemaak het op die heer Graham Cross. Die Minister weet net so goed as ek weet, as hy my gevolg het, en ek weet hy kan my volg, en as ek geweet had, dat hy nie vir my kon volg in my eie taal, dan sou ek engels gepraat het—die Minister weet, dat ek nie ’n persoonlike aanval gemaak het nie. Wat ek gesê het was dit—dat die hoof sprinkhaan amptenaar ’n onverantwoordelike verklaring gemaak het toen hy gesê het, dat die boere self te blameer was dat daar nie spuite en gif was nie. Dit was onverantwoordelik, want die Minister het in sy eie pleidooi van byna ’n uur gladnie ’n woord gesê nie dat die boere te blameer was; anders sou hy in sy verdediging van die heer Graham Cross seker so gesê het. As ek iets gesê sou het om die persoonlike karakter van die heer Graham Cross aan te raak, dan sou ek bereid wees om verskoning te vra, maar dis nie so nie. Die amptenaar is ’n verantwoordelik persoon en as sodanig het hy sy verklaring gemaak. Dan het die Minister gesê, dat ek voorgegee het, dat daar sprinkhaan offisiere is wat £3 per dag trek. Ek sê dit nog, en ek is bereid dit te bewys, en die Minister kan die informatie kry. Die edele lid vir Middelburg (de hr. Heyns) het dieselfde verklaring gemaak. In die Kaap word daar ’n maksimum toegelaat—tenminste dis so in ons distrikt—maar daar is ander distrikte waar daar nie ’n maksimum is nie en amptenare sal nie ’n dag laat virby gaan nie sonder dat hul hul 50 myl afry en dan kry hul hul £3 en meer per dag met hul salaris. Dis ’n posiesie wat ek nie kan verstaan nie. Ek wens nie om die Regering te kritiseer vir die poginge wat hul gemaak het; en het nie reg om te kla nie. Ek het hier opgestaan om praktiese wenke aan die Minister te gee en om duidelik te maak wat ek gesê het oor Mnr. Cross en ek wil herhaal, dat die sprinkhaan offisiere onder die kontrole van die boere van elk distrikt behoor te wees.

Ek is baje bly oor die gees waarin die vergadering oor hierdie saak gepraat het, maar ek is jammer, dat daar een uitsondering was wat kritiek uitgeoefen het en wat ek meen nie reg is nie. Die edele lid vir Hoopstad (de hr. Conroy) het gesê, dat die bevolking sy plig gedoen het, maar dat die Minister sy plig me gedoen het nie. As die edele lid geweet had hoeveel sprinkhane daar op sy plaas sou uitkom en as elkeen dit geweet had en as elkeen die informatie aan die Minister gegee had, dan sou die Minister geweet het hoeveel gif daar nodig sou wees. Ek meen dat daardie soort van kritiek onregvaardig is. Ons moet probeer hierdie kwessie in vrindskap en verdraagsaamheid te bespreek en ons moet probeer elkaar te ondersteun. Dis ’n plaag en niemand kan dit help. Die edele lid vir Cradock (de hr. I. P. van Heerden), my naamgenoot, het hier iets vertel wat absoluut onwaar is. As hy had wil sê hoeveel die amptenare ontvang, dan was dit sy plig om eers ’n ondersoek in te stel en dan sou hy nie hier uitgebasuin het nie wat die wereld ingaan en wat nie waar is nie. Ek het ondersoek gemaak. Die hoof-amptenaar kry £30 per maand en £10 onderhouds toelage; dis al wat hy kry.

En wat omtrent die motor?

Dis die senior sprinkhaan bestryder. En dan wanneer hul in die stede is kry hul 17s. 6d. per dag onderhouds toelage. Waar is nou die £3 of £3 10s.? My edele vrind, die lid vir Cradock (de hr. I. P. van Heerden) sal sien, dat hy nie allenig die Huis mislei, maar die publiek buitekant en seifs sy eie konstituensie. Hul dink, dat hy die waarheid verkondig, maar dis nie die waarheid nie. Die distrikt amptenare wat die sprinkhane bestry kry 22s. 6d. per dag en 10d. vir elke myl vir die motor kar, maar as hul kar en perde het, dan kry hul 5s.

Wat, per myl?

Nee. Wat is nou die waarheid in die verklaring van my edele vrind vir Cradock (de hr. T. P. van Heerden)? Die publiek neem notitie van ons as verteenwoordigers van die publiek en wat ons hier vertel, word deur die hele land heen gestuur. Ek sê daarom: “Laat ons ondersoek doen en laat ons die ware feite gee sodat mense hul werkelik kan aanneem wat ons sê.” In my afdeling is daar nie klagtes nie en die mense is baje dankbaar aan die Regering vir die grote ondersteuning en hulp wat hul verleen het. Dis waar dat £300,000 hier gespandeer is vir die welsyn van die landbou bevolking en die bevolking is daar baje dankbaar voor. Ek herhaal, dat daar in my afdeling nie klagtes is nie. Die boere daar het saamgewerk en komitees is gevorm en het rond gegaan en die distrikte in twaalf plase verdeel en as die sprinkhane op een plaas uitgebroei was, dan het die hele 12 plase byeen gekom om die sprinkhane dood te maak. As ons die plaag nie met al onse kragte bestry had, wat sou dan van ons gesaaides geword het? Die voetgangers sou ons gesaaides vernietig het en seifs as die vliegers gekom had, sou daar niks oorgebly het nie. Ons moenie kla nie, want die plaag is oor die land en ons moet nie toelaat dat die een die ander sal blameer vir die plaag. Laat ons elkaar ondersteun en help. Laat ons onthou wat Koning Salomo gesê het oor die grimmigheid: “een sagsinnig antwoord keer die grimmigheid af.” Laat ons elkander help. As daar iets verkeerd is, dan kan one dit voor die Minister set, maar dis verkeerd om aanmerkinge te maak soos die edele lid vir Cradock (de hr. I. P. van Heerden) gedoen het. Ek had gedink, dat ons op hierdie kwessie sou kan ooreenstem. Toen die Huis by elkaar gekom het, het dit so mooi vir my gelyk en ek had gehoop ons sou mooi saamwerk. Die Apostels het self ook verskil. IGdach.] Ek is jammer om te sien dat die edele lid vir Die Apostels het self ook verskil. [Gelach.] Ek had gehoop hy sou meer respek gehad het voor die groot Boek. Doch ik gaan dit sê tot een getuige teen horn: “Indien gy twistgierig sy so en lieg tegen de waarheid niet.”

Ek het; maar—

Ek kan edele lede verseker, of hy lag of nie, ek gaan dit tog sê as een getuige teen hom. Die Apostels het verskil van elkaar, maar dit het broederlike geskille gebly. As ons voortgaan soos ons gedoen het, waar gaat ons dan? Moet ons elkaar sleg maak of elkander verwyte maak omdat ons van elkaar verskil? In my kiesaf deling het die mense hard gewerk om die sprinkane uit te roei. Op my plaas is daar duisende sprinkane vernietig en sowat twintig swerms doodgemaak. ’n Buurman-boer kon die sprinkane nie baas raak nie en ek het dit as my plig beskou om hom te help. Ons is die Regering baie dankbaar vir wat hulle gedoen het. Dis waar daar het spuite en gif tekort gekom, maar ons het nie en niemand het kan voorsien hoeveel sprinkhane sou uitbroei nie; en ek dink die Minister doen sy bes. Naderhand het ons weer gif gekry en verder sprinkhane doodgemaak. Laat ons saamwerk met die Regering en laat ons nie heengaan en mekaar sleg maak nie. Die Regering moet aangemoedig word en as daar amptenare is wat nie hulle plig doen, dan moet ons aan die Regering kennis gee en die Regering doen ondersoek. Dis ons plig om kennis daarvan te gee.

Ek sal nie oor sprinkane praat nie. Ek denk daar is heeltemal genoeg oor gepraat, maar ek wil net ewe ’n paar aanmerkinge maak oor die twede pos op die Addisionele Begroting van £8,000, wat die Minister nou uiteindelik gegee het vir die voolstruisboere. Ek wil die Minister bedank, dafc hy op die versoek nou ingewillig het wat laaste jaar aan hom gerig was. Baie moeite sou gespaar gewees het, as die versoek, die billike versoek, van) die boere in Oudtshoorn laaste jaar toegestaan was om die som eenvoudig op die Begroting te plaas. Toe die versoek gemaak werd om ’n som van £8,000 van die Regering te kry, is daarby gesê dat as die Regering die som nie wil gee nie, dat hy dan die som kan leen en dit weer verhaal deur ’n uitvoerbelasting op vere. Destyds het die Regering geweier wat hulle nou doen nl. om die som op die Begroting te plaas. Ek hoop dat as ons weer hulp nodig het, dat die Minister ons dan dadelik sal help. Maar ek wil graag van die Minister weet wat die groothandelaars doen in verband met hierdie saak. Toe destyds die versoek om £8,000 te kry gemaak werd, het die groothandelaars belowe om, as die voolstruisboere die £8,000 van die Regering kry, ook £4,000 te gee en dat die hele £12,000 dan, son bestee word vir advertensiedoeleindes, veral in Amerika. Nou wil ek graag van die Minister weet of die groothandelaars daardie £4,000 gegee het en of die geld gebruik word vir die reklame van die voolstruisvere in Amerika soos die oorspronklike versoek was? Dit skyn vir my die Minister luister nie, maar ek hoop die edelagbare die Minister sal my ’n antwoord gee op die vraag en ek hoop as die voolstruisboere weer na die edelagbare die Minister kom, hulle meer simpatie sal vind as wat laaste jaar die geval was.

I must say that I admire the courage of the hon. member for Oudtshoorn (Mr. S. P. le Roux) who has just spoken., I suppose most of us remember the debates which took place last year, and I think that most of us will also remember that the hon. member was largely responsible for the fact that this £8,000 did not then appear on the estimates.

You remember only the one side of the question.

I did not know that my memory was so narrow as that of the hon. member who has just interjected.

No, the hon. member’s memory fails him.

If I remember rightly the hon. member was not present when that debate took place last year. He was not always in his place, whereas I was.

Again the hon. member’s memory fails him.

Be that as it may, I am dealing now with the hon. member for Oudtshoorn (Mr. S. P. le Roux), and will perhaps remember more effectively when our memory is refreshed on what took place last year by the hon. the Minister of Agriculture. He will regale us with the true facts. We remember that last year the hon. the Minister gave us the fullest information why the £8,000 was not placed on the estimates. I made a note of it when I saw these additional estimates. I remember a few months ago the hon. the Minister made a speech and told the country he was now in a position to do so by reason of the ostrich feather farmers being willing to fall into line with his suggestion. I will leave it at that.

What was the suggestion?

Ek wil nog net ’n paar woorde sê in verband met die sprinkaankwessie. Ek wil iets aan die hand gee en ek vra die Huis of dit nie moontlik is om die hulp, wat vir die uitroei van sprinkane nodig is, baie goedkoper te kry. Daar het ’n vyand in die land getrek en groot verwoestinge aangerig en daar sit ons met die Yerdedigingsmag, die Defence Force wat £1,000,000 in die jaar kos. Daar is geen vyand in die land vandag nie, maar waarom die Yerdedigingsmag nie gebruik teen die sprinkane nie. Ek het al gesê, dis die vyand, en kan ons nou nie die Verdedigingsmag, wat niks te doen het, gebruik nie. Daar sit hulle met perde, waens en vliegtuie, waarmee hul kan rondgaan om te sien waar hulp nodig is. Hulle het die beste motorkarre en die Verdedigingsmag kos die Regering byna £1,000,000 in die jaar. Ek hoop, die Regering gaat gebruik maak van die mag. Ek wil die mense nie kleineer nie, maar ek dink hulle kan gebruik word en kon die Regering baie inspekteurs nie net sowel gevind het onder die offisiere van die Verdedigingsmag, wat niks doen nie en hoë salarisse trek?

Ek wil net vra of die Regering nie iets kan doen om die boere tegemoet te kom wat onkoste moet maak om hulp te kry vir die uitroeiïng van sprinkane?

That is one of the questions which has been gone into by the Committee that has been appointed, and I will also answer the other questions which have been put. That Committee is composed of some of the most representative farmers of the Union of South Africa, who are giving their time and advice for the purpose of getting harmonious co-operation between the farmers in the destruction of the locusts. It has done a great deal of good, and I am glad to say a great many farmers have come forward and helped us. With regard to whether in certain isolated areas of very large farms, sparsely populated, something could have been done in the direction of bearing some of the expenditure in the destruction of locusts on some of these farms, I may say that cases of this kind have been met, and have formed the basis of discussion before the Advisory Board, and I am looking for recommendations from it. We have expended a great deal of money, and my reason for pointing it out so strongly to the Committee is that I know a large amount of money has been unnecessarily expended not through the incapacity of the inspector, but because many farmers have followed the procedure that the hon. member for Hoopstad (Mr. Conroy) has followed, and mixed the poison in one to sixteen instead of one to fifty. The result is that you require three or four drums of poison where only one is required, and when you consider the whole area of this country and think that things of that sort are possible, members will realize how difficult it is to keep up, in a world’s scarcity of arsenic, the supplies that were absolutely necessary. The hon. member for Pietersburg (Mr. Naudé) asked me what proportion was borne of the expense, I think—

By adjoining farms.

There is really very little of that. The position is that under the law it is laid down that any owner or occupier of a property, on which locusts appear or hatch out in the voetganger stage, is obliged to take steps to destroy them. There have been, unfortunately, some cases in this country in which people have not taken steps to destroy them, or even offering to bear the expenditure of getting rid of these swarms, which if not dealt with may become flyers. In these circumstances the law has unfortunately more than once been allowed to take its course.

The Government holds large tracts.

Yes, and they are doing all they can, and the Committee has had its attention directly attracted to the necessity of destruction on these lands at the Government’s expense. Where however there are absentee landlords, there is a difficulty. I would like again to inform the Committee that we have been told that there would be more harmonious working were the farmers to have a say in the appointment of inspectors. I can name the senior inspectors officers: two are Presidents of the Agricultural Union in two Provinces, and I would like to point out that the Presidents of Agricultural Unions are the gentlemen most likely to represent the farming industry; one of the members is on the executive of another Agricultural Union, and the other two or three are most representative farmers. Five form a quorum, and I would like to point out that nothing is done in dealing with the destruction of locusts unless it is approved of by them. This is the advisory body, and the general officer commanding is Mr. Graham Cross, and they have got explicit authority to dismiss at a moment’s notice any inspector who they consider is not doing his duty, and appointing any one they wish, and who they consider the most suitable in his place. This means that myself and the Secretary of Agriculture are able to decide who is the most important person in the district to appoint, and we have to look to those who are in the field to recommend to us who should be appointed. I am sorry to hear that several members of Parliament say that in the past certain men have not done their duty, and that they did not consider it their duty as members to put the facts before the Department, where they would have been best dealt with. In regard to the ostrich feather industry and the sum of £8,000 on the Estimates in connection with which the hon. member for Von Brandis (Mr. Nathan) put a question to me yesterday, this was due to the fact that notwithstanding the representations made to me by the hon. member for Oudtshoorn (Mr. S. P. le Roux), with regard to the sale of ostrich feathers, and that when I put to the House the Agricultural Advancement Bill, he would support it. There are circumstances, which I am not going into, why that Bill did not appear on the statute book. We shall have an opportunity at a later period of referring to that matter again. A request was made to me by the farmers of the Oudtshoorn district—

But what about the £8,000?

And that was forwarded to me under the handwriting of the hon. member for Oudtshoorn. (Mr. S. P. le Roux), if my memory serves me rightly, and I have documentary evidence to prove what I say. I had a reguest from the ostrich farmers of Oudtshoorn signed by 5,000 or 6.000, and sent to me under the signature of the hon. member, and it was to the effect that so anxious were the farmers to have this thing gone through, they were willing to bear their charges and reimburse the Treasury, and they assured me that I need have no hesitation in accepting their offer. Afterwards to my surprise I found they went back on the offer and repudiated it. I spoke to the right hon. the Minister of Finance, and I was annoyed with him when he asked me what guarantee I had that they would pay back, and I introduced the letter of the hon. member for Oudtshoorn (Mr. S. P. le Roux). The Minister of Finance was a little wiser in his generation than I was.

He knew a thing or two.

Yes, he knew a thing or two. He said what is often said when a person gets a cheque “You had better go down to the bank and have it guaranteed.” I was very much annoyed with him at the time, but I afterwards found that I was the person who was put in the cart owing to the attitude of the hon. member.

What about the £8,000 on the Estimates?

At the end of August or the beginning of September a deputation came to see me at Bloemfontein. That deputation had as senior representative Mr. Serfontein, of Oudtshoorn, and it was pointed out to me that the ostrich industry was in a parlous condition and they wanted something done in advance. They were quite prepared to pay. They did not want doles from the Government, but wanted something done to advertise the ostrich feather industry in London. I saw the hon. member who sits behind me (the Minister of the Interior), who was then acting Minister of Finance, and he agreed. It was through their influence that the Bill was brought forward, and then it was opposed by the hon. member. I can say that there are people in London who have put their hands in their pockets very deeply, and the £6,000 is only supplementary to what they have done. We are deeply indebted, and the ostrich farmers are deeply indebted to Sir Lewis Richardson for what he has been doing in stabilizing the industry. I know as a substantial fact that he went into the ostrich feather market and bought large quantities in order to stabilize the industry. [An Hon. Member: “What did he make out of it?”] Whether he will eventually make anything out of it or not is not the question with which I am dealing. I say this, that I still think that the ostrich-farming industry is not at all doomed, and efforts are being made to make ostrich feathers fashionable, both in France and the United States. I still think that the ostrich feather industry is not a doomed industry to-day.

Ek wil probeer om aan die Komitee duidelik te maak dat die voorstelling wat die edelagbare die Minister van Landbou laaste jaar gegee het en vanjaar weer wil gee, ’n onjuiste voorstelling van die saak is. Om die saak duidelik te maak sou dit vir my nodig wees om iets van die geskiedenis van die affêre te vertel. Soos die edelagbare die Minister gesê het is in November 1922 ’n deputasie na die edelagbare die Minister gekom met die versoek om ’n som van £8,000 aan hulle te gee en as hy dit nie wou gee nie, om dan £8,000 te leen wat die Minister weer kon verhaal deur ’n uitvoerbelasting op vere te sit. Die Minister het toe gesê dat ’n lening van £8,000 kon gekry word onder die Landbou Gradeeret, wat daardie jaar, soos edele lede hul sal herinner, deur die Huis gegaan het; maar dan sou dit nodig wees om by wyse van ’n petiesie te versoek dat hulle onder die Landbou Gradeerwet sal val. Daarna het ons die petiesie opgetrek, wat ek ook geteken het. Maar toe ons terug kom by die Minister, blyk dit dat hy sy eie Wet nie geken het nie, en hy het ons moet vertel dat onder die Landbou Gradeerwet wol, mielies en vere spesiaal uitgesluit is, en dat hy dus die lening nie kon gee nie. Toe is daar met die Minister gekorrespondeer, en ek het dit ook persoonlik gedoen, om hom te versoek om tog die lening toe te staan. Die boere het hul bereidwilligheid verklaar om twee persent uitvoerbelasting te betaal en die boere is ook nog vandag gewillig om dit te doen. Maar toe die Huis weer bymekaar kom, het die edelagbare die Minister met ’n heel nuwe voorstel gekom b.v. die Landbouheffiings Wet. Dit was net met die tussenverkiesing op Oudtshoorn toe die stryd hewig was en die een party probeer het om die ander party die onderspit te laat delf. Toe kom daar ’n brief van die edelagbare die Minister aan ’n S.A.P. ondersteuner in Oudtshoorn, waarin gesê werd dat die opposiesie die lening van die £8,000 in die Parlement opponeer. Nou vra ek die edelagbare Minister of dit nie ’n afkeuringswaardige manier is om party voordeel te trek uit die saak vir eleksiedoeleindes? Maar wat is die werklike feite waarom hierdie kant van die Huis die wet geopponeer het? Dit was omdat die edelagbare die Minister met ’n heeltemaal nuwe beginsel voor die dag gekom het in sy nuwe Wetsontwerp wat voorsiening maak nie alleen vir ’n uitvoerbelasting nie—die Minister was daarmee nie tevrede nie—maar wat ook voorsiening maak vir ’n binnelandse belasting. Daarom het hierdie kant van die Huis die Wet geopponeer.

The Oudtshoorn people have asked for it.

Ek het nog nooit daarom gevra nie, en die voolstruisboere het nog nooit daarom gevra nie sover ek weet. As die Wet van die hoogedele Minister in die gees van ons versoek was, dan sou ek hom ondersteun het, maar toe hy met;n heeltemaal splinternuwe beginsel voor die dag kom toe was ek daarteen. Anders sou ek onwaardig gehandel het as verteenwoordiger van Oudtshoorn nie alleen, maar teenoor die hele landboubevolking van Suid-Afrika, Die boere van Suid-Afrika wil die reg hê om die edelagbare die Minister te sê wat hy moet doen. Die edelagbare die Minister weet nou dat hy gesondig het. Ek beskuldig die edelagbare die Minister daarvan dat hy probeer het party voordeel trek uit die nood van die volstruisboere. Spreker en die mense in Oudtshoorn laat hulle nie bang maak deur die Heffings-wetsontwerp nie, en waarom erken die edele Minister nie dat hy nie meer kans sienom dit deur die Huis aangeneem te kry nie, en dat hy gevolgelik nou maar die £8,000 opdie Begroting geplaas het.

Ek wens nie in te tree nie in die verskil tussen die Minister en die edele lid vir Oudtshoorn (de hr. S. P. le Roux) maar ek het opgestaan om te protesteer teen wat die Minister gesê het oor die £8,000, naamlik, dat hy die £8,000 voorgeskiet het op voorwaarde dat die deputasie hul ondersteuning, en invloed sou gebruik om die Heffings Wet deur te kry. Die voolstruis boere het net alleen te doen met voolstruise en miskien met lucern en nie met ander produkte nie. Ek is van cordeel, dat dit ’n verkeerde beginsel is vir enige Minister om gebruik te maak van die nood van een deel van die volk om te probeer om sy idee en wetgeving deur die Parlement te kry in verband met ander sake. Die Heffings Wet handel nie alleen oor voolstruis vere en lucern, maar het betrekking ook op ander landbou produkte en ek wens ernstig daarteen te protesteer dat ’n Minister beloof om geld voor te skiet nan een sektie van die bevolking om hul ondersteuning hier in die Parlement te kry. Dit beteken dat die Minister hul ondersteuning koop.

Ons aan hierdie kant van die Huis het gesê, dat ons nie tevrede is met die ondersoekinge wat ingestel word deur Prof. Faure, omdat hy nie genoeg tyd het nie. Ons wil weet of die Minister tevrede is met die klein bietjie ondersoek wat gemaak word era ons wil weet of hy verder ondersoek sal laat maak. ’n Verder vraag wat ek wil stel is dit—of daar nie ’n meer doeltreffend sisteem gevind kan word om die sprinkhane dood te maak nie en of die Minister dit nie wenselyk ag die Wet te wysig nie sodat die blokstelsel vir uitroehng kan gevolg word? En die derde vraag is die geval van Roos wat ek hier het opgebring—dis die vraag of vir die beeste wat dood is deur die verwaarlosing van die amptenare skade vergoeding betaald sal word deur die departement? Ons wil weet of die departement kompensatie sal betaal.

“With regard to the investigation of the life history of locusts, I may say that that has been; a matter which I was only discussing this morning with the Agricultural Advisory Board, which is meeting down here. A certain amount of investigation has been carried out, and I am sorry to find out that many members of Parliament do not get the Agricultural Journal, as that journal had an article by Professor Faure, which gave some very interesting information on the life history of the locust, together with some very fine coloured illustrations. Besides that, Mr. Lounsbury and Dr. Malley have been making investigations into this matter, and I can tell hon. members that it is going to be a question which will have to be fully considered, whether it would not be advisable to study not only the life history of the locust itself, but the life history of the various pests which the locust has.

What about ostrich feathers?

What about the company?

The hon. member asked what we did in regard to the people who catch the locusts. We give them every possible assistance we can, but the Government cannot subsidize these companies, neither can the Government nor the farmers throughout the country destroy the locusts which breed out, for these little chaps come out the size of pinheads. In eight or ten days they cover a very large area of country. It is very difficult to destroy them in the early stages, but the natives have been doing this for generations.

Ons het non op ’n baje interessante stadium gekom met betrekking tot die £8,000. Ek meen die Minister behoor ons te vertel wat die kanse is dat die land die geld terug sal kry. Sons ek die Minister verstaan bet, is die geld op die Begroting geplaas op die voorwaarde dat die Oudtshoorn mense hul invloed sal gebruik by die Parlement om die Heffings Wet deur te kry. As dit die posiesie is, dan vrees ek, dat die geld verlore sal wees. Verlede jaar het die Ondtshoorn mense die Regering vertel, dat hul bereid is die heffing as ’n uitvoerbelasting te betaal, maar die Minister was nie gewillig gewees om die voorstel aan te neem. As die geld nou gegee word in die verwagting dat dit terug betaald sal word onder ’n Wet soos verlede jaar voorgesteld, dan is daar nie baje hoop dat dit sal geskied. Dis ’n verkeerd beginsel om iota op die manier te doen; dit beteken, dat die Minister van die nood van een sektie gebruik maak om iets deur die Parlement te kry. Maar wat is die kanse om die geld terug te kry?

Ek het iets te doen gehad met die geld en ek wens iets daaroor te sê. Ek was een van die depulatie wat die Minister het gaan sien toe hy op Bloemfontein was en toe ons die geld het gevra. Die verstandhouding was, dat dit terug betaal sou word onder ’n heffing op die uitvoer van vere. Dis wat beloof werd en op die voorwaarde werd die geld aan ons beloof. Ek betreur dit, dat die onaangename ding nou weer sal opkom, maar ek kan die edele lid vir Oudtshoorn (de hr. S. P. le Roux) hiervan verseker, dat sy eie vriende van Oudtshoorn gesê het, dat sy houding by die geleentheid verkeerd was.

Party vrinde, miskien, mense wat daarop uit was om party voordeel te behaal.

Nee, twee mense wat aan die party van die edele lid het behoor.

Nee, nooit.

Ek sal die name noem; Mnr. Lategan en Mnr. Serfontein.

Ek sal die edele lid vra die woorde terug te trek; hy is heeltemaal verkeerd.

Wel, dit was die belofte wat op Bloemfontein gemaak is, dat die vere uitgevoer sou word op voorwaarde dat die geld terug betaald sou word op ’n twee persent heffings. Ek kan dit sê—ek het nooit mense gesien wat meer bly was oor ’n belofte van die Regering dan daardie mense. Dit was een van die aangenaamste oomblikke in my lewe. Hul was baje dankbaar aan die Minister; en ek meen hul is nog.

Vote put and agreed to.

Expenditure from Loan Funds [U.G. 10—24.]

On Loan Vote B, “Public Works, £5.025.”

Ons sien, dat op die originele begroting daar geen voorsiening gemaak was nie voor die twee poste wat hier voorkom. Daar is ’n post hier vir die aankoop van eigendom voor departementale magasyn, garage enz., te Pietermaritzburg, £1,550, en dan is daar ’n bedrag van £3,475 vir herbou van, woning No. 138, Bryntiron, Pretoria. Die Minister vra hier te veel, dat ons die geld sal stem sonder dat hy ons enige uitleg gee. Ons moet meer informasie kry. Die instelling van ’n Regerings garage is iets nuus en ons vind, dat dit baie snel uitbrei. Ek glo dit het in Pretoria begin en toe was daar ’n tak geopen te Kaapstad en nou word ons gevra om £1,150 te stem vir ’n tak in Pietermaritzburg. Ons verwag dat die Minister ons sekere informasie sal gee aangaande die garages. Verwag die Minister dat die Regering garages beter sal betaal as die ou sisteem van huur van motorkarre wat ons in die yerlede gehad het? En dan die ander post van £3,475 vir herbou van ’n woning te Bryntirion. Dis nodig dat ons daar informasie sal kry. Ek het gehoor, dat Bryntirion beteken “the seat of the Mighty.” Hier word ons gevra om £3,475 te stem vir ’n huis in “the seat of the Mighty.” Mag ons weet wat dit alles is en tot watter voordeel dit is vir die Staat?

Ek wou ook informasie kry oor die twee poste. Dan wens ek ook te weet wat die procedure van die Regering is wanneer daar grond aangekoop word. Dit word gesê dat dit soms gebeur dat mense weet dat die Regering grond wil koop en dan word die grond so hoog moontlik opgeja. Dit sou beter wees om dit in die hande van privaat persone te plaas om dit te koop. Ek wil weet of dit die geWoonte is om sodanige grond by publieke veiling te koop of wat is die gewoonte?

Before we pass this Vote I would like some explanation from the hon. the Minister how it is that in a time such as this when unemployment is so rife, that although £661,000 was voted last year for public works, public works to the extent of £200,000 have not been executed?

On which item are you speaking?

Public Works Department.

Which item?

I am not proposing to pass either item before I get some explanation from the hon. the Minister, why works for which money was voted have not apparently been put in hand by his Department, particularly on such an estimate as this, when in our view at all events, the Government should do its utmost to mitigate the unemployment by carrying out those works for which the money was authorized; and I would point out to the hon. the Minister—

On a point of order, Mr. Chairman, are we discussing unemployment or the items under this Vote B? I can get the information for the hon. member, if it is in order, but I doubt whether it is in order.

I understand the hon. member for Stamford Hill (Mr. Creswell) asked a question. He is quite entitled to do that.

Another point in connection with the same matter, in which I am perfectly in order, before voting or granting further authorization for £5,000, is to make sure that we are not asked to participate in a mere empty farce. I am sorry the hon. the Minister was not in the House last year. The Minister for Public Works was away, and the Minister of Lands was replying for him and with regard to certain work in my own constituency, a post office, which had been on the estimates for two years, I got from the Minister of Lands in the name of the Public Works Department a categorial promise, there was no sort of qualification, that that work should be taken in hand in this financial year. Now there may be full reasons, though they are not very apparent. What difficulty is there in building a post office? The men are out of employment in this country, but apart from that, I wish to call the attention of this Committee to the fact that when the Minister from his place in the House gives a distinct promise to this Committee the Committee has a right to know why that promise has not been carried out. This sort of giving promises and then never carrying them out is unworthy of the dignity of a Minister of the Crown. I wish to call the attention of the House before we vote on this Vote of £5,000, that we were asked last session to vote £661,000, during a year where notoriously everything should have been done by the Government. Two or three days ago we were told everything was being done by the Government to relieve unemployment, although we on this side did not credit that assertion, and we hold that everything should be done at this time by the Government to see that every bit of work, on which funds are voted, is carried out. Here only two-thirds have been expended and one-third kept up and no work done. I think the Government owes a full explanation to this Committee.

With regard to the garage which is on the estimate for £1,550, I may say that the building in question was bought at a public sale at Maritzburg. It was badly required not only for a garage, but for a Public Works Department store. This garage has nothing to do with the central garage to which the hon. member was referring; it is simply for a departmental garage for housing the motor cars used by the departmental officers in carrying out their duties. Previously they were insufficiently housed, but now we are getting them under cover, and the building is also being used as a store room. The land is very cheap; we got a bargain, and I think we ought to be congratulated on making the purchase. Then the hon. member asked about the procedure we adopted in buying property. Sometimes it is bought privately, sometimes bought at public auction. We do our best, if it is necessary to buy property, to make the best bargain we can. As regards the question raised by the hon. member for Stamford Hill (Mr. Creswell), I was not aware he was going to ask this question, therefore I have not a list of the buildings that are standing down and are represented by the £200,000. But I enquired about it some time ago, and, generally speaking, the reason why the Public Works Department did not spend the full amount of money that was voted, is, that in some cases, departments for whom buildings were being erected, changed their minds regarding their requirements, and the result was that sometimes weeks and months of work had been spent on plans and specifications by the Public Works Department which had to be scrapped, and additional plans and specifications drawn up. Now, that occurred in connection with two important buildings in Pretoria. One, a large five-storey building behind the post office for an extension of the post office, and the other, the Government Printing Works; it was very unfortunate, but it was necessary in these two cases to delay giving out the work. Another reason for delay is that contractors sometimes, very often in fact, do not carry on the work as rapidly as the Public Works Department have estimated, and as they do less work they draw less money. As far as the Public Works Department is concerned, however, they do their best to push the work on as rapidly as possible, and instructions which they got were to do the best to keep people employed and to spend the money in doing those necessary works which were required by the Government, and which the public were entitled to have erected within a reasonable time. I can assure the hon. member that it was no desire on the part of the Public Works Department to keep back the expenditure. We did all we could to expedite matters. With regard to the post office at Red Hill, to which, I understand, he refers, I do not know. I am sorry I cannot say why the work was not gone on with, but 3 will let him know.

That answer of the hon. the Minister raises rather an interesting question. Apparently, Ministers in charge of other departments may cause the Public Works Department to prepare to build, and then they change their mind and the time of the Public Works Department’s officers is spent on preparing plans and tearing them up to make new ones. All I hope is that in regard to the post office matter the Minister of Public Works will speak very seriously to the Minister of Posts and Telegraphs. There does not seem to be that collaboration between the two, which I would like. Seriously, it is a very important matter, and I cannot help thinking that in spite of the Minister’s statement there was not a sufficient realization on the part of the Minister of Public Works of the real public duty of pushing on every bit of work that might be pushed on.

But there was.

I do not think so.

Yes, there was.

I think they must have read that mis-report of the Prime Minister’s interview in England, and I do assert my opinion, and I am sure it is the opinion shared on these benches, that there is on the part of the Government, and the Ministers, severally and collectively, far too little realization of their duty in every possible way to contribute to enterprise in this country, so that this unemployment may be mitigated as far as possible.

You are quite wrong.

I very earnestly ask for information on the second item of this Vote.

I am sorry I had forgotten it.

We have had no information, and I think we should know before we vote for the sum.

This house was occupied by the Minister of Public Works and Posts and Telegraphs, and unfortunately during the last session of Parliament it was partially destroyed by fire and had to be rebuilt. It is a house that is hired by the Minister and paid for when he is in occupation, and it was necessary to rebuild the house because it was in ruins.

Was it not insured?

Vote put and agreed to.

On Loan Vote C, “Telegraphs and Telephopes, £30,000”,

I want to ask, the Minister of Posts and Telegraphs this time, what is the extraordinary delay that takes place in establishing certain telephone exchanges? I think the same inconvenience is shared in other parts of the country. I can only assure him that for the last eighteen months in a very populous and growing suburb in the north of Johannesburg, that is Rosebank, and all that district, it is impossible to get a telephone until the Rosebank exchange is ready. The building has been ready for months, and every-time one enquires we are told it is not complete on account of the fittings not having come up. There must be a sort of continuous inexplicable delay in that matter.

Met betrekking tot wat die edele lid vir Stamford Hill (de hr. Creswell) gesê het, kan ek ook sê dat daar groot vertraging op die gebied is en ek meen dat ek reg het om te sê dat dit besonder van toepassing is op die Vrystaat. Sekere plekke in die Vrystaat, wag al jare en jare op uitbreiding van telefoon en telegraaf, hoofsaaklik van telefoon. Onder sekere voorwaardes het hulle beloftes gekry van die Departement, maar daar is nog niks uitgevoer nie. So b.v. die telefoonverlenginge na Ventersburg, Excelsior, Verkeerde Vlei en andere plekke; dis punte wat ek besonder onder die aandag van die edelagbare die Minister wil bring. Ek weet dat daar die laaste tyd planne gemaak is om uitvoering te gee aan die belofte om verlenging te gee na Excelsior. As daar een deel is van die Unie wat sleg voorsien is van die fasiliteite, dan is dit seker die Vrystaat.

I should have thought that the hon. member for Stamford Hill (Mr. Creswell) would have thought that the Posts and Telegraphs were entitled to appreciation for having spent more money than they should in the matter. I am sure I cannot tell him why the delay has occurred at Rosebank, but I will look into the matter and let him know. You know that the connection of telephones means possibly a very large expenditure, as in many cases these wires are fully charged. We have had great difficulty in getting material, but, as I have said, I will look into the matter and let him know. With regard, to the point raised by the hon. member opposite, I am quite aware that there are a good many places in the Free State requiring telephones, but the same thing applies to the whole country. There has been an awakening on the part of the public, and especially on the part of farmers, in connection with telephone communications. There is a big proportion of this £30,000, which the Committee is asked to vote, to be spent in the country districts in getting telephone communication—in the Free State as well as in other parts of the country. We are at present working on a plan involving the spending of the sum of 1½ millions on telephones during the next two or three years, the intention being to overtake the great many applications standing over for a long time from the farmers in the country, and in the same way in the towns. There has been an extended demand for telephone communications on the part of the farmers, and it is only recently that they have realized the absolute necessity of telephone communication, and we are trying to get it supplied as quickly as we can.

What I want the Minister to realize, and as I have pointed out again and again, is that this is not a question of capital expenditure—the building has been erected for months and months. There are a lot of people who want the telephones and have switchboards, and the delay is most irritating on the part of the Department. I have to thank the Department for courtesy extended. If, however, you have to pay £18 instead of £6, you feel it is rather an imposition, and at present there are no telephones to be got for love or money.

Ek is baie bly dat die edele lid vir Stamford Hill (de hr. Creswell) so vlug is om die mense van my kiesaf deling te help. En dank hom hartelik daarvoor. Ek hoop die edelagbare die Minister sal die saak sy aandag gee en toesien dot in die gebou deur die edele lid genoem nou ook die toestelle spoedig word ingerig.

Vote put and agreed to.

On Vote Loan D, “Lands and Settlements, £2,000,”

Ek wil net aan die edelagbare die Minister van Lande vra wat die posiesie is met betrekking tot aankoop van grond? As die Regering voordelig grond wil koop dan is dit nou die beste tyd om dit te doen. Ek het net die edelagbare die Minister wil vra of hul nog van plan is om gronde te koop?

Ek dink, dat dit ’n baie gevaarlike prinsipe is om die Regering voor te skrywe om wanneer die publiek gedruk gaan deur harde tye, moet ons “bargains” maak met hulle eie geld, want dis die publieke geld waarmee ons dit sou doen. Ek dink dis seker ’n verkeerde beginsel.

Ek glo die opvatting van die edelagbare die Minister is helemaal verkeerd. Jy het voorbeelde gehad in tyde van depressie waar mense nie behoorlik hulp en uitstel gekry het, dat hul gedwing was om te verkoop, om nie in die insolventie hof te moet verskyn. Ek wil net sê, dat ek met die edelagbare die Minister ’n gesprek daaroor gehad het en ek gemeen dat hy ’n gunstig oor vir die saak gehad het, dat hy op simpatieke wyse geluister het na wat ek hom vertel het. En ek dink, dat juis nou onder die gedrukte omstandighede wanneer iemand nie in staat is sy verpligtinge na te kom, dan is daar die opening vir die Regering om in te stap en die man te hulp te kom. Dis baie beter om die man die grond te laat hou, wat die grond ken, wat dit jaar na jaar bewerk het, as om toe te laat dat die grond in die insolvent boedel verkoop word en dis wat my vrind, die edele lid vir Bethlehem (de hr. Brand Wessels) wil he. Daar is ’n besondere geleentheid vir die Regering om in te spring en as die Regering miskien nie kans sien om die hele plaas weer aan die man uit te gee, dan kan hy hom tog moontlik ’n groot gedeelte daarvan laat. En jy sal nergens in die hele land ’n beter man kan vind om die grond te bewerk as die man wat jaar na jaar die grond al bewerk het. Ek het onlangs ’n baie tieperende voorbeeld daarvan gesien. ’n Man wat ’n tamelik grote stuk grond besit, het deur die slegte tyde nie kans gesien pm genoeg uit die plaas te maak vir die rente op sy verband en die onderhoud van sy vrou en kinders. En hy was verplig om sy grond te verkoop. Nadat hy my op hoogte van sy posiesie gebring het was ek heeltemaal daarvan oortuig, dat die man absoluut solvent was, maar hy het nie iemand toe kan kry wat ’n redelike prys vir die grond kon betaal nie. Hy het toe na die verbandhouer gegaan en alles aan hom gegee. Die man wat nou ’n arm blanke is, had moet gered word. Ek is seker, dat as die edelagbare die Minister ons voorstel van ’n besigheidsoogpunt ondersoek, dan sal hy sien dat daar alle rede is om die man in so’n geval te help, sonder dat daar gevaar is. Enige hulp wat verstrek word van die kant van die Staat in die rigting is absoluut veilig. Dis wat ek wil hê. Die Regering moet meer ’n ope oog hou op grond wat op die manier in die mark kom.

Die edelagbare die Minister begryp my verkeerd. Ek wil he, die boere moet meer tyd gegee word. Die posisie is, dat as iemand by die Landbank verpligtinge het, dan stap die Landbank dadelik, wanner die persoon moet likwideer, in en verkoop die grond. Daar is grond wat gekoop was vir £10 per more. Dieselfde grond is onlangs verkoop teen £5 en £6 per more. Daar het die Regering ’n pragtige geleentheid om grond aan te koop vir nedersettinge. Dis daar waar die Regering behoor intestap. Die mense word gedwing die grond te varkoop vir ’n appel en’n ei. Ons leef nou in ’n baie moeilike tyd en dis nou die tyd vir die Regering om in te stap en die Regering moet die grond aankoop. Ek wil nie he, dat die mense geforseer moet word om die grond te verkoop, maar waar, die aangehied word, daar moet die ondernemingsgees van die edelagbare die Minister hom sê, dat dit die geleentheid is om grond te koop.

Ek twyfel daaraan of die edele lid in orde is. Dis ’n spesiale pos en ek dink die edele lid is nie in orde.

As die edelagbare die Minister ons dan maar net ’n spesiale antwoord wil gee omtrent aie spesiale pos.

Ek dink dis nie reg nie, om hierdie diskussie onder die pos te voer nie. Die edele lede sal volop gleentheid kry om oor my Departement te diskuseer, maar as ons dit nou doen oor ’n spesiale pos, dan sal ons dae lang daar oor kan aanhou.

Ek wil net daarop wys, dat hierdie pos besondere voorsiening maak vir die aankoop van grond vir publieke en algemene doeleindes.

Ja, maar dis ’n spesiale pos. Met betrekking tot die £10,000, hierdie pos word elke jaar op die Begroting gesit vir spesiale doeleindes. Dis wat die pos bedoel; dis nie alleen vir nedersettingsdoeleindes.

Orde. De vraag voor het Komitee is de kwestie van toekenning van grond voor publieke en algemene doeleinden en achtbare leden moeten hun diskussie daartoe beperken. Diskussie met betrekking tot algemene administratie van het Departement kan niet worden toegelaten. Daarvoor zal later volop gelegenheid bestaan. Daarom verzoek ik achtbare leden om de bespreking te beperken tot de speciale post.

Ons weet nie wat ’n spesiale pos is nie. Ons is besig te diskusseer oor die aankoop van gronde in die algemeen. Ons het nog nooit die informasie gekry wat die spesiale pos is. Dis hier ’n algemene pos waarvir £10,000 gevra word en ons wil graag weet wat die pos is.

Ek dink, die edele lid verstaan nog nie, dat die spesiale pos van £10,000 elke jaar op die Begroting Kom. Dit word genoem “algemene doeleindes,” maar dit beteken nie grond voor nedersettinge nie. Die pos is vir publieke werke. As b.v. ’n polisie stasie nodig is, dan val dit onder die pcs. As die diskussie in die algemeen toegestaan word, dan sal dit dage duur en daarvoor bestaan geleentheid by die algemene bespreking van my Departement.

Achtbare leden zijn natuurlik gerechtigd om te diskusseren over zaken in verband met de post.

Ja, wat ek wil weet, of liewer wat ek die edelagbare die Minister aan die hand wil gee is, dat die Minister baie sorgvuldig moet aangaan hoe die pos te spandeer. Ek wil b.v. net iets sê oor die aankoop van die gebou vir poskantoor in Bethal. Die Regering gaan heen en koop die gebou vir £2,500—maar dis absoluut ondoelmatig vir die doel. Ek wens dat in so ’n geval die Minister eers ondersoek instel waar om die poskantoor te plaas en die planne maak om die poskantoor in te rig.

In verband met die aankoop van geboue en grond deur my Departement, wil ek sê, dat dit ’n baie moeilike punt is en dat virsigtig te werk gegaan moet word. As die publiek te wete kom, dat die Regering ergens aankoop wil doen, dan gaan dadelik die mark op. Die edele lid kan dan ook nie verwag, dat ons eers gaan publiseer wat ons gaan doen. Die ander dag het ons in Zoutpansberg ’n plaas gekoop: Ons het iemand daarnaartoe gestuur en hy het as ’n smous gekom. Hy het die plaas baie goedkoop gekry, want die mense het nie geweet dat hy vir die Regering kom nie. Daar het ’n storm van verontwaardiging opgegaan, dat die Regering op die manier gehandel het. Ek het brief op brief van die mense daar ontva-ng en seifs die banke het geprotesteer en het gevra “is dit ’n waardige manier vir die Regering om land te koop?” Dit toon die moeilikhede waarmee die Regering moet karnp. Dadelik as die publiek weet, dat die Regering betrokke is gaat die pryse op. Ek moet agente of iemand stuur om land te koop.

Die Departement moet eers uitstuur om die beste plek te vind.

Die edele lid vra vir my om eers uit te stuur om die beste plek te vind.

Die Departement moet sien waar die beste plek is.

Ja juis. Ek handel op die best moontlike manier. Ons vra vir die magistraat of ons stuur ’n lid van die Departement van Publieke Werke. Ons kry die best moontlike informatie. Dis moontlik, dat ons foute maak, dis moontlik, dat ons dieselfde foute begaan as die publiek. Ek sê nie dat ons onfeilbaar is nie. Enig persoon wat met grond en land te doen het sal foute maak en ons het fonte begaan in die verlede en, ek is bang, ons sal in die toekoms ook foute maak daaraan twyfel ek glad nie. Met betrekking tot hierdie post, die polies in Johannesburg wil op ’n erf op Marshall Square bou en na ’n ondersoek het ek die land gekoop.

Ek wil dit sê. Daar is die Land Bank aan die een kant en die Departement van Lande aan die ander kant, en men: kry een waardering van die een en ’n verskillende waardering van die ander, en die eienaar self en die afdelingsraad het weer ’n ander waardering. Ten slotte weet men nie waar men is nie. Ek is by die Direkteur van die Land Bank gewees en ook by die betrokke mense in die kantoor van Lande gewees en het hul gevra ooreen te stem aangaande die gemiddelde prys van grond, dus sal dit goed wees as mens tot ’n ooreenkoms kan kom want die posiesie vandag is baje moeilik as men ’n boedel moet vereffen—heef men glad geen basis waarop hy kan gaan en as men by die Meester van die Hoog Geregshof kom is hy ontevrede omdat die waardering lager is as die vorige koopprys. Ek meen, dat die Departement van Lande en die Land Bank meer of min tot ’ir ooreenkoms behoor te kom en behoor te sê wat die gemiddelde waarde is van land in ’n distrikt. Dit sou die beste manier wees om die saak te behandel. Wat betref die aankoop van land, ek beaam wat die Minister gesê het. Dis nie wenselik om uit te basuin, dat die Regering land wens te koop want as dit gedoen word, dan sal die Regering meer moet betaal as iemand anders. My raad is, dat die Regering baje voorsigtig te werk gaan voordat hul koop.

Die idee van die edele lid sou goed wees as dit gedoen kon word, maar ek is bang dat die Europese sisteem nie gevolg kan word. Soos dit in Engels gesê word “land valuation is not an exact science”, en dis onmoontlik om ’n vaste basis te stel vir land valuatie. Daar is so baje plaaslike kondities dat dit onmoontlik sou wees om ’n stand van sake te kry soos gewens deur die edele lid vir Prieska (de hr. Coetzee).

Vote put and agreed to.

On Loan Vote F, “Local Works and Loans, £23,000”,

Dit skyn vir my toe, dat dit ’n nieuwe pos is, wat verlede jaar nie op die Begroting het verskyn; Ek sou wens ’n uitleg te kry van die Minister. Hoekom is dit op die Additionele Begroting en nie op die eerste Begroting nie?

Die pos is op die gewone Begroting. Die edele lid sal dit vind as hy op die gewone Begroting kyk.

No. 3 is an addition to the loan given to the University of the Witwatersrand last year in order to enable it to make a commencement of certain buildings. The University of the Witwatersrand has been occupying up till recently certain buildings which stand near the station in Johannesburg. These buildings have been bought by the Railway Department for the extension of the Johannesburg station, and in connection with the transfer of that property the Treasury gave an undertaking that they would advance to the University a certain amount of money for the purpose of enabling them to transfer to their new site. The buildings are now going on, and one block consisting of the Arts and Science classrooms was provided for on last year’s estimates. The buildings are being carried on by a contractor who is on the spot, and the University authorities estimate that they will be able to save an amount of £20,000 on the block which is now nearing completion. They now wish to use that saving in order to start the next block, so that the contractor may be able to use the plant he has on the ground and thus there will be no break in the continuity of the building operations. Owing, however, to Treasury regulations, a fresh vote has to be taken for this new building in order to enable them to make a start this financial year. No. 4 is an advance to the Transvaal University College, Pretoria, so as to enable them to remedy the damage caused by a fall of hailstones there.

While having no opposition to the Vote, I think the Committee should have an explanation from the Minister as to the saving. £410,000 has been saved on this Vote, and under “works” are included the building of schools and universities, and I would like to have a statement from the Minister detailing as to how he has saved this £410,000. If it has been saved by not developing the schemes which were passed by this House last year, I consider it is not a question of saving the money or a question of not spending the money for the purposes for which it was voted, but for the reason of covering up expenditure under different heads. I think the House has a right to know from the hon. the Minister why he has come before this House stating that he is saving this money, when he is not going on with the work that money was voted for last session.

That is a most interesting question, but is one which I am unable to answer. The Vote for works and loans does not deal with my Department at all. I understood from the ruling of the Chairman, a few moments ago, that hon. members could not raise a question on the whole of the Vote, but were confined to particular items on this estimate. I can only answer for loans advanced to universities and university colleges, and they are paid out by the Treasury as soon as they are required by the universities concerned. As soon as they want the money they apply for it and get it. So if there is any saving in these loans it is due to the officers of the universities concerned, not to the Government.

I think I have had a little experience in regard to this matter, and I can say it is not the fault of the smaller bodies, but we are always hindered from getting on with the work agreed to by Parliament, and what do we find? We find that the Ministers concerned retard anything we want doing when the money has been voted for it. I protest when money has been voted by this House for any specific work and the Minister neglects pushing on with that work and fails to fulfil the promise he has made in this House. We feel that if this money had been expended it would not only have fulfilled the duty for which it was voted, but it would improve the conditions which exist in this country at the present time. It is chiefly due to the apathy of Ministers that there is so much unemployment throughout the country. No Minister has a right to ask for extra votes for new works unless he has given an explanation as to why his promises are not fulfilled in regard to former votes passed in this House. I know from experience that they do not do it, and I make bold to state that in numerous other instances, apart from those which I am aware of personally, definite promises halve been broken, and I refuse to vote for this money unless I get a specific reply from the Minister why former votes agreed to by this House have not been carried out.

What is the use of my giving the hon. member a reply if he refuses to accept it? He may speak as to his own experience, but I will tell him this, that out of the money voted for loans for universities and university colleges, every penny has been spent, and the hon. member can believe that or not, as he likes.

There are other matters we are dealing with apart from Universities. [An Hon. Member: “We are only dealing with Universities.”] Mr. Chairman, I did not know there were other chairmen here besides yourself. I think that you are quite capable of carrying on the duties of the Chair without other members chiming in. I have been on other bodies besides Parliament, and unless I get a satisfactory answer as regards the saving of this £400,000, not only myself but thousands in this country will not be satisfied by the answer given by the hon. the Minister.

Vote put and agreed to.

On Loan Vote G, “Land and Agricultural Bank, £300,000”,

Ek wens net ’n vraag te stel aan die Minister van Finansies in verband met die Levende Have Ko-operatieve Vereniging, wat kortelings opgerig is—ek wil weet of hul net toepasselik is op sekere distrikte, en indien so, op welke distrikte. Ek het gehoor, dat ander distrikte aansoek gemaak het vir sulke lenings, maar dat die antwoord was, dat hul net in sekere distrikte opgerig is. Waarom is dit?

Die vraag is in byna elke distrikt geopper en daar is aanvraag gedoen by die Eerste Minister en die vraag is gestel “waarom is daar ’n begin gemaak net alleen in Lichtenburg en ander distrikte.” Daar is groot noodsaaklikheid in die Vrystaat om die Levende Have Ko-operatieve Vereniginge te kry, maar die antwoord was, dat daar nie plan bestaat om dit in ander distrikte uit te voer, en net alleen daar waar die Minister van oordeel is, dat dit noodsaaklik is. Dis ’n baje belangryke kwessie en die Vereniginge kan groot hulp verskaf. Dit is gesê, dat die publiek nie genoeg hulp en bystand gee aan arme blanke. Hier is ’n geval waar die publiek op elk moontlike manier wil help, so lank as die Landbank net die geld wil leen. Ek wil sê dat enig bedrag hier aan die post gevoeg vir landbou ons voile steun sal hê. Dit doet ons goed om te sien dat daar geld verskaf sal word vir die Landbank. Maar ek wil die Voorsitter vra of ek net een vraag aan die Minister kan stel oor die Landbank?

’n Vraag, ja.

Kan die Minister my vertel waarom die Landbank in die geval van boedels, of waar boedels gelikwideer word, die kurutor van die boedel nie die geleentheid gee om die land te verkoop. Die boedel sou dikwals op die manier van bankroetskap gered kan word. Daar was ’n geval in my distrikt nou kort tydje gelede, dat ’n persoon insolvent het gegaan, maar sy boedel het van insolventie gered kan word. Die Landbank het geadverteer en het iedereen meegedeel, dat die plaas op 15 Desember verkoop sou word—net toe iedereen op die Dingaansdag fees was. Sodoende het die Landbank sy geld gekry maar elk ander krediteur het na die maan kan loop. As dit nie gedoen was, dan sou iedereen sy geld gekry het. Meen die Minister dat dit die korrekte metode is? Ek weet dat die Wet dit sê, maar ek glo, dat dit in praktyk nie reg is nie.

Onder die 1921 amendement van die Land Bank Wét is daar voorsiening gemaak, dat die Landbank sy eie geld kan leen. Ek sal bly, wees as die Minister ons informasie hieromtrent kan gee. Is dit vir die Bank moontlik gewees om veel geld onder die Wet te kry? En teen watter rente? Is dit ’n verbetering van die Landbank Wet?

Ek wens die Minister net ’n vra te stel. Ons voel, dat die toename in die Begroting vir die Landbank baje welkom is, viral met die oog op die toestand van die boere. Ek dink, die Regering is op die hoogte van sake gebring wat die binneland betref, en ek wil nou weet of die Regering voorsiening sal maak om voldoende fondse op die Begroting te plaas vir die Landbank?

Wat is voldoende?

Wel, as die Direkteur van die Landbank om ’n bedrag vra, sal die Minister dit dan gee?

Dit hang daarvan af hoeveel hy vra.

Dan wil ek dit vra—het die Regering ooit ’n enkel pennie verloor deur die Landbank, en indien nie, waarom is die Regering dan bang om geld te gee aan die Landbank? Het die Regering nie geld uit die Landbank gemaak nie? Het die Regering tot nog toe nie winst uit die Landbank gemaak nie, en as dit so is, waarom is die Regering dan nou bang om verder te help? Is dit nie ’n goeie geldbelegging nie en besef die Minister dan nie dat deur middel van die Landbank duisende boere gered is van insolventie? Gaat die Regering nou weer meer arme blanke maak, of sal die Minister sien, dat daar geld verskaf word om die mense op die land te hou? Ek is seker, dat die Direkteur van die Landbank maar al te bly sal wees om die geld te kry, en die boere, wat die ruggegraat van die land is, sal deur die geld gered word. Ek vra in alle ernst—gaat die Regering toelaat, dat die boere van hul land afgedryf sal word of gaat hul die geld verskaf? Dit spyt my, dat ek moet verskil van my edele vrind die lid vir Pretoria Distrikt (Zuid) (Gen. Muller). In die begin was dit goed om ’n beperking van £2,000 te hou, maar die Landbank het sy bestaan sover geregtverdig en vandag is dit ’n groot installing en ek sê, dat mense wat ogenskynlik groot boere is, nou bedreig is met insolventskap. Daardie mense kan gered word, maar met die beperking van £2,000 kan hul nie gehelp word nie. Ek maak ’n beroep op die edelagbare die Minister om die beperking weg te neem en ek gloo, dat daar maar baje weinig lede van die Huis is wat nie met my in sal stem, dat die tyd gekom is, met die oog op die toestande van die land, dat die Regering die stap behoor te neem.

We have asked for an explanation from the hon. the Minister, and I think the Committee is entitled to a full statement from him.

The item of £300,000 appears in the supplementary estimates as an “Addition to Funds of the Bank in terms of Section 20 (1) (c) of Act No. 18 of 1912”. On reference to that section I find that the funds at the disposal of the Bank shall consist of (c) such further moneys as Parliament may from time to time by appropriation authorize the Minister to pay to the Bank as part of its funds. From this I conclude that the Minister had no right to anticipate the authorization of the House. The hon. member who has just spoken blames the Government for not advancing more money to the Land Bank. If I were a farmer I should have acclaimed the action of the Government. The hon. gentleman is desirous of having the law altered so that a larger sum than £2,000 as mentioned in the 1912 Act could be advanced on loan. In 1912 it was distinctly understood that the assistance should be given to the small farmer because the wealthier farmer could obtain financial assistance from the existing institutions such as the South African Mutual, etc., I should like to know from the Minister what is the total amount of the capital of the Bank at the present, and what amount has been advanced therefrom to mortgagors? I am of opinion that we are not getting from mortgagors the rate of interest that the Government is paying for borrowed capital.

Ek is bly, dat die Regering die bedrag vir die Landbank vermeerder het. Tot nog toe is daar nie ’n enkel pennie verloor. Die Landbank werk hard, maar die fondse is te klein en die gevolg is, dat nie al die boere wat hulp nodig het, hulp ka,n kry nie. Ek hoop, dat die Minister die jaar minstens een miljoen pond op die Begroting sal set, viral met die oog op die feit, dat nie ’n pennie verloor is nie. Al die boere behoor in staat te wees hulp te kry. Die rente van die Landbank is veel billiker as die van ander instellings. Ek stem in, dat ’n boer wat ’n groot kapitaal het nie na die Landbank behoef te gaan nie, maar die klein man moet. As die Landbank genoeg geld had, dan sou die groot man dit ook kan kry, maar nie as die Bank nie genoeg geld het nie, want dan sou die klein man sy lenings nie kan kry nie. Ek is daar voor, dat die ou bedrag van £2,500 ingeset sal word as die beperking.

Ek wil net sê, dat die Regering die geld nie aan die Land-Bank gee teen ’n laer rente dan wat die Regering self betaal. So ver as ek weet maak die Regering ook nie geld uit die Landbank nie. As daar ’n profyt is, dan blvf die profyt in die reserve van die Bank. Ek hoop, dat die jaar, as die Direkteur hier is, voorstelle gemaak sal word in verband met die reserve fonds. Die fonds is opgemaak deur boere en Ko-operatieve Vereniginge en is in die hande van die Bank. Ek wil daar maar net op wys, dat die bedrag wat nou op die begroting voor ons staan, reeds gespandeer is en dit sal ons nie help nie om dit te bespreek. Maar ons praat hieroor om dit aan die Minister duidlik te maak, dat dit die wens van die Huis is dat die Landbank voorsien sal word met veel groter fondse as sover die geval gewees is. Ons weet dit sal nie help nie om oor hierdie post te praat, maar ons wil daar by die Regering op aandring, dat wanneer hul die lenings begroting opmaak, daar ’n groot bedrag beskikbaar gestel moet vir die Landbank om die landelike bevolking te help. Dis waar dat dit een van die weinige instellinge is waarvan ’n sukses gemaak is, en dis toe te skrywe aan die goeie administrasie van die Bank en die goeie werk van die voorsitter van die Bank. Maar daar is net een opsig waar beter werk gedoen kan word. Daar is mense in die Transvaal wat in moeilikhede verkeer ten gevolge van mis oost en andere oorsake. Hul het miskien verbande op hul land en as hul die rente nie kan betaal nie, dan word hul land verkoop. Dan kom hul by die Land Raad, en die raad sal dan miskien land vir hulle koop, en die raad betaal £80 vir elke £100, en die man betaal £20. Is dit nie beter nie om die mense op tyd te help en om hul in staat te stel op hul land te bly? Dis maar net in buitengewone omstandighede dat die Landbank oor 50 persent van die waarde van die land gaan—en dan is die Landbank baje konservatief in hul valuatie van die waarde van die land en miskien is dit maar goed ook. Anders sou daar miskien groot verliese gewees het. Maar ek wil sien, dat die Bank in staat sal wees vroeger tot hulp te kom van die mense. Ek wens te sien, dat die funkties van die Landbank uitgebrei sal word, en die fondse vergroot. Daar behoor voorskotte gegee te word aan mense wat op tyd gered kan word. Ek hoop die Minister sal sy ernstige aandag aan hierdie kwessie skenk. Ons kan nou niks in die saak doen nie, maar die Minister, wanner hy sy leningsbegroting: indien, moet sien, dat daar groter bedrage beskikbaar gestel sal word vir die Landbank, viral in die Westelike Transvaal en ander dele waar swaar verliese gelij is deur die sprinkhaan plaag.

Ek het my nou tog werklik verbaas oor die edele lid vir Yon Brandis (de hr. Nathan).

Maar ken die edele lid hom dan nie?

Ja, maar hy het al jare lank in die Huis gewees en mens sou verwag, dat hy tenminste ’n klein bietjie ondervinding sou het van die landbou toestande van die land. En nou kom hy hier en hy sê, dat daar lede van die Huis is wat tot die gevolgtrekking gekom het, dat die Landbank nou stadig aan genoeg geld het gekry—dis ’n raaisel vir my hoe hy dit kan sê. Ek kan dit nie begryp nie. As die edele lid iets afweet van die toestande van die platteland, van ons platteland, dan sal hy besef, dat ons oneindig meer kapitaal vereis vir die ontwikkeling van die land voordat ons kan produseer wat ons behoor te produseer en voordat ons ’n behoorlike bevolking kan dra. Die edele lid is ’n stedeling en dit skyn vir my dat sy roep is “ons wil die ding doodmaak.”

No.

Wel, dit skyn dat die stedelinge nie bereid is geld te spander op die platteland. As die edele lid deur die verslag van die Kommissaris van Inkomste-belasting wil lees, dan sal hy sien waar die welvarende deel van die volk is. Nie op die platteland nie, maar in die stede. Ek sal hom een punt gee. Ek het hier die verslag van die Kommissaris van Inkomste-belasting voor die jaar 1921-22. Ons kan kyk wat die toestande van die boere bevolking is vergelyk met die toestande van ander industriën in die land. In 1921-22 was die inkomste van die boere bevolking, wat betref individuële inkomste, £3,154,000. Dit was voor die hele Unie, terwyl die inkomste van die advokate en prokureurs £1,469,000 was. En dan praat daardie lid. Hoeveel advokate, hoeveel prokureurs is daar vergelyk met al die boere, en die advokate en prokureurs het belasbare inkomste van £1,469,000 teen £3,154,000 van die boere. Dit behoor te bewys in wat behaggelike toestand die boerebedryf is. Ek stem in dat ons meer geld aan die Landbank moet gee. Laat my toe dit te sê, dat die £1,469,000 van die advokate en prokureurs in gevaar is as die boere kondities nie beter gesteld is as hul nou is. Die boer is die ruggegraat van die land; laat die edele lid help om hom so te hou. Boere het hul best gedoen, maar hul het met groot teenspoed te kamp. Daar is droogtes, daar is sprinkhane en ander peste. Die edele lid moet onthou, dat die boer groot kapitaal vereis; hy moet vir sy land betaal, hy moet die land bewerk, en hy vereis Kapitaal om die land met beeste te voorsien—en wat kapitaal vereis die advokaat of prokureur?

He requires his head.

Die edele lid sê “sy kop.” Die boer het nie allenig sy kop nodig, maar hy het ook geld nodig. Die soort van pratery van die edele lid pas nie hier in die Huis. Laat ons help om die land te ontwikkel. Die land lê onontwikkel. Ons het baje meer geld nodig, en ek maak ’n beroep op die edele lid om te help in die ontwikkeling van die land.

Ek stem in met lede dat ons genog geld moet kry vir die Landbank sodat applikante nie teleur gestel behoef te word nie. Die Minister het gevra hoeveel is genog. Verlede jaar het ons £500,000 gestem. Soals die Minister sal weet is dit nog nie genog nie. Hy weet dit self. Ek dink dit is wenslik om die beperking van £2,000 te vermeerder tot £2,500 want £2,000 is nie genog nie vir ’n vooruitstrewende boer. Daar is mense wat baje meer nodig het. Verlede jaar toe die kwessie van die oplossing van die arme blanke vraagstuk onder oorweging was, het ek gesê “gee meer geld aan die Landbank”. As die Landbank geld het, dan kan hul voorskotte maak om die arme boere op die land te hou.

Ek wens die Minister te vra, met die oog op die feit dat die finansiële druk op die platteland baje swaar is, of hy van plan is hierdie jaar ’n groter bedrag op die Begroting te plaas vir die Landbank dan vroeger. Ek wil sê, dat as hy dit nie doen nie, dat dan die toekoms baje donker lyk vir die platteland, want as die Landbank hul nie kan help nie, dan kan niemand hul help. Maar as hul gehelp kan raak, dan sal hul deur die moeilike tyde kan kom. Maar anders sal honderde hul land verloor. As die Minister genog geld kan verskaf dan kan die mense gered word; hul kan dan geld leen. Die land het goeie waarde en die mense sal in staat wees sodra die droogte cor is om goeie oeste te maak en die geleende geld terug te betaal. Daar sal baie mense wees wat hulle grond sal moet verkoop vanjaar, die Landbou-Unie bly aandring op afskrywing van die voorskotte aan die ko-operatiewe verenigings. Daar is baie mense wat in die ko-operatiewe verenigings gegaan het in 1921, toe die produksie nog so hoog was en daardeur is baie van die mense vandag nog geld skuldig, die ko-operatiewe vereniging het een te groot voorschot gegee, niemand wis dat pryse so gou sal val. Nou as die Landbank hulle nie tegemoet kom, dan is daar baje van hulle wat die groot somme nie kan betaal nie. Ek wil nou die edelagbare die Minister van Landbou vra of hy nog hierdie sessie die Wet, wat hy belowe het, wil indien. As dit nie gebeur nie dan sien ek die gevaar, dat daardie mense absoluut geruineer word. En ons kan nie nog toelaat dat meer arm-blanke word nie. Ons moet probeer die mense op die land te hou, want as hulle eenmaal na die stede of dorpe kom, dan wil hulle nie weer terug na die land. Die boerdery is te wisselvallig. Ek hoop daarom dat die edelagbare die Minister baje aandag aan die saak sal gee.

Sedert twee daë sit daar ’n Kommissie wat al die tyd besig is om planne te maak en te sien wat gedoen kan word om die Suid-Afrikaanse boerdery te red. Die enigste middel is om die posiesie van die Landbank te versterk. Daar is twee dinge in verband met die Landbank wat gedoen kan word. Die eerste is, dat die grens van 60 persent voorskotte, wat gegee word aan grondeienaars, verander moet word. Mense wat van buite kom en niks het nie, word gehelp met 80 persent, maar die man wat grond besit kan maar net 60 persent kry. Waarom die onderskeid gemaak? Ek het ’n geval in my kiesafdeling waar ’n man grond gekoop het in die duur tyd, die waarde van die grond het geval, maar tog is die man saam met sy grond nog £2,200 waard. Nou kan die Landbank hom maar ’n verband gee van £1,000; as hulle bietjie oor die grens kon gaan, maar net £200 by sit dan sou die man die grond kan hou. Nou het hy applikasie ingedien om onder die Settlaars-skema op die land te kan bly. Onder die skema sal dit £2,500 kos om hom weer op die grond te sit. Wat in aanmerking geneem moet word is die karakter van die persone waarmee men te doen het. Dit word gedoen met die mense wat nuut inkom en 80 persent kry. Waarom nie dit ook toegepas op die mense wat grond besit en hulle ook te help tot 80 persent? Dit sal baje boere help en op die land hou. As men dieselfde man, wat ek net genoem het, over ’n jaar nou gaan soek, dan sal men hom kry in die agterbuurte van Johannesburg en sy plek is leeg. Die man met sy hele famielie is geruineer. Ek sê, waarom nie die mense ook: te help met 80 persent? Maar, Mnr. Speaker, die rede waarom al die dinge aangaan is ook dat daar geen werk op die platteland is. Die posiesie is dat vandag deur die Landbank nie gehelp word die man wat die meeste die hulp verdien, maar die man wat van buite daar kom. Die twede ding is, dat die limiet van £2,000 moet opgehef word. Ek dink dis die wortel van die kwaad van die arm-blankevraagstuk. Ek moet die Huis sê, dat ek verbaas is na ek gehoor het wat die toestand is in die Vrystaat en in die Westelike Transvaal. Ek weet van ’n man wat met sy motorkar gery het en wat voor laaste jaar 15,000 sak mielies geproduseer het, maar omdat hy nie genoeg werkende kapitaal het nie, is hy vandag delwer in die diamantmyne. [Een Edele Lid: “Hoe is dit moontlik?”] As die edele lid net ’n bietjie ondervinding had van die moeilikhede van die boer, dan sou hy weet hoe dit moontlik is. Ek het die laaste jaar driemaal lusern gesaai, of wel 6,000 lbs. saad en ek het nie een enkele plant daarvan gekry nie. As hy ’n bietjie die ondervinding opdoen, dan sal hy weet wat dit beteken. Ek sê baie boere kan gered word as jy gaan help op die twee maniere deur my aangegee. As die man wat sommer uit die lug kom val, op die vier-vyfde stelsel gehelp word, waarom dan nie die grondeienaar nie? En die ander ding is die opheffing van die beperking van £2,000.

Ek wil graag die Minister iets vra in verband met die verkoping van grond op eksekusie deur die Landbank. Waarom word die grond nie verkoop in die distrik waarin dit lê nie? As b.v. in Pietersburg iemand bankrot gaan, dan hou die Landbank die verkoping in Pretoria, en dit nie alleen, maar die verkopings is net in hande van een afslaër, die firma Dyer & Ko. Ek verstaan dis net die geval in die Transvaal, maar nie in die Vrystaat. Dis in die belang van die Bank en van die eienaar dat die grond verkoop sal word in die distrik waarin dit le. En waarom net een afslaersfirma al die voordelë daarvan te gee? Die verkoop voorwaardes bevat bowendien die bepaling dat die koper die kommissie betaal en hulle kry dus met eens hul geld. Die posiesie is dat die firma Dyer & Ko. bevoordeel is bó die res. Dan wril ek he dat die boer meer tyd gegee word om sy grond terug te kry. Die Landbank wag nie eers tot ’n kurator aangestel is nie. Dikwels sal die boer na die insolventskap miskien nog planne kan maak om weer in besit te kom van sy grond, maar as die grond verkoop word in publieke veiling in Pretoria, dan is daar nie die minste hoop vir die boer nie. Dan nog iets in verband met paaiemente en rente wat betaalbaar word aan die Bank. As sulke paaiemente nie voor ’n sekere tyd betaal is nie, dan stuur die Landbank ’n aanskrywing aan die boer, dat as hy nie voor ’n sekere tyd betaal, sal sy eiendom verkoop word. Nou weet ek wel dat nie so gou uitvoering daaraan gegee word, maar die boer weet dit nie. Hy gaan heen en verkoop sy beeste al kan hy nie ’n behoorlike prys daarvoor kry nie; hy verkoop: selfs sy landbougereedskap. Ek dink daar behoort ’n ander manier van kennisgewing te wees. Verder behoort die Landbank voldoende fondse te he, sodat daar meer gedoen kan word. Die private banke druk maar op en verkoop, en die enigste redding vir die boer is die Landbank om hom tegemoet te kom; daarom moet die Bank voldoende fondse hê, en ek hoop dat die Minister op die volgende Begroting voldoende fondse vir die Landbank sal sit. Die Landbank kry nie eers die mieniemum van fondse wat hulle aanvraag nie.

Ek wil graag ’n bietjie van de Minister van Finansies weet wat hv van plan is omtrent die nuwe Landbank Wet wat betref Artikel 7. Ek het die saak laaste jaar onder die aandag van die edelagbare die Minister gebring, maar niks is sover gedoen nie. Daar is ontevredenheid en ek dink dis ook nie reg nie. Daar is b.v. die Springs-kooperasie. Toe die opgerig is, het baie lede hulle aangesluit, maar deur sekere moeilikhede het die aantal lede terug gegaan en die lede het volgens die ou Wet bedank en was geregverdig om te bedank. Maar die bestuurder van die Landbank het gemeen, dit was nie reg nie en ’n hofsaak daarvan gemaak. Dit het voor die hoërgeregshof gekom en ’n sekere Mnr. Smit het vir die mense die saak opgeneem as ’n tessaak. Die uitspraak was ten gunste van Mnr. Smit, en in die tyd gaan die Huis heen en ’n nuwe Wet word gepasseer. Die Wet het deur die Huis gegaan sonder dat ons geweet het wat die bedoeling van Artikel 7 is, waardeur die Wet terugwerkende krag het op die mense, wat voor die Hof gelyk gekry het. Daar het toe ’n appêl-saak in die Hof gewees nadat die Wet deur die Huis was en toe was volgens die nuwe Wet die uitspraak teen die mense. Ek het self die bestuurder gaat sien en hy het gesê, dat volgens die nuwe Wet die beslissing ten faveure van die Landbank is. Ek dink dis baie onregvêrdig. Die mense sal op die manier die vertroue van die Landbank gaan verloor. Die spesiale artiekel in die Wet van terugwerkende krag is nie billik nie en het die mense in moeilikheid gebring. Ek wil baie graag van die Minister weet wat sy opienie is.

I must, in courtesy, answer some of these points put to me. The sum of £330,000, which appears under this Vote, is not entirely made up of amounts simply voted to the Land Bank for ordinary purposes. For ordinary purposes there is an additional £100,000; for grants to agricultural credit societies there is another £100,000, and the remaining £130,000 is a special advance to the Land Bank for the reconstruction of the Umfolosi Co-operative Society. That makes the £330,000. With regard to the question asked by the hon. member for Frankfort (Mr. J. B. Wessels), the idea of this new arrangement, which I am sure the hon. member approves of, was to find one method by which people in necessitous circumstances, owing to the depression and conditions which we have had recently, could be assisted by the Land Bank without any new legislation being required. The origin was not just to help such societies all over the country, it was intended especially for the relief of specially necessitous districts. That was the intention with which this idea, was started—certain places only were specified. In the case of Vrede it has been applied there. At all events, we thought the circumstances justified that extension, but hitherto, and I think very wisely, the Government has not merely made it a matter of general application to every district in the country. With regard to the Land Bank, I want to say that the Land Bank was instituted, not that it should become a universal loan agency for the whole Union to enable farmers to borrow money at a cheap rate of interest. On that basis you would very soon have an outcry from other sections of the community to know why money should not be provided for them to get their loans at a cheap rate of interest. It was started in order to enable these small farmers, the poorer classes of the people, the smaller man, to get money advantageously from the Land Bank. That is a principle now, but it seems to me that some of my friends on both sides of the House want to depart from that principle.

dissented. ‘

You have, in the first place, what has been suggested by some members here, that we ought to abandon that top limit of £2,000, that you ought to let the Land Bank advance more than £2.000. Well, I must say that, as I am advised at present, that limit of £2,000 is a very generous limit. When a man wants more money than £2,000, he cannot be in such a, position that he cannot go and get it from where everybody else has to get it. He cannot be such a poor farmer, or a small farmer needing help from the State. Your £2,000 limit is a wise one, if you let it go higher you will simply have to provide unlimited funds. There is another suggestion, and I am surprised to hear that it is supported by my hon. friend behind me, the member for Wodehouse (Mr. Venter). It is really quite heretical. We are all proud of the fact that the Land Bank has not lost any money; the operations have been wisely conducted, and hitherto there has been no loss. The idea that the State is making a profit is an illusion. That does not take place, but there has been no loss. Now, the hon. member says: “Why do you not allow them to advance on mortgage of landed property more than sixty per cent, of the value of the land”? If I were to agree to that, I would at once strike at the root of the Bank’s security. One of the reasons why the Bank has maintained its position and has not lost money, is because it has acted very wisely in regard to the percentage limit in advances upon the mortgage of landed property. But, Mr. Chairman, the Land Bank goes much further than any other institution does in that way. You will not find many institutions which will willingly grant you a mortgage on landed property of more than 60 per cent.

dissented.

If they do so, they do not conduct their business wisely.

That is a different thing.

To advance at 60 per cent. is a liberal margin when you have to consider security. My hon. friend has made a great mistake there. He says we allow the settler under a different law to have advances to him of four-fifths of the value of the land to be put on, and that we should also give up to 80 per cent, to others. Imagine the position—

I never said anything of the kind.

I mean my hon. friend behind me, the hon. member for Wodehouse (Mr. Venter).

I beg your pardon.

He says why should we not also in the case of the man who wants money from the Land Bank on mortgage on his property allow him 80 per cent. I wonder how many members in this House really favour that proposal? It is revolutionary; it is absurd. You would at once plunge the bank into financial disaster if you were to do that. You cannot do that sort of thing,’ and hon. members must be reasonable about these matters otherwise the Land Bank will get into a very unsatisfactory condition. In regard to the supply of funds it is a very difficult question indeed to know to what extent the money should be supplied. It is not unreasonable to ask that there should be sufficient funds to meet all cases under the Act, but at the same time you must bear in mind the length to which we have already gone.

Business suspended at 6 p.m. and resumed at 8.13 p.m.

Mr. Chairman, when the Committee rose I was dealing with the system of supplying funds to the Bank. One quite recognizes the demand that there should be sufficient funds to meet all applications. I do not want hon. members to think that I take up a hostile attitude about that, and I hope we need not carry on a controversial discussion on the subject. I quite understand the feelings of the House on it. On the other hand, we cannot be expected to give advances without limit. If I tell hon. members what has been done and what the present position is, they will see that the Government is not really liable to so much criticism as some seem to think. The capital of the Bank, which is provided by funds voted by Parliament, is about 7½ millions. There is not a bank in South Africa—there is not a combination of banks in South Africa—with a capital like that. The commercial banks put together have not that. They have in interest—I do not know the exact figure—but I believe that the interest is approximately in the neighbourhood of 1 million—quite apart from any amount we vote. By some recent legislation it is provided that they can get funds of their own apart from that given by the Government, for seasonal demands of the farmers for agricultural produce. I was asked by an hon. member if that had proved successful. As far as I know it has. The Land Bank has met us on this point, and I believe is carrying on the business successfully. The Land Bank has advanced on mortgages on landed property, since 1912, to farmers of the Union, 12 millions sterling. You cannot say that we are not trying to meet the position and are not doing something substantial. We have advanced 12 millions—[An Hon. Member: “But a lot of that has been repaid.”] I do not say there is 12 millions out to-day, that they have been able to finance 12 millions sterling for the current year. We have voted in addition to the 1 million, their own income, and that borrowed for seasonal demands, £830,000.

Ek het nog geen antwoord gekry op ’n vraag, welke ek die Minister van Finansies gestel het nie.

Die edele lid sal hom herinner dat sedert onse sitting opgebreek het, was ek weg en ek is ongelukkig nog nie in die posiesie om die gegewens vir ’n antwoord te kry nie, maar ek sal die nodige informasie kry, want ek wil graag ’n korrekte antwoord gee.

Ek sal bly wees, want ek sal net een geval noem; die Landbank het ’n lasbrief uitgevaardig teen ’n man en toe die balju daar kom om dit te doen, bevind hy dat die waarde van die grond minder was as die verband. Die Bank het daarop onder die gewone Wet die man se goed laat opskryf en hom uitgeroei. Ek wil graag hieromtrent noukeurige informasie hê.

Daar is baie dinge in wat die Minister van Finansies gesê het, waar ek nie mee saam stem nie of anders kan ek hom nie volg nie. Hy sê dat 1,000,000 is die rente van die Landbank en dit moet dus rente wees op die 7½ miljoen kapitaal. Dit kan wees dat dit rente plus terugbetaalde kapitaal is, maar rente alleen kan dit nie wees nie. Dan sê die Minister dat die kapitaal van die Landbank is 7½ miljoen pond, meer as wat al die Handelsbanke saam besit; maar dan moet die Minister by sê dat die ander banke nie alleen hulle eie geld het nie, maar ook die fondse, wat deur persone in besighede by hulle belê is en dat hulle sodoende ’n grote bedrag het waarmee hulle die mense kan help. Ek wil ok daarop wys, dat laaste jaar, ongeveer 14 daë voor die eleksie daar ’n besluit van die Regering bekend gemaak werd, ten effekte dat mense wat huise op die plaas wil bou, £250 van die Regering te leen kon kry op hulle grond, onverskillig of die onder verband was of nie, solank as die net vir ’n bywoner bedoel was. Dit word gesê dat dit geen Landbankgeld is nie, maar geld welke die Regering sal oorhandig en dan onder die Land-bank gekontroleer sou word. Waar word vir die geld voorsiening gemaak; is dit later terug getrek? Mense het aanvraag gedoen vir die soort geld en daar is baie rooi lintjies waarmee hulle te doen het voordat hulle die geld kry, maar ons moet aanneem dat hulle dit tog gekry het. En ek wil nou weet waar is voorsiening gemaak vir daardie geld? Dan is daar die £100,000 wat tans gegee is vir die gewone doel van die Landbank. Is dit alleen vir kooperatiewe vereniginge? As dit die geval is dat dit vir woonhuise, en vir koöperasie, bestem is, dan is ek bitter teleurgestel, want ek het gedag dat dit ok bestemd sou wees vir die boer en om hom in sy benarde toestand te help, en ek vind in die verklaring van die Minister bevestiging van my teleurstelling. Ek wens my te verenig met die verklaring van die edele lid van Bethal (Lt.-Kol. H. S. Grobler) en ek moet ok sê dat die Landbank het nie behoorlik gewerk nie met sekere lede van koöperatiewe vereniginge: inplaas van te help, druk dit daardie boere. Voorlaaste jaar kom die Bank met ’n Wijzigings Wet en druk ’n nuwe klousule deur, waarvan die doel is die boer, wat nie meer lid is van ’n kooperatiewe vereniging nie, sê goed in beslag te neem, sonder enige proces verhaal. ’n Mens het toe die toestand, dat waar die boer beskerm is teen ’n gewone krediteur, die Landbank sê: ek staat bokant die Wet, ek steur my aan die Wet nie en sal jou goed uitverkoop—een van die maniere, waarop daar die lede uitgeroei is. Ek wil ’n beroep doen op die edelagbare die Eerste Minister, waar ons in die Westelike Transvaal en Noord-westelike Vrystaat in ’n ernstige toestand verkeer, om ’n verklaring te doen. Daar is vir minstens die eerste agtien maande geen hoop vir die boer om enige geld in hande te kry tensy hy op die delwerye ’n diamant kry. Ek doen ’n beroep op die Eerste Minister om ’n verklaring af te leg, wat die mense in die Westelike Transvaal en Noord-westelike Vrystaat soveel hoop sal gee, dat die mense op die plaas kan bly. Die toestand is so, dat die mense nie meer op die plaas wil werk nie, want, so redeneer hulle, hulle weet nie of hulle nog drie of vier maande daar sal bly nie en die weinig wat ek nog kan doen, sal net die verbandhouer ten goeie kom, my uitgawe van die bietjie geld wat ek nog het word net beter sekuriteit vir die verbandhouer. As die Eerste Minister min of meer wil aandui en ’n leiddraad gee welke plan die Regering het om die mense tegemoet te kom, sal dit baie help en geruststellend werk, terwyl tewens vele krediteure gereed sal wees om kanse te gee.

Met betrekking tot die Landbank en wat ’n edele lid aan daardie kant geseg het van die toestaan van 80 persent op die deur die Landbank getakseerde waarde, wens ek nadruk te leg daarop, dat dit behoort te geskied op die waardering van de Landbank. Ek doen geen utopiese voorstel nie, maar weet wat die toe stand is. Plase kan nie wegloop nie, maar vermeerder voortdurend in waarde en met die waardasie van die Regering self sal hulle met 80 persent nie te ver gaan nie. Die toestand word elke dag beter; die wolboere is in ’n goeie toestand en het die hulp nou nie nodig nie. Ons sien hoe die mense na. Port Elizabeth toe trek, ondanks die feit dat daar propaganda gemaak word vir na die land toe. Ons moet die roep: terug na die land toe omkeer in die van: bly op die land en tensy grote fasiliteite verskaf word, sal die dam bars en die stroom sal vlug na die stede toe. En as hulle eenmaal daar is—ek seg dit volstrek nie met ’n vernederende bedoeling nie—dan sal ons hulle nooit weer terug kry op die land nie—hulle is bedorwe. Wat die Regering moet doen is verdere fasilititeite gee. Ons kan nie ewig in die diepte bly nie, die toestand moet vroeg of laat verbeter. Met betrekking tot jakhalsproef omheining, ons weet die gewone verbandhouer wil nie tweede kom nie, maar eerste bly. As ’n plaas met jakhalsproef draad omheind is, dan weet ons, dat sy waarde byna verdubbel is en nou is daar vir die man, wat moet help toemaak; omdat die buurman wil, geen uitkoms nie, hy moet onmiddelik na voltooiing van die heining betaal, die buurman wat ’n lening kry kry 12 jaar tyd om daardie lening terug te betaal. Sy buurman skryf hom aan, dat hy moet betaal en daar is geen uitkoms nie, terwyl die man wat werklik die lening sluit, twaalt jaar het om die geld terug te betaal. Die soort fasiliteite behoort gegee te word sonder spesiale wetgewing. Daar staat ’n Wetsontwerp in my naam op die ordepapier, waarna ek nie nou mag refereer nie, maar wat bedoeld is om in hierdie verband voorsiening te maak en die arme man tegemoet te kom. Ek wil onder die aandag van die Regering breng, dat dit ’n leemte is wat aangevuld moet word. Die volste gebruik moet van die lening gemaak word as die omheining nie gemaak was nie. Hier is die rapport van die Minister van Landbou, dat ons 4,000,000 veediere verloor het en as dit op 30 Junie die getal was, dan is het einde Desember seker al agt miljoen. Die bedrag van £2,000 moet minstens verdubbeld word.

Ek wil tog die edelagbare die Minister versoek om die voorskotte deur die Landbank groter te maak dan 60 persent. Nou sê die edelagbare die Minister met veel waarheid dat gewone kommersiele-inrigtinge gewoonlik nie verder gaan as 60 persent op vaste eiendom. Maar die Landbank is nie ’n gewone kommersiëleinrigting nie. Die Landbank is opgerig om hulp te gee aan ons boere. Nou is heel tereg gesê, dat die klein boer dikwels in die posiesie is dat hy al ’n verband op sy grond het van 60 persent. Die man word moontlik gedruk, hy het uitstaande skulde en gaan dan na die Landbank, as die Boerebank; daar verwag hy hulp wat ’n gewone kommersiële inrigting hom nie kan gee nie. Ek dink daar is alles voor te sê. Nou so die edelagbare die Minister, die Landbank het nog nooit geld verloor nie. Dis nie alleen ’n bewys vir my van die goeie besigheidsoorleg van die Landbank nie, maar ook dat hulle voorskotte op baie sekure basis uitgegee word. Nou kan jy sê, dis goed, maar kommersiële inrigtinge verloor soms en as onse Landbank nooit verliese ly nie, wys dit tog ook dat daar nie genoeg hulp gegee word nie. As die Regering tot die stap sou oorgaan om die boere in sulke gevalle meer as 60 persent te gee dan sê ek dat baie boere gered sal word. ’n Groot aantal boere het laaste jaar bankrot gegaan, omdat hulle nie ’n bietjie meer hulp gekry het nie. As hulle ’n bietjie meer hulp gehad het, dan sou hul nie gedwing gewees het nie om uit te verkoop. Waar kommersiële inrigtinge nie verder gaan nie, daar moet die Landbank vertroubare persone ’n behoorlike kans gee. Dis net wat private persone in baie gevalle doen en die Staat, as die vader van die volk, moet dit ook doen. Ons weet in watter moeilike posiesie die boere tans verkeer en dis verkeerd om hul eers arm-blanke te doen word en dan te help. Dit betaal ook nie. Dis beter dat die Regering ’n groter inrigting maak van die Landbank om die mense te help om grondeienaar te bly. Die tye is nou sleg, maar ons hoop tog dat daar ook weer beter tye kom, sodat die boer oor die loop van die jare weer kan terug betaal wat hy meer as 60 persent gekry het. Die goewerneur van ons Reserwebank, die hr. Clegg, wys daarop dat gewone kommersiële banke die boer nie genoeg help gee nie. Die inrigtinge is so ingerig met die, oog op die belange van hul aandeelhouers, dat hulle nie hulp kan of wil gee nie. Daarom juis moet die Staat instap om die boer te help. Gestel, die Staat sou, ’n paar duisend pond, of selfs tien of twintig duisend pond op die Landbank verloor, dan kry hy duisende en duisende van ponde in die toekoms van die mense terug wat hy behou Eet as produsente. Die Staat kry die geld terug uit die spoorweë, uit die inkomstebelasting ens., want die produseer en kroopkrag van die mense is behou. Aan die ander kant moet die Staat duisende van ponde spandeer wanneer hij die mense moet help met werk op besproeiïngsskema’s en ander onderstandswerke.

Ek dink, daar kan geen twyfel bestaan, dat hoe nuttig die Landbank ook al is, dit in sekere opsigte nie beantwoord aan die doel nie. Daar is nie genoegsame voorsiening gemaak om hulp te verleen aan ’n man wat geen vaste sekuriteit het nie. Daar is al gesê, dat die Bank geen verlies gely het nie, maar ek dink die Landbank moet meer hulp verleen aan die swakkere man terwyl dan tog die risiko van verlies baie gering sal wees. En as dit nie gebeur nie, dan sal die Landbank nooit aan die doel van ’n Volkslandbank beantwoord nie. Ek het hier voor my die rapport van die Gekose Komitee wat die onderhoud gehad het met die direkteur van die Landbank. Ek is jammer (dit spyt my dit is die engelse edisie). Ek sien daar, b.v., Vraag 4420—

Dis presies wat ons verwag in tye van gedruktheid. Die man is in nood en nie in staat om te betaal. Al wat hy nodig het is tyd. En dis wat inrigtinge soos die Landbank behoor te gee. Tyd, tyd in moeilikhede tengevolge van droogte. Dis die behoud van die landbou. Verder lees ek hier in die rapport—

“In many instances you have come to the assistance of the farmers?—Yes, where they have been pressed by others we have done our utmost to help them.”

Dis ook juis ’n punt waar ons op aandring, dat die Landbank in staat gestel word om daar te help waar andere banke nie meer kan help nie. Verder—

Dis die antwoord op ’n vraag aan Kol. Sir David Harris deur die Bestuur van die Land-bank gestel. Ons moet die fondse van die Landbank versterk. Dan lees ek hier verder—

As die kapitaal met £2,000,000 versterk word, dan ly dit nie die minste twyfel of honderde en duisende van mense wat nou nie gehelp kan word, sal gered word. As die limiet van £2,000 word opgehef en ook die grens van 60 percent aan voorskotts, dan sal daar baie mense mee gehelp wees.

Ek staan nie op om aan die debat deel te neem nie, maar net in antwoord op die beroep wat die edele lid vir Klerksdorp (de hr. Smit) op my gemaak Let. Die edelagbare lid beskrywe die toestande in die Westelike Transvaal en andere dele. Hy het gesê, dat die volk die moed verloor, mense gooi tou op. Die boerebevolking na al die teisteringe verval in wanhoop en hy vra wat kan gedaan word om die mense ’n sekere mate van vertroue in te boesem, sodat hulle nie verval in totale moedeloosheid nie. Eers wil ek egter iets sê na aanleiding van die diskussie oor die Landbank. Ek stem saam met my edelagbare kollega, die Minister van Einansies, dat die hele bedoeling van die Landbank nie is om ’n liefdadigheidsinstelling te wees nie, maar dat dit opgerig is op ’n besigheidsbasis. As daar iets in die rigting van liefdadigheid gedoen moet word, dan moet dit kom van ’n ander kant, maar nie van die Landbank nie. Die Landbank moet die algemene vertroue hê van die boere, dat hy op vaste besigheids-skoene staan. Die Bank is van die begin af op die basis gestig. En in de twede plaas was dit ’n instelling wat bedoel was, nie vir die ryk man, die welvarende man, maar vir die kleine man, wat nodig gehad het om geld te leen. Ek weet, dat in die oorspronklike Landbank, wat 17 jaar gelede in die Transvaal opgerig werd, die beperking tot £2,500 was, en ek weet, dat ek as tesourier verantwoordlik was vir die aanname van die Wet van 1912, en ek onthou die diskussies wat plaas gevind het in die dae, en die gevoelens van die Huis was, dat die Transvaalse beperking te hoog was, en dit werd toe afgebring tot die laëre beperking van £2,000.

Maar ons pond is nie 20s. werd vandag.

Die gevoelens was, dat die Landbank opgerig was, nie vir die ryke man, maar vir die arme man, en dus het ons afgekom tot die bedrag van £2,000, waarteen nou seker argumente opgebring word. Ons moet egter oppas, dat ons in moeilik tyde nie die verkeerde pad vat; ons ken die gesegde “hard cases make bad laws”. Laat ons nie, omdat ons vandag in die verknarsing is, die belange van die land op ’n verkeerde basis plaas nie. Ons maak nie wette net vir vandag, maar vir die toekoms—vir geslagte wat kom, en om die rede sê ek, dat wat ons in 1912 aangeneem het en wat sedert die tyd goed gewerk het, en wat miskien goed is, maar moet bly. Laat ons nou die twede punt vat—die 60 persent voorskot. Ek glo, dat ons daar ook in die dae op gesonde besigheids lyne gehandel het. Nou sê lede “Ja, maar wanneer ons op lands nedersetting kom, dan word die hoëre basis van 80 persent geneem.” Ons het dit met voorbedagte rade gedoen. Wat lands nedersetting betref is die Regering bereid om geld te verlies; dis nie ’n Landbank nie, dis nie ’n finansiële instelling nie, nie ’n besigheids instelling nie waarmee die krediet van die land verbonde is. Ons weet, die hele wereld weet, dat lands nedersetting iets is waarop geld, wat beleg is, dikwils verloor word. Ek het gehoor, toe ek in Europa was, dat in Kanada 50 persent van die mense wat op die land gevestig word mislukkings is; sodat wanneer ons op die kwessie van lands nedersetting kom, dit ’n heel ander kwessie is, dis ’n kwessie van verlies van geld.

Ja, wanneer die mense uit die stede kom.

Dit kom daar nie op aan nie waar hul vandaan kom. Ons se daarom dat ons dit op ’n verskillende basis plaas, en ons is bereid dit 80 persent te maak en om geld té verlies, en soos edele lede weet, op lands nedersetting word geld verloor, maar die Landbank behoor op ’n verskillende basis geplaas te word. Laat die Landbank waar hy is; dit word goed geadministreer, uitstekend beheer, en as die bevolking gehelp moet word, laat dit dan op ’n ander basis wees. Dit sou iets baie gevaarliks wees as ons met die beste wil in die wereld, met die beste bedoelings in die wereld die belange van hierdie land in de verkeerde rigting sou dryf. As ons die bevolking op ’n nuttige manier wens te help, laat ons dit dan doen en laat die Parlement die geld stem; maar dan weet ons waar ons is. Dit oor die Landbank; ek wens daar nie verder op in te gaan nie. Miskien is dit nie ter sake nie op hierdie post, maar ek wens ’n paar woorde te sê oor die kwessie wat geopper is deur die edele lid vir Klerksdorp (de hr. Smit). Niemand in hierdie Huis, niemand in Suid-Afrika besef die posisie waarin ’n groot deel van ons volk verkeer, meer as ek. Die drukte is by my, is op my net soveel as op iemand anders. Ek het dit met my eie oë gesien, ek is ’n boer onder die boere wat ly in die Westelike Transvaal. Dageliks ontvang ek deputasies. Ek sou wens dat edele lede my korrespondensie oor 24 uur sou kan sien wat ek uit die dele van die land ontvang. Die druk van die mense is byna hartroerend, en mens moet byna vir homself vashou om jou simpatie, jou onuitsprekelike simpatie wat jy met die mense voel, nie te laat wegloop met jou. En dis nie ’n saak van vandag nie, dis ’n kondisie van die laaste paar jaar. Drie jaar gelede toe die groot droogte en die groot nood begin het, het ek na die Westelike Transvaal gagaan. Ek het die mense daar ontmoet. Hul is ou staatmakers van die beste, die meerderheid nie langer politieke ondersteuners, maar mense met wie ek die diepste simpatie gevoel op alle gronde. Die druk het drie jaar gelede begin. Ek het na die mense toe gegaan en ek het toe ’n wenk gegee “laat ons met die waaksaamheids komitees aanvang, en laat ons die krediteurs in hande hou.” Soos edele lede weet is die waaksaamheids komitees toe in lewe geroep te Vermaas en die beweging is oor ’n groot gedeelte van die Transvaal versprei en oor al die arme distrikte. Dit het oorgegaan na die Vrystaat en dele van die Kaap en het uiters goed gewerk. Die verskillende seksies en instellinge is saam gebring onder die voorsiterskap van plaaslike magistrate, en daar is nuwe vertroue aan die krediteure ingeboesem, met die gevolg dat daar nie verdere vervolginge van mense plaas gevind het nie, en vir ’n tyd bet die sisteem goed gewerk, ja selfs uitstekend gewerk. Ek kan sê, en ek dink dat my vrind van Klerksdorp (de hr. Smit) wat bekend is met die toestande, sal instem, dat die sisteem van waaksaamheids komitees daar veel toe bygedra het dat die mense nie uitgeroei is nie en dat dit vertroue ingeboesem het en krediteure tot stilstand gebring. Dit was drie jaar terug. Die tyd het virby gegaan en ons het op beter tye gehoop en op goeie oeste. Twee jaar gelede was ek weer daar gewees by dieselfde mense te Vermaas. Maar die droogte het nog voort geduur. Die mense het hul hande weer na my uitgestrek en hul het my weer om hulp gevra, hul het die Regering gevra om te help. In hierdie land word die Regering beskou dat hul in ’n byna almagtige posisie is. Wat daar ook gebeur, wat daar ook verkeerd is, wat ook reg gemaak moet word, of dit die wette van die natuur is, of die ekonomiese wette, wat dit ook is, die mense strek hul hande uit na die Regering, die Regering word beskou as oppermagtig; en natuurlik so ver as mens kan, so ver as dit menselikerwyse moontlik is, span ons al ons kragte in om mense te help. Ek het niks vir die mense kan sê nie. Ek het gesê “Vrinde, laat ons nog ’n jaar lank aangaan met die waaksaamheids komitees en miskien sal ons beter tye kry.” Ek het gesê “Daar is een soort hulp wat beter is as enig ander hulp—en dis reën. As die reën kom dan is alles reg.” Maar die reën het nie gekom nie. Toe was ek daar verlede jaar weer gewees.

Dit spyt my, dat ek die edelagbare die Eerste Minister in die rede moet val, maar onder die reëls van die Huis is sy tyd verstryk. Egter as die Komitee nie objeksie het nie, dan kan die edelagbare die Minister aangaan.

Ek is die Komitee dankbaar. Ek was daar laaste Julie maand weer gewees, en die kondisies was nog altyd dieselfde, nee kondisies was slegter gewees, slegter as hul in die laaste tien jaar gewees het en die bevolking was in grote nood, in dieper nood. Laat my toe dit te sê, dat dit vir my aller hartroerendst was om die gees daar te sien, die gees van volharding en van mannemoed van die bevolking: hoeseer die mense ook geteister was, hoeseer die druk ook op hul was, die gees van mannemoed, die gees van vastrap was nog onder hul. Daar is niks wat ’n groter indruk op my gemaak het dan om die mense daar te sien, mense wat byna alles verloor het deur jare van misoes, om te sien hoe hulle steek gehou het en hoe hul vas getrap het. Hul het na die Regering gekyk, hul het hul hande uitgestrek, maar die moed was nog daar. Hul het my weer gevra “wat sal die Regering doen, wat gaan ek doen?” Ek het toe ’n nuwe idee aan die hand gegee, ’n wenk wat volgens my opinie iets was waarin ik groot vertroue had, maar wat meer of min in die aard van ’n proefneming was. Die wenk was vir die oprigting van landbou kredietvereniginge. Dis ’n sisteem wat onder soortgelyke omstandighede in ander lande goed gewerk het. Ek weet, dat in Denemarke na die Duitse oorlog van 1866, toe Denemarke sy beste provinsies verloor het aan Duitsland, die Regering was bankroet en die bevolking was geruineer, toe hul met die landbou kredietvereniginge het begin, met die gevolg dat Denemarke vandag, en vir geslagte reeds op die toppunt gestaan het van landbou ontwikkeling in Europa, en selfs vandag word die Engelse mark voorsien van boter, melk en eiers uit Denemarke. Ek het die idee aan die hand gegee, maar ek het geweet hoe moeilik dit sou wees om die idee van ko-operasie onder die bevolking te versprei. Ek het geweet hoe moeilik dit was om ons mense te kry om saam te werk. Ons het die idee daar bespreek en dis daarna in werking gestel. Die edele lid vir Frankfort (de hr. J. B. Wessels) het gevra waarom die plan nie na al die distrikte uitgebrei is nie. My edelagbare vrind die Minister vir Finansies het daarop geantwoord. Maar laat my toe dit te sê. My gevoele was dit—die idee was nuut, dit was eksperimenteel. Ek het nie ’n versekering kon gee dat die idee prakties sou werk onder ons mense en onder die kondisies van Suid-Afrika. Die Direkteur van die Landbank, Meneer Herold, was by my gewees, en ek het na oorleg gedink, dat dit die beste sou wees om die sisteem nie dadelik in al die distrikte in te voer nie, maar om dit voorlopig te beperk tot die distrikte waar die nood die hoogste was. Ek het gedenk “as dit ’n fout is, laat die fout dan nie te groot wees nie,” en die resultaat is, dat die sisteem van landbou koöperatiewe verenigings op kleine skaal in praktyk is gebring in die swaar geteisterde dele van die Westelike Transvaal en die Noord-oostelike Kaap. En so ver as ek kan sien lyk dit as of dit ’n sukses gaan wees. Meneer Herold self is baie entoesiasties. Hy sê, dat dit hom toeskyn as of die gevolg sal wees dat dit die mense sal laat verander en dat dit in die lange duur ’n landbou rewolusie in die land sal teweeg bring. Die sisteem is later ook op ’n paar ander distrikte toegepas. My edele vrind die lid vir Frankfort (de hr. J. B. Wessels) weet dat in sy distrik so’n vereniging toegelaat is en ook in Standerton. Maar ons keer dit nog ’n bietjie totdat ons sal weet of ons absoluut op die regte lyne is. Wat ek gedoen het is dit—ëk het instruksies gegee aan Meneer Clegg, van die Reserve Bank en aan Meneer Herold om op die kwessie in te gaan en om dit tussen hul uit te pluis en om te sien of hul verbeteringe in die idee kan aanbring. Ek het gesê “raadpleeg die Landbou Unies oor die kwessie en dit word nou gedoen.” Meneer Clegg en Meneer Herold het die saak bespreek met die Landbou Unies, en ek weet die idee is om die Landbou Unies die geleentheid te gee om die kwessie hier te bespreek met die Minister van Landbou deur middel van die adviserende liggaam wat nou hier in Kaapstad sit. Alle moontlike maatreels sal daar geneem word om te sien of ons die landbou krediet in Suid-Afrika kan verbeter. Ons erken dat dit moeilik is. Daar is baie van die arm mense wat nie grond het nie; seifs die 60 persent kan hul nie help nie; hul is te arm. Die handelsbanke is nie so ingerig dat hul landbou krediet kan gee nie; die een van die leemtes in ons sisteem hier dat nog die Landbank, nog die handelsbanke krediet gee wat doeltreffend is vir ons landbou bevolking. En om die rede wens ek op nuwe lyne te kom en ’n instelling uit te dink waardeur krediet gegee kan word aan die kleine boer onder ’n nuwe stelsel. Hier is een idee. Tot nog toe het ons altyd van die idee uitgegaan dat die sekuriteit vaste eiendom moet wees. Mens kan daarmee nie ver kom nie. Die sekuriteit moet die eiendom self wees. Maar die idee is, dat die sekuriteit nou op die produkte sal wees—die produkte self sal die sekuriteit wees. Die kleine man moet krediet kry nie op sy plaas nie, nie op sy eiendom, maar op sy oes. Hy mag krediet kry teen sy mielies of sy wol of teen al sy andere landbou produkte, maar daar is geen sisteem uitgedink nie wat doeltreffend is en waarop ons ’n Wet het. Die kwessie word nou uitgepluis. In die toespraak van die Goewer-neur-Generaal verskyn, dat die Regering besig is met die kwessie en dat die Regering hoop voorstelle by die Parlement te maak en ek hoop, dat die voorstelle gemaak sal word en dat hul van sodanige aard sal wees, dat wat op Vermaas aangevang is in Julie, maar net die begin sal wees en dat ons ’n sisteem sal uitdink en sal uitwerk en hierdie Sessie deur die Parlement sal kry, wat ’n nuwe sisteem van landbou krediet sal verseker en waardeur dit moontlik sal wees, afgesien van die 60 persent, afgesien van vaste eiendom, om ons landbou bevolking ie help en om die nodige krediet te verskaf en die middele om die mense in staat te stel om aan te gaan. Ek wens, dat ons op gesonde lyne sal bly. Daar is niks meer gevaarlik vir ’n land nie as om op ’n dwaalspoor te geraak in daë van moeilikheid. In daë van voorspoed is ons op ’n dwaalspoor gewees. Glo vir my, die voorspoed wat ons in 1920 en 1921, gehad het was ’n nekslag gewees vir baie mense in Suid-Afrika. Die daë van 1920 en 1921 was van die grootste waarde gewees, die sogenaamde daë van voorspoed van 1920 en 1921. Maar nou het ons ’n ander gevaar. Onder die toestand van druk en depressie kanons miskien weer op ’n dwaalspoor raak, en dit is nodig vir ons om maatreels te neem om te sien dat die gevoelens van onafhanklikheid, van selfhulp en selfvertroue nie ondermyn sal word nie. As die gevoelens van pnafhanklikheid, van selfstandigheid en van selfhulp ondermyn word, dan is daar groter gevaar daarin dan in enig ander ding. Ek dink dat die kondisie so ernstig is dat dit die beste kragte van die Parlement vereis om ’n uitweg te vind. Maar bo al—ons moe nie in ’n paniek raak en dusdoende op ’n verkeerde pad kom. Die Regering is van plan in dié gees op die saak in te gaan. Ons sal die kwessie bespreek met die adviserende Raad. Van tyd tot tyd ontvang ek deputasies; deputasies van die Transvaal en van andere dele is op pad na die Kaap. Die tegniese adviserende Raad is besig hul skemas voor die Regering te lê, en dit behoort hierdie Sessie moontlik vir ons te wees om ’n skema voor die Parlement te plaas waarop ons kan ingaan om ons landelike bevolking op gesonde lyne te plaas sonder hul selfrespek te ondermyn en om hul aan die gang te hou. My edele vrind het gevra, dat ek ’n bietjiemoed aan die mense sal inpraat. Dit is die enigste moed wat ek hul kan gee. Mens kan nie onmoontlikhede doen; maar ek dink ons kan dit beloof, en die Parlement behoort dit te doen—alles wat moontlik is, enige ding wat doeltreffend is om ons landbou krediet te verbeter, enige ding wat moontlik is om die mens te help behoort deur ons gedoen te word, en ons behoor dit gedurende die sessie te doen.

Ek reken, dat die sekuriteit onder die Landbank goed genoeg is om 80 persent te gee, want die plaas verbeter geleidelik, soas hulle in Nuseeland doen. Daar is mense, wat graag wil gaan werk, maar het nie die middele nie. Laat die Regering met dieselfde stem spreek as Kanada en dit sal nie dieselfde mislukking wees as in Australië nie. As die streke ver gelege is, moet met die mense kommunikasie gehou word met spoorwege. Die Landbank behoort desnoods so’n tweede verband ook oor te neem, want private geldskieters wil dit gewoonlik nie doen nie. Die toestand is ernstig en ek spreek uit ondervinding. Nou vra ik die Eerstel Minister volgens sy eie verklaring met sy onderhoud met die Kanadese afgevaardigde dat hulle nedersettings ’n mislukking is, is dit dan redelik om 80 per cent. daaraan te wa, is dit nie beter nie om 80 per cent. te gee aan die beproefde boer wat op die land wil bly, dan op ’n dobbelspel in te gaan met nedersetting.?

Ek het met tamelik aandag na die Eerste Minister geluister, maar moet verklaar, dat ek baie teleurgestel is. Hy was baie begaan oor die toestand drie jaar gelede—

Ek kan nie toelaat, dat die verklaring van die edelagbare die Eerste Minister bespreek word nie. Ek moet die geagte lid versoek om hom te bepaal tot die pos voor die Komitee. Die verklaring van die Eerste Minister is gedaan met verlof van die Komitee.

U het verlof gegee, dat die edelagbare die Eerste Minister ’n verglaring doen en ek veronderstel hy het oor die pos gespreek.

Ek kan nie toelaat, dat ons verder van die orde afwyk nie.

Ek kan nie spreek oor ’n waaksaamheid komitee nie?

Ek verstaan, dat die Eerste Minister die saak voor die Huis sal breng, wanneer agbare lede die geleentheid sal hê om dit te bespreek.

I had not intended to speak on this question this evening, but after hearing the figures given to us of the expenditure and revenue of the Land Bank I felt I must say one word of warning. I feel that at a time like this, and I appreciate what it is in a time of drought, but I feel that the time of drought is a time when a man should be very, very careful about going into debt. We, as farmers, have not only to make a living, not only to make a home and rear families on farms, but we have also to make good. We have not only to make good, but we have the object of most farmers, that is, to improve their properties and spend money in all sorts of ways, so as to leave the farm a better one than we found it. That is what I feel it is the duty of every farmer to do; but the first duty is to try and carry on and not lay too great a debt on the farmers. I feel that there is to-day a general trend in national extravagance. Many of our farmers have obtained a loan from the Land Bank of £500 or so for the purpose of preparing fences, and so on; and all good luck to them, but that very farmer will go and spend £500 or £600 on a motor car I do not say he will spend the money from the Land Bank, be will probably spend his own; but it is not the cost of the car alone, as we all know; it is the upkeep of that car that is going to cost the money. I realize that the farmer and many men are spending money in a reckless and extravagant way, not realizing that the first duty of a farmer is to practice thrift and economy.

Order! I am afraid the hon. member for Queenstown (Mr. Moffat) is going a bit far from the Vote before the Committee.

I am referring to the fact that the proposal is to increase the amount of money a farmer can raise on his farm, and i feel that many farmers do not realize that they are jeopardizing the possibility of retaining their farms in their own hands, and I would say one word of warning to farmers, and that is to be very careful in that respect, and let us rather carry on, even in times of drought and poverty, without increasing further expenditure. I feel that the Government should not encourage this practice in raising money in this direction.

The Minister promised to give the Committee some information about the assistance which was to be given to co-operative societies in Natal. Does the hon. the Minister intend to give that information or not?

May I be permitted to reply to the question of the hon. member for Stamford Hill (Mr. Creswell) with regard to this item of £130,000? The history is briefly as follows. In May of last year the St. Lucia Company suspended crushing operations, and under agreement between the company and the Government, I was obliged to step in and cancel the agreement and sell the mill by public auction. The employees of the mill banded themselves into a co-operative society, approached the Land Bank, and obtained a loan of £130,000 by which they bid for the sale of the mill.

I do not think that the hon. the Minister has given the Committee very much information about this matter. I happen to know something about it, and I would like to state that the hon. the Minister is not going to reckon that all that community up there would have been placed in ruin if he had not taken a hand in it. During the past season the mill has not been working, but the planters were enabled to sell their cane to other mills and there was no difficulty in doing that. But the point I want to bring forward is this: why did the Government or the Minister not put this item on the estimates as it should be? Why is it mixed up with £200,000 in connection with the ordinary work of the Land Bank? It seems to me that you do not get sufficient information, and we have been passing things without any information, and I would like to know on what condition this £130,000 had been granted to this society? What security have they; what rate of interest are they to pay, and if there is an agreement between this Government and this society will the Government lay that agreement on the Table for the information of the Committee in the House? I would like to get a specific answer to this question.

With regard to the question of security the Government is getting ample security. Firstly, the mill itself; it is worth far more than the co-operative society paid for it. They paid £30,000. The mill originally cost something like £200,000, so that the security is there. Secondly, the entire Umvolosi settlement security. I think there are—

What rate?

The ordinary Land Bank rate. I am quite prepared to lay the agreement between the Umvolosi Society and the Government on the Table. The hon. member for Durban (Berea) (Mr. J. Henderson) seems to think that we should specify this separately. There is nothing unsual about it.

Vote put and agreed to.

On Loan Vote H, “Forestry, £12,000”,

Ek wil graag die Minister van Landbou ’n vraag stel en hoop, dat hy nie sal weggaan nie. Of hy, met die oog op die ondervinding, wat hy met die Boswese Departement gehad ’t, sal vasstel, dat in die toekoms, as die regel, as daar grond gekoop word, ’n kommissie van praktiese boere benoem word om die Departement van raad te dien? Die edelagbare die Minister weet van die geval wat ek in gedagte het. Die Departement plant bome op ’n plek, wat nie die minste hoop gee nie, maar op ’n duur basis.

Dit was ’n stuk grond aan die Berlin-plantasie.

Maar hier staat net, dat die Departement grond gekoop het, maar nie waar dit is nie. Ek weet welke plek dit is. Die plaas is in Oktober gekoop, maar daar is daarem ’n groot gebou op. Grond kan in daar-die buurt gekoop word vir baie minder. Die bewerking is baie duur en die verkwisting van geld soas dit nou gaat. Ek wil nie verder op die bosaanplanting ingaan nie. Ek wil net die Minister vra of hy sal zorg, dat ons die syfers kry, voordat geld verspil word vir bome.

On this particular Vote—it is for the purpose of rounding up those settlements—I thought we had the hon. member’s sympathy. We are doing all we can to make these settlements the greatest of successes. They have been already a great success. We have about one thousand families on them, and the vote of £7,000 was not sufficient to get an extra piece of ground to make gardens, etc., in the vicinity of Berlin, the success it ought to be. I think the amount was £2,500.

What about the general principle?

With regard to the general principle I will discuss that with the hon. member when the Estimates are before the House. I do not want to be called to order by the Chairman in doing so now.

Vote put and agreed to.

First Estimates of Additional Expenditure to be reported, with withdrawals.

Expenditure from Revenue Funds. [U.G. 13—’24.]

Vote 25, “Mines and Industries, £3,000”, put and agreed to.

Vote 28, “Agriculture, £100,000”, put and agreed to.

Second Estimates of Additional Expenditure to be reported without amendment.

House Resumed.

The CHAIRMAN brought up the report of the Committee of the Whole House, reporting the First Estimate of Additional Expenditure, with withdrawals, and the Second Estimate of Additional Expenditure, without amendment.

Report considered and adopted, and a Bill brought up.

moved—

He said: The object of this Bill is to enable the Governor-General to appoint an additional Judge of the Cape of Good Hope Provincial Division of the Supreme Court. Under the Irrigation and Conservation of Waters Act, 1912, power was given to the Governor-General to appoint Water Court Judges. The area of the Union has been divided between two Judges, one in the Northern Provinces and the other in the southern part of the Union. Some 18 months ago, owing to the lamented death of the Water Court Judge of the Southern Division, Mr. Scheepers, some difficulty was found in obtaining a suitable successor. The Judge-President of the Provincial Division approved the idea of having another Judge, who would do the Water Court work, and during the other half of his time could help in the work of the Court here. It has been urged more than once to have six Judges here, but the Government has not been able to see its way to do this. But if a Water Court Judge can assist the Judges in the Provincial Division here, there will be a certain amount of relief of the pressure. The real purpose of this Bill is in Cause 1, where it is stated that the Governor-General may appoint an additional Judge of the Cape of Good Hope Provincial Division of the Supreme Court, and I think it best also to have his duties plainly laid down in the Bill. Hon. members are well aware that a good deal of litigation has taken place in the Water Courts, and a good number of decisions have been given. The present Judge-President of the Free State laid down, by his decisions, the foundation of quite a useful code of law as regards our irrigation, and it is very advisable that that good work should be carried on, and I think it could not be carried on better or more creditably than by a man who possesses the status of a judge of the Supreme Court. I do not think there is any other provision in the Act which requires explanation, and with these few remarks I beg to move the second reading.

Motion put and agreed to.

Bill read a second time; House to go into Committee now.

House In Committee.

On Clause 1,

Ek wens uit te leg, dat die bedoeling van hierdie Wetsontwerp is om die regter, wat vir die Kaap Provinsie aangestel word onder die Irrigasiewet, ook gewone sake te laat behandel. Die gebruik is, dat die Waterhof regter sit met twee assessore, waarvan een ’n tegniese man en die andereen ’n praktiese boer. Die eerste Waterhof regter in die Suide was die teenwoordige hoofregter van die Vrystaat en ’n heel party sake is deur hom gehoor. Die tweede was wylen regter Scheepers en sedert sy betreurde dood werd dit gevoel dat dit beste sou wees om nog ’n gewone regter aan te stel wat tevens die Waterhof werk doen. Daar wordt gedurig op aangedring vir die aanstelling van nog ’n regter in die Kaap en nou is die bedoeling om ’n geskikte man aan te stel, wat ook in gewone regsake kan sit. Dit is nie waarskynlik, dat die Waterhof se werk meer as ses maande van die jaar in beslag sal neem nie en dan sal hy vir die res van die jaar beskikbaar wees vir gewone sake.

Sal hy besoldig word as ’n gewone regter?

O, ja.

Clause put and agreed to.

On Clause 2,

Hier staat ’n bepaling in die Wet, dat ’n magistraat kan optree as Waterhof regter, maar dit kom my hoogs onwenselik voor, dat so ’n bepaling in die We sal bly. Dit is miskien ’n ou bepaling, maar as gesien word welke ingewikkelde sake voor ’n Waterhof kom en dat dit slegs voor ’n regter kan dien, is dit ongewens.

Hy sal aangestel word onder die Suid-Afrika Wet. Ek stem met die geagte lid in, dat die Irrigasiewet so ingewikkeld is, dat ons beste kragte ingespan moet word. Die opsteller van hierdie Wet het die ou Wet gevolg maar ek is gewillig on die bepaling met betrekking tot ’n magistraat daaruit te haal.

Ek sal voorstel, dat die bepaling, dat die waarnemende Waterhof regter ’n magistraat kan wees, uit te laat, nl.—

Ek neem dit aan.

Amendment put and agreed to.

Clause, as amended, put and agreed to.

On Clause 3,

I would like to ask the Minister why in this line 28 it says “some other judge of such division”? It might be convenient at some other time to have some judge from some other division appointed, and I would like to know this before I move an amendment.

It is for the technical reason that the Judge President cannot assign the duty to a judge of some other division. If you want a judge from another division the Governor-General must appoint him to act, as the Judge President has no authority over another judge in another division.

Clause put and agreed to.

Title put and agreed to.

House Resumed.

Bill reported with an amendment, which was considered and agreed to, and the Bill, as amended, adopted; to be read a third time on 25th February.

I move—

This is a little Bill to cure a defect in the powers of the trustees of the South African Public Library. The South African Public Library is managed by a Board of Trustees created by a Statute of 1893, and these trustees have power under the Act to appoint such offices as may be necessary, fix their salaries, etc. They get a grant from the Government, but they are in no other respect subject to the Government. The trustees have in the case of two or three of their officers who have retired after long services, awarded pensions to them, but when this came to the notice of the Auditor-General, who inspects their accounts, he raised the point that it was not in the power of the Board, under the Act of 1893, to award pensions to any of their employees, and that the pensions already granted were consequently illegal and would have to be surcharged. The Department of the Interior when this came to their notice, took the view that the powers under the Act of 1893 were sufficient to give them these powers, but then the matter came before the Public Accounts Committee, which recommended that the Auditor-General’s view should be given effect to, and that the want of power to give pensions should be cured by legislation, being the only possible way out. Clause 1 gives the trustees power to grant pensions or other pecuniary benefits on the retirement of the librarian or such officers who have been appointed, and clause 2 legalizes pensions which have been already granted. Clause 3 creates a pension fund into which the librarian and other officers have to pay contribution and into which the Board of Trustees will also pay contribution, and thus makes provision for pensions to be paid in future. I may add that this Bill will not involve any additional expenditure to the Government. The pensions will be provided by the ordinary funds of the library, and they will get their grant from the Government in the ordinary way. That is the object of the Bill—to enable the Board of Trustees to pay the pensions already granted and to create a pension fund. I move the second reading.

May I ask the Minister in charge of this Bill what is the position in regard to the employees of the Government Library at Pretoria? This Bill empowers the Board of Trustees of the Cape Town Library to grant pensions, but there are other libraries in the country more or less under the direct jurisdiction of the Government. I would ask the Minister have they any powers under the Bill or will it be necessary to introduce another Bill to give them the same powers? Is there any provision made for them to pay pensions such as is made in the Bill in regard to Cape Town, and how far does that affect them? With regard to the Pretoria Library and other kindred institutions, do they come directly or indirectly under the Government?

No, I am not able to tell the hon. member whether the employees of the Pretoria Library are entitled to pensions or not. The difference between the Cape Town Library and that of Pretoria is this, that in this case the powers of the trustees are laid down by law. With regard to the other library this is not so; they can exercise any power with regard to the salaries and pensions of their employees, as long as they are approved by the Minister. This new law is necessary in regard to the constitution of the Cape library, but it is not necessary in regard to the other.

Motion put and agreed to.

Bill read a second time; House to go into Committee now.

House in Committee.

Clauses and Title put and agreed to.

House Resumed.

Bill reported without amendment; third reading on 25th February.

I have two small amendments in this clause. Hon. members appear to be rather startled at the list of proposed amendments, but I can assure them that they are merely formal. There is only one contentious question among the rather formidable-looking list of amendments which appear on the Order paper. I move—

This is a consequential amendment.

Agreed to.

Clause, as amended, put and agreed to.

I also move—

Agreed to.

Clause, as amended, put and agreed to.

On Clause 2,

moved—

Agreed to.

Clause, as amended, put and agreed to.

On Clause 3, proposed to be omitted by the Select Committee,

This clause is the clause to which I referred. I do not know what the feeling of the Committee is at this late hour of the evening, but I think it will be best, with the concurrence of the Committee, to move my amendment in order to explain its purport, and that of the clause put in by the Select Committee. After that we could report progress, as it is no use starting a discussion at this late hour. I move—

1. (4) Within ninety days after the commencement of this Act every existing company registered in the Province of the Cape of Good Hope, Natal, or the Orange Free State shall forward a copy of its memorandum and articles of association as existing at such commencement certified by the managing director, manager or secretary as a true copy, to the Registrar, Any company which makes default in complying with the requirement of this sub-section shall be guilty of an offence and liable on conviction to a fine of £1 for every day during which the default continues.
2. (5) It shall be the duty of the Registrar, upon the registration or receipt, as the case may be, of any memorandum, articles of association, alteration of any memorandum or articles, prospectus, order, minute, resolution, or document required under this Act to be registered or received by him—
   1. (a) In respect of any company registered after the commencement of this Act to transmit to the Registrar of Deeds of each Province of the Union, other than the Transvaal, and
   2. (b) in respect of any company registered at the commencement of this Act, to transmit to the Registrar of Deeds in that Province of the Union other than the Transvaal in which the company is registered, a copy of any such memorandum, article, alteration, prospectus, order, minute, resolution or document.
3. (6) At the deeds registries at Gape Town, Pietermaritzburg and Bloemfontein there shall be kept on record by the Registrar of Deeds all documents received by such Registrar under sub-section (5), and it shall be the duty of any such Registrar to receive and transmit any document or fees handed to him for transmission to the Registrar.
4. (7) The Governor-General may make regulations prescribing the duties of Registrars of Deeds in respect of the recording, receiving and transmission of documents and fees under this Act and generally the practice and procedure of their offices in respect of any duty under this Act.

The effect of my proposal is that there will be a central Registry in Pretoria in which all documents will be registered. It will contain the original documents of all Transvaal companies, certified copies of all documents of existing companies in other Provinces, and originals of every registered Union company. The original draft of my amendment intended that the original documents of the Provincial companies should be sent up to the central office in Pretoria, but I was told that that would be an inconvenience, thus the original documents will be kept in the Provinces, but a certified copy will be sent to the office at Pretoria. As regards old companies, as my amendment originally stated, it would have been necessary to send all amendments to the registrars of deeds, but it is no use sending amendments of articles of an old company in the Transvaal, e.g., down to Cape Town. In respect of all new companies, copies of all the documents will be sent to the various Registrars of Deeds. It has been one of the reasons which has been urged against the central registration office that it will not be possible to inspect the documents in the other three Provincial capitals. Under my amendment provision is made for this. I also make a provision here that it will be the duty of the Registrar of Deeds to receive documents, etc., for transmission to the Registrar in Pretoria. As against this there is the clause as inserted by the Select Committee—I do not quite know the full effect of it-—it is more or less this that there shall be a central registration office in Pretoria, but that there shall also be three registration offices in Bloemfontein, Cape Town and Pietermaritzburg. The Select Committee’s clause also seems to suggest that the Registrar will have to exercise a certain amount of supervision. That is a very important point, which I shall deal with later. The amendment proposed by the Select Committee also provides certain safeguards so that the Registrar shall not register a company until he shall be sure there will be no similarity of name. I only want to say before going into the merits that I wish to remove one or two misapprehensions. There has been a great deal of argument about this clause, and there are certain misapprehensions which I want to remove at once. I want the hon. members to study these amendments and consider them on their merits. It is not, I may say at once to the Committee, a provincial matter with me. It is not a question of Pretoria or Cape Town or any other place as far as I am concerned. My amendment and my proposal is for a central registry office; wherever it is placed I do not mind. For the purpose of efficiency I consider that it is absolutely necessary to have one central office which will control the whole administration.

Will that apply to registration of other deeds?

The hon. member for Fauresmith (Mr. Havenga), says: “Registration of other deeds.” The Bill does not affect deeds offices, and let me say that is a second misapprehension. There seems to be an impression which I have noticed in some of the communications I have received that this Bill alters the position of the deeds offices. Now we have deeds offices, I speak subject to correction, my hon. friend the Minister of Lands will correct me, in Cape Town, Vryburg, Kingwilliamstown, Pretoria, Bloemfontein and Maritzburg.

Grahamstown?

No. not in Grahamstown, nor in Kimberley. This Bill has got nothing to do with the deeds registry; it does not affect the rights of the deeds registries in any way. We have heard a great deal that my proposal is to wipe away existing offices. That is not so; it is a misapprehension which I want hon. members to understand clearly. The business of company registration is conducted in the three other provinces except the Transvaal as a side-show by the registrar of deeds.

Very effective!

Yes, because the Acts are so very ineffective. That is the reason. If the Acts were more effective they could not do it, but they are so ineffective that he can use a clerk to do the work. I shall later read to the Committee the report which was obtained from the registrar of deeds eight or nine months ago at Cape Town, on the question whether he could undertake the work under this Bill. He is decidedly of the opinion that he cannot do it, therefore it is not a question of retaining an office, as I think anybody who looks at this Bill and considers it will agree. Why do we want a Companies Bill in South Africa? We want a Companies Bill in South Africa on the lines of that of the Transvaal, which has the most up-to-date Act in South Africa, and as a result of that there is a check kept on bogus companies and all kinds of irregular practices which is not kept in the other provincies. One member says: “Not enough”, well, not enough but much more than in the other provinces. I believe that in the Orange Free State 80 per cent. of the companies registered last year do business outside the province. Why? Because they do not want to comply with the stricter provisions of the Transvaal or even of the Cape Act. The Free State Act being the simplest of all the Acts gives the least trouble, and they go and register in the Orange Free State. Lastly, I want to say that there has been a good deal of talk about my threatening to drop this Bill. What I said to the deputation of the Associated Chambers of Commerce, and I say now to this Committee, was that we were not justified in going to the great expense which would be involved by the amendment of the Select Committee. The public convenience did not justify it, and it would be a question for the Government to consider very seriously if it were decided that these separate offices should be created whether they were justified in going to the expense. I would not be doing my duty if I did not say that, but I recognize I am in the hands of the House, and if it says that certain money has to be expended the Government has got to find it, and is entitled to come to the House and get the money. But at the same time it was my duty to lay before the House the reasons why I consider that such expenditure would not be necessary. I think I am already getting into the merits of the matter, and I think it would meet with the approval of the Committee that we report progress and ask leave to sit again.

Daar is nog tyd: ons kan aangaan met ’n ander Wet.

My kollega, die Minister van Mynwese, is nie hier nie.

Ek objekteer, want ons uit die noorde wil die werk afdoen. Dit het verlede jaar ook gebeur dat Ministers nie hier is as hulle sake voorkom nie.

Dit is eigenlik my skuld, want ek het aan my kollega laat verstaan dat die hele aand deur my werk in beslag sal geneem word. I move—

I quite agree with the Minister. It would be a good thing if we were to adjourn for the purpose of giving us an opportunity of studying the amendment. There is one thing, however, I would like the Minister to explain.

The question before the House is to report progress.

Before that is done I want to ask the Minister to explain one point.

I am quite prepared to withdraw my motion.

I only want to ask the Minister why it is necessary to insert a provision that any company should have to send copies to all the Provinces; why not only to the Province where the head office is?

If copies have to be made, it is not a great expense to have two or three copies made instead of one. They must be either typed or printed, and in order that there may be a complete record in ail the Provinces, it would be no great additional expense or trouble to have copies sent to all the four Provinces. I don’t make much of the point. It is the same in the Patent Law. The original copy is left in the central office and three copies are sent to the other provinces.

Motion put and agreed to.

House Resumed.

Progress reported and leave asked to sit again; to resume in Committee on 25th February.